موعود پایگاه اینترنتی موعود
دستچین صوتی محرم (۳)
مجموعه دستچین، گهگاه و متناسبِ مناسبت‌های مذهبی، تقدیم دوستداران «اهل بیت(ع)» می‌شود.
این مجموعه، گزیده‌ای از بایگانیِ «شخصی» و هدف اصلی آن، آشنایی مخاطبان ارجمند، با سخنرانی، مداحی و آداب هیئت‌های «اصیل» است.
اگر قطعه‌ای از موسیقی‌های مذهبیِ امروز یا سخنرانان و مداحان اصیل‌خوان امروز نیز در مجموعه گنجانده می‌شود، به خاطر تأکید بر این نکته است که هنوز این پرچم اصالت و ادب، برجاست؛ در بخش‌های مربوط به هیئت‌ها و یا موسیقی مذهبی.
مجموعه گردآمده، براساس بایگانیِ شخصیِ گردآورنده است. این مجموعه، آمیخته‌ای از ضبط شخصی و کاست‌ها و تولیدهای صوتی مراکز زیر است:
صوت‌الحبیب
صوت‌المنیر
گلبانگ محمدی
نغمه‌سرای اسلامی
و دریافت کاست‌های شخصی از میزبانان روضه‌های خانگی.
نشر، بازارسال و جلوه‌آرایی براساس مجموعه دستچین، آزاد و این مجموعه، هدیه‌ای به محضر ارجمند حضرت «صاحب‌الزمان(ع)» است.
تنهاخواهشِ گردآورنده، این است که عزیزان، تَصَرُّفی در قطعه‌ها نفرمایند و هنگام استفاده و ارسال، اسم صاحبان صداها و توضیح، حذف نشود… لطفاً.
توضیح ادامه مجموعه، براساس حروف الفبای اجراکنندگان:
۱ـ حاج‌صادق آهنگران (مداح) ـ قطعه آهنگین
قطعه «نِی‌نامه» براساس شعری از زنده‌یاد «قیصر امین‌پور»
توصیف همراهی اسیران آزاده کربلا با سرِ مطهر «سیدالشهدا(ع)» در سفر به دو شهر «کوفه» و «دمشق ـ شام»
آهنگ‌ساز: سیدمحمد میرزمانی
از آلبوم «عطش و آتش»
تولید دهه ۶۰ خورشیدی
۰۸:۲۲ دقیقه
۲ـ مداحان: استاد حاج‌عزیز اسماعیلی و زنده‌یاد حاج‌احمد دلجو
مرثیه‌خوانی در مصیبت شهادت فرزند شش‌ماهه سیدالشهدا(ع)، «حضرت علی اصغر(ع)»
سال ۱۳۶۹ خورشیدی. در جشن صبح ۱۵ شعبانِ هیئت «قائم آل محمد(ع)». حسینیه خادم اهل بیت، آقای «میرقادری» ـ محله «طرشت».
*
این نکته لازم است که در جشن یادشده، حدود ۱۲ مداح و سخنران مذهبی بنام، برنامه اجرا کرده‌اند. از میان آنان و نزدیک به پایان محفل، استاد «حاج‌عزیز اسماعیلی» خوانده است.
ایشان نیز با اشاره به روایت «بالابردن قنداقه امام زمان(ع)» به عرش، گریز مصیبتی به حکایت شهادت «حضرت علی اصغر(ع)» زده است.
زنده‌یاد حاج‌احمد دلجو نیز ـ به «رسم اهل ادب» ـ گریز را «ادامه» داده است.
توسل به «سیدالشهدا(ع)» و مصیبت‌خوانی در پایان جشن‌های مذهبی، یکی از رسم‌های قدیمی هیئت‌های اصیل است.
۰۶:۳۱ دقیقه
۳ـ استاد حاج‌علی انسانی (شاعر و مداح)
«گریز مصیبت» از قالب «پندخوانی ـ غزل‌خوانی» به مرور رنج‌های حضرت زینب(س).
