تمام انسانهایی که روزی پا بر روی زمین گذاشتند، از پیامبران خود(علیهم السلام) خبر واقعه ای را شنیدند که در اثر آن، هدف خداوند از آفرینش انسان محقّق میشد. خبر حکومتی جهانی و عادلانه که پرچم یکتاپرستی را در تمام نقاط زمین بالا میبرد. خبر از پیامبری که آخرین لکّه های ننگ بت پرستی را از دامن جاهلانه ی دنیا میشورد. پیامبری که حبیب و محبوب خداوند است: حضرت محمّد مصطفی(صلی الله علیه و آله).
همه ی پیامبران، مبلّغان یکتاپرستی بودند و همه ی آنها به آمدن رسول خدا(ص) و امامان پس از ایشان(ع) بشارت دادند. در قرآن مجید آمده است که حضرت مسیح(ع) به آمدن پیامبر پس از خود به نام «احمد» که پیامبر اعظم(ص) است گزارش داده است:
« … وَ مُبَشِّراً بِرَسُول یأتِی مِنْ بَعْدِی اسْمُهُ اَحْمَدُ فَلَمّا جاَهُمْ بِالْبَیناتِ قالُوا هَذَا سِحْرٌ مُبین، .. و بشارت دهنده به رسولی که بعد از من می آید و نام او احمد است! هنگامیکه او (احمد) با معجزات و دلایل روشن به سراغ آنان آمد، گفتند: این سحری آشکار است…» (۱)
امّا این بشارت در کتابهای مقدّس مسیحیان هم آمده است؟ در این مقاله به برخی از بشارتهای حضرت عیسی(ع) درباره ی رسول خدا(ص) اشاره میکنیم.
فارقلیط، پیامبر آخرالزّمان
در انجیل یوحنا در باب های ۱۴ و ۱۵ و ۱۶ آمده است حضرت مسیح از آمدن شخصی پس از خود به نام «فارقلیط» خبر داده است و قراین زیادی گواهی می دهد که مقصود از آن پیامبر اعظم است؛ برای مثال به چند نمونه اشاره میکنیم:
الف) فارقلیط، روح حق
«اگر شما مرا دوست دارید، احکام مرا نگاه دارید و من از پدر خواهم خواست تا «فار قلیط» دیگری به شما بدهد، تا ابد با شما خواهد ماند. او روح حق و راستی است که جهان نمی تواند او را قبول کند: زیرا که او را نمیبیند و نمیشناسد، امّا شما را میشناسد، زیرا که نزد شما می ماند و در شما خواهد بود».(۲)
ب) مبلّغ سخن پیامبران پیشین
«من این سخن ها را به شما گفته ام وقتی که با شما بودم، امّا آن «فارقلیط» که پدر او را به اسم من خواهد فرستاد، به شما هر چیزی خواهد آموخت و هر چیز که من به شما گفته ام به یاد شما خواهد آورد».(۳)
«حالا قبل از وقوع به شما خبر دادم تا وقتی که واقع گردد ایمان آورید.»(۴)
«چون آن فارقلیط که من از جانب پدر به شما خواهم فرستاد، روح راستی که از طرف پدر می آید او درباره من شهادت خواهد داد.»(۵)
ج) فرستاده ای که سخن خدا را میگوید
«راست میگویم که برای شما مفید است که من بروم. اگر من نروم آن فارقلیط نزد شما نخواهد آمد؛ امّا اگر بروم او را نزد شما خواهم فرستاد و او چون بیاید، جهانیان را به گناه و صدق و انصاف ملزم خواهد ساخت: به گناه، زیرا که بر من ایمان نمی آورند، به صدق زیرا که نزد پدر خود می روم، و شما مرا دیگر نمیبینید، به انصاف زیرا که بر رییس این جهان حکم جاری شده است. چیزهای بسیار دارم که به شما بگویم؛ امّا حالا نمی توانید تحمّل کنید؛ امّا وقتی او بیاید او شما را به تمامی راستی ارشاد خواهد داد؛ زیرا که او از پیش خود سخن نخواهد گفت، بلکه هر آنچه میشنوند خواهد گفت. و شما را از آینده خبر خواهد داد و مرا تمجید خواهد نمود؛ زیرا که او آنچه از آن من است خواهد یافت و شما را خبر خواهد داد. هرچه از آنِ پدر است از من است. از این جهت گفتم که آنچه از آن من است میگیرد و به شما خبر می دهد».(۶)
مدّعی فارقلیطی!