سال ۱۳۶۸ خورشیدی. در محفل مشترک دو هیئت «قائم آل محمد(ع)» و «نوباوگان قنات‌آباد» در سوگواری «اربعین» ـ حسینیه هیئت نوباوگان قنات‌آباد
*
یادآوری این نکته لازم است که قطعه حاضر، یکی از آموزنده‌ترین قطعه‌های مداحی در اثبات نزدیکیِ مداحی با «هنر» است.
ظرافت‌های خوانش استاد انسانی، نشان‌دهنده توان قالب مداحی در برانگیختگی حسی و عالمانه مخاطبان است.
۰۷:۱۰ دقیقه
۴ـ حسین پهلوان (عرشیا) ـ خواننده / قطعه آهنگین
توصیف احوال مشتاقان «سیدالشهدا(ع)» در آغاز مُحَرَّم
تولید دهه ۶۰ خورشیدی
۰۹:۴۴ دقیقه
۵ـ چنگیز حبیبیان (خواننده) ـ قطعه آهنگین
توصیف احوال سقا، یاران و دوستداران «سیدالشهدا(ع)» در پیشواز «شب عاشورا»
تولید دهه ۶۰ خورشیدی
۰۵:۰۶ دقیقه
۶ـ زنده‌یاد آیت‌الله حاج‌شیخ‌رضا سراج (مترجم و سخنران)
توصیف وداع «حضرت اباعبدالله(ع)» با اهل خیمه‌ها.
دهه۶۰ خورشیدی. محفل هفتگی هیئت متوسلین به «حضرت علی اصغر(ع)»
۰۱:۴۲ دقیقه
۷ـ زنده‌یاد حاج عباس داوودی (قاری و ابتهال‌خوان)
اجرای شعر عربی و مشهور «حُبُّ‌الحسین(ع)»
دهه۶۰ خورشیدی. در هیئت «قائم آل محمد(ع)»
زنده‌یاد «داوودی» ابتهال یادشده را در محفل‌های بسیاری اجرا کرده‌اند اما این نمونه که تقدیم شده؛ یکی از شاخص‌ترین اجراهای ایشان است… از نظر همراهی عاطفی و سوز و اشک مخاطبان جلسه.
متن:
حُبُّ‌الحُسِین وُسیلهُ‌السُّعداءِ / عشق و محبت امام‌حسین علیه‌السلام راه و وسیله سعادتمندان است
وضیاءَهُ قد عَمَّ بالأرجاء / و نور تابانش همه عالم را فراگرفته
سِبطٌ تَفَرَّعَ مِنهُ نَسلُ المُصطَفى / نوه (پیامبر) که نسل حضرت مصطفی (صلی‌الله علیه و آله) از اوست
وَأضَاءَ مِسک بوجهِهِ الوَضَّاء حبُّ الحسین / و روشن و نورانی کرده هر سرزمینی را به وسیله چهره نورانی‌اش
فَهُوَ الکریمُ ابنُ الکریمُ وَ جَدُّهُ خَیرُ الأنام وسیِّدُ الشُّفَعاءِ / پس او همان بزرگوار و با کرامتی است که پسر شخص بزرگوار و کریم است… و جَدِّ او بهترین مخلوقات و آقای شفاعت‌کنندگان است.
متن عربی از تارنمای «تکیه» ـ متن ترجمه از تارنمای «سراج منیر»
۰۶:۵۵ دقیقه
۸ـ مداحان: زنده‌یاد حاج‌حسن ذوالفقار (مشهور به «ذوالفقاری»)، استاد حاج‌حسن خلج و زنده‌یاد حاج‌عباس اسدالله (مشهور به «اسداللهی) ـ میان‌دار
نوحه‌خوانی برای «سینه‌زنی» و ادامه آن به‌رسم «اصیل» سینه‌زنی:
واحد‌خوانی: دو دستی و یک‌دستی به سینه زدن، هماهنگ با خواندن مداح
سنگین‌خوانی: دو دستی، تندتر و همراه خم‌وراست‌شدن و هیجان بیشتر سینه‌زنان
شورخوانی (ریززدن به سینه): اعلام یک بیت یا مصرع برای تکرار تند و سینه‌زنیِ هماهنگ با ضرباهنگ تند که به سینه‌زنیِ نشسته ختم می‌شود.