از نشانه های مختلفی می توان فهمید منظور از فارقلیط پیامبری است که پس از مسیح می آید. جالب اینجاست که مسیحیان هم این را می دانستند. و جالب تر اینکه پیش از آمدن حضرت رسول(ص) متقلبانی پیدا شدند و ادّعای فارقلیط بودن کردند؛ مثلا: «منتسر» که مرد ریاضت کشی بود و در قرن دوّم میلادی می زیست، در سال ۱۸۷ در آسیای صغیر مدّعی رسالت گردید و گفت: «من همان فارقلیط هستم که عیسی از آمدن او خبر داده است» و گروهی از وی پیروی کردند.(۷)
مسیحیانی که خبر مسیح را باور کردند
از آثار و تاریخ اسلامی استفاده میشود که سران سیاسی و روحانی جهان مسیحیت در روزهای بعثت پیامبر اعظم(ص) همگی در انتظار پیامبر موعود انجیل بودند، به همین خاطر هنگامیکه سفیر پیامبر نامه او را به زمامدار حبشه داد، پس از خواندن نامه رو به سفیر کرد و گفت: «من گواهی می دهم که او همان پیامبری است که اهل کتاب در انتظارش هستند و همان طور که حضرت موسی از نبوّت حضرت مسیح خبر داده، او نیز به نبوّت پیامبر آخر الزّمان بشارت داده و علائم و نشانه های او را معین کرده است.(۸)
وقتی نامه پیامبر به دست قیصر رسید و نامه را مطالعه کرد و درباره پیامبر اعظم(ص) تحقیقاتی به عمل آورد، در پاسخ نامه آن حضرت چنین نوشت: نامه شما را خواندم و از دعوت شما آگاه شدم، من می دانستم که پیامبری خواهد آمد، ولی گمان میکردم که این پیامبر از شام بر خواهد خاست…(۹)
محمّد، احمد، فارقلیط، پریکلیتوس
در پایان، مطلب قابل توجّهی را که «دایره المعارف بزرگ فرانسه»، جلد ۲۳، صفحه ۴۱۷۴ درباره ی بشارت حضرت مسیح(ع) درباره ی رسول خدا(ص) دارد، می آوریم تا حسن ختامیبرای این مطلب باشد:
«محمّد(ص)، مؤسّس دین اسلام و فرستاده ی خدا و خاتم پیامبران است. کلمه ی محمّد به معنای بسیار حمد شده است و از ریشه ی مصدر حَم̊د که به معنای تمجید و تجلیل است مشتق گردیده. بر حسب تصادف عجیب، نام دیگری که از همان ریشه حمد است مترادف کامل لفظ محمّد میباشد و آن احمد است که احتمال قوی می رود عیسویان عربستان، آن لفظ را برای تعیین فارقلیط به کار میبردند. احمد یعنی بسیار ستوده شده و بسیار مجلّل، ترجمه ی لفظ پریکلیتوس است [که در تورات و انجیل آمده] که اشتباهاً لفظ پاراکلیتوس را جای آن گذاردند. به این ترتیب، نویسندگان مذهبی مسلمان مکّرر گوشزد کردهاند که مراد از این لفظ، بشارت ظهور پیامبر اعظم است. قرآن مجید نیز به طور علنی در آیه شگفت انگیز سوره صفّ به این موضوع اشاره میکند».(۱۰)
پی نوشت:
۱. سوره صف، آیه ۶.
۲. انجیل یوحنّا، باب ۱۴، ۱۵ ۱۷ که در سال ۱۸۳۷ میلادی در لندن چاپ شده و بقیه جمله ها را نیز از همین چاپ نقل نموده ایم و برای اطمینان بیشتر با ترجمه های فارسی دیگر که از زبان سریانی و کلدانی به فارسی نقل شدهاند تطبیق کرده ایم.
۳. انجیل یوحنا، باب ۱۴، جمله ۲۵ – ۲۶.
۴. انجیل یوحنا، باب ۱۴، جمله ۲۹.
۵. انجیل یوحنا، باب ۱۵، جمله ۲۶.
۶. همان، باب ۱۶، جمله ۷ – ۱۵.
۷. انیس الاعلام، ج ۲، ص ۱۷۹، نقل از تاریخ «لیم میور» که در سال ۱۸۴۸ چاپ شده است.
۸. طبقات کبری، ج ۱، ص ۲۵۹ و سیره حلبی، ج ۳، ص ۲۷۹.
۹. تاریخ کامل، ج ۲، ص ۴۴.
۱۰. محمّد خاتم پیامبران، ج ۱، ص ۵۰۴.
آیت الله ناصر مکارم شیرازی – سایت معظم له؛ به نقل از سایت اندیشه قم با تصرّف و تلخیص.