*
در این قطعه، خواندن «میان‌دار» را هم خواهید شنید که یکی از نمونه‌های کمیابِ امروزی اما فراوان در سینه‌زنی اصیل است.
دهه۶۰ خورشیدی. در هیئت «قائم آل محمد(ع)» / اجرای قطعه در مشهد مقدس، حسینیه «پَزَندگان ارض اقدس رضوی (صنف آشپزخانه‌داران خراسان رضوی)»
۰۹:۱۳ دقیقه
۹ـ زنده‌یاد حاج‌حسن رنگرز (مداح)
نوحه‌خوانی برای «سینه‌زنی در واگویه (گفت‌وگو) میان حضرت «سیدالشهدا(ع)» و «حضرت علی اکبر(ع)»… و ختم به «دو دمه» قدیمی در سوگ فرزند رشید امام.
دهه۶۰ خورشیدی. محفل هفتگی هیئت متوسلین به «حضرت علی اصغر(ع)»
۰۳:۴۴ دقیقه
۱۰ـ زنده‌یاد حاج‌سیدعلی‌اصغر سادات رضوی (مداح)
بخشی از قالب «پندخوانی» در قالب غزل… و «گریز مصیبت» به بخش‌هایی از زیارت ناحیه مقدسه (زیارت‌نامه رسیده از «امام زمان(ع)» خطاب به «سیدالشهدا(ع)»).
در پایان، یاد از بانوی والاتبار، «حضرت زینب(س)»
آذرماه ۱۳۹۰ خورشیدی. در محفل «مجمع منتظران»
۰۳:۲۱ دقیقه
۱۱ـ زنده‌یاد حاج‌احمد شمشیرگران (مشهور به شمشیری») ـ مداح
نقل حکایت تَشَرُّفِ عالِم نامی «سیدِ بحرُ‌العُلوم» به دیدار «امام زمان(ع)» و «گریز مصیبت» به توصیف رنج‌های «حضرت زینب(س)»
*
توضیح مکرر:
توسل به «سیدالشهدا(ع)» و مصیبت‌خوانی در پایان جشن‌های مذهبی، یکی از رسم‌های قدیمی هیئت‌های اصیل است.
سال ۱۳۶۹ خورشیدی. در «پایان» جشن صبح ۱۵ شعبانِ هیئت «قائم آل محمد(ع)». حسینیه خادم اهل بیت، آقای «میرقادری» ـ محله «طرشت».
۰۵:۰۴ دقیقه
۱۲ـ زنده‌یاد حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمرتضی صالحی خوانساری (سخنران و نیایش‌خوان)
«مصیبت‌خوانی» در قالب «گریز مصیبت» از خوانش «دعای ندبه» به توصیف وداع «حضرت اباعبدالله(ع)» با اهل خیمه‌ها.
دهه۶۰ خورشیدی. مکان اجرا: نامعلوم
۰۳:۵۲ دقیقه
۱۳ـ گروه کُر (هم‌خوانان محلی) ـ قطعه آهنگین
توصیف شهادت «حضرت قاسم(ع)»
از آلبوم «ذوالجناح»
آهنگ‌ساز: عماد توحیدی / تنظیم: بابک شهرکی
تولید دهه۸۰ خورشیدی
۰۳:۱۶ دقیقه
۱۴ـ گروه کُر (نوجوانان آباده) ـ قطعه آهنگین
توصیف احوال عالَم در آغاز سوگواری مُحَرَّم
تولید دهه۶۰ خورشیدی
۰۴:۳۲ دقیقه
۱۵ـ زنده‌یاد آیت‌الله حاج‌شیخ‌جواد کربلایی (سخنران)
«مصیبت‌خوانی» در توصیف وداع «حضرت اباعبدالله(ع)» با اهل خیمه‌ها.
دهه۶۰ خورشیدی. مکان اجرا: حسینیه (خانه شخصی) آن مرحوم.
۰۶:۱۱ دقیقه
۱۶ـ استاد حاج‌محمد نوروزی (مداح) و استاد حاج‌غلام‌رضا سازگار (شاعر و مداح)
نوحه‌خوانی و مصیبت‌خوانی در توصیف وداع «سیدالشهدا(ع)» با خاندان مطهرشان.
دهه ۷۰. در جلسه رمضان «مجمع‌الذاکرین حسینی» ـ مسجد پامنار
۰۸:۲۷ دقیقه
۱۷ـ زنده‌یاد حاج‌محمدعلی کَهرُمیان (نیایش‌خوان و نوحه‌سرا)
اعلام «دَم» سینه‌زنی برای حرکت دسته سینه‌زنان در «روز تاسوعا»، از حسینیه «نوباوگان میدان رُشدیِه» تا خیابان آذربایجان.
این قطعه برای عزیزان نکته‌سنج‌تر، جالب‌تر است اگر بدانند که پیش از خواندن نوحه، مرحوم کهرمیان از مخاطبان عذر خواسته… به خاطر این که کمی پیش و هنگام خواندن زنده‌یاد حاج‌احمد شمشیری بی‌تاب شده است.
(در بخش تقدیم‌شده از مرحوم شمشیری نیز آن بزرگوار به این اتفاق اشاره و آن را تحسین کرده بود ـ دستچین ۱).
نکته دوم اشاره ظریف دیگری به این نکته است:
خواستن حاجت‌ها در روز تاسوعا و رها کردن همه خواسته‌ها در روز عاشورا… برای این که جز سوگواری، خواسته‌ای در روز عاشورا طلب نشود.
دهه ۶۰ خورشیدی. در هیئت «قائم آل محمد(ع)»
۰۹:۲۷ دقیقه
۱۸ـ امیرحسین مدرس (خواننده) ـ قطعه آهنگین
قطعه «عصر خاتون»
واگویه (گفت‌وگو) میان صدیقه طاهره «فاطمه زهرا(س)» و «حضرت زینب(س)» در عصر عاشورا
آهنگ‌ساز: علی‌رضا صالحی
تولید دهه۸۰ خورشیدی. تهیه‌کننده اثر: علی‌رضا محمدی
۰۸:۳۷ دقیقه
*
۱۹ـ امیرحسین مدرس و حمیدرضا تُرکاشوند (خواننده) ـ قطعه آهنگین
قطعه «هَروَلِه»
واگویه (گفت‌وگو) با حضرت سیدالشهدا(ع) در اربعین
آهنگ‌ساز: آریا عظیمی‌نژاد
تولید دهه۹۰ خورشیدی
۰۵:۱۶ دقیقه
۲۰ـ زنده‌یاد حاج‌حسین نبید (مداح)
«مدح‌خوانی» در توصیف شأن والای حضرت «اباعبدالله(ع)» و اشتیاق ارادتمندانِ ایشان.
دهه ۷۰ خورشیدی. در «مجمع‌الذاکرین حسینی»
۰۲:۴۵ دقیقه
۲۱ـ زنده‌یاد حاج‌رحمت‌الله نجفی دولابی (مداح)
«ذکرخوانی» به اسم مبارک امیرمؤمنان علی(ع) تا توصیف شهادت حضرت «حمزه(ع)» و گریز مصیبت به تنهایی و رنج «حضرت زینب(س)» در شهادت «سیدالشهدا(ع)»
دهه ۸۰. در شب هفتم درگذشت مداح پیش‌کسوت، زنده‌یاد «حاج‌حسن محمدی دولابی»
۰۲:۱۸ دقیقه
