با نگاهی گذرا به فهرست و میزان زمان پخش برنامههای مختلف رسانه ملّی و نیز فهرستی از مطالب گوناگون منتشر شده در رسانههای مکتوب، به خوبی میتوان به نکته بسیار مهم و متأسّفانه دردناکی پی برد و آن نکته چیزی نیست، جز غفلت ما از ذکر و یاد واسطه فیض پروردگار، حضرت صاحب الزّمان، ارواحنا له الفداء. به واقع گویا جایگاه و مقام آن عزیز یگانه را فراموش کردهایم که به هر موضوع ریز و درشت و بعضاً نه چندان مهم میپردازیم؛ ولی با فراغ بال در رسانهها، مثل سایر صحنههای حیاتمان از یاد و ذکر ایشان غافلیم و گویا عادت کردهایم هر کجا کم آوردیم، از سهم این برنامهها و مطالب کوتاه که یک میلیونیوم ساعت از حجم کلّیه برنامههای فرهنگی رسانههای رسمی و غیررسمی هم نمیشود، کم کنیم.
این عمل از دو حال خارج نیست، یا شأن موضوع و مطلب (مهدویّت) را اسفل و کم اهمّیتتر از سایر موضوعات، همچون تاسوعا و عید نوروز و… فرض کردهایم یا آنکه مجموع ایّام و آنات و حوادث و رخدادهای ماضی و مستقبل را منفک و مستقل از آنچه که در دایره گفتوگوهای ولایی مهدوی قابل شناسایی است، فرض کردهایم وگرنه من دلیل روشن و قابل دفاعی برای این کم گذاشتنها نمیشناسم.
از همین جا است که خواستم خودم و دوستانم را متذکّر این معنا شوم و از زبان حضرات معصومان(ع) عرض کنم که:
«دنیا و هر چه در آن است، متعلّق به خدا، رسولش و ما، اهلبیت است.»
«دنیا و هر چه در آن است، متعلّق به خدا، رسولش و ما، اهلبیت است.»
این کلام حضرت اباعبدالله، امام صادق(ع) است که خلق مسلمان را متذکّر میشوند:
«هر که چیزی از مال دنیا به دست آورد، باید تقوا پیشه کند و حقّ خدا، رسول خدا و اهل بیت(ع) را بدهد، مباد که مستوجب و مستحقّ بیزاری آنان شود.»1
«هر که چیزی از مال دنیا به دست آورد، باید تقوا پیشه کند و حقّ خدا، رسول خدا و اهل بیت(ع) را بدهد، مباد که مستوجب و مستحقّ بیزاری آنان شود.»1
به هر دلیل و حکمت، عادت کردهایم که سهم امام را تنها از خمس اموال منقول و غیرمنقول محاسبه کنیم؛ در حالی که با صد تدبیر و حیله هم از ادای آن حدّاقل میگریزیم؛ در حالی که در نزد آبرو، اعتبار، قلم، وقت ما و برنامههای رسانهای رسمی و غیررسمی ما سهم بزرگی از حقّ امام باقی است که الزاماً باید پرداخته شود.
مگر نخوانده و نشنیدهایم این فراز دعای «عدیله» را که میفرماید:
«امام، آن کسی است که «بِبقائِهِ بَقیّتُ الدُّنیا، بِیمنِه رزق الوری، و بوجودِهِ ثَبتّتِ الأرضِ و السَماء؛ به حضور اوست که دنیا باقی است و به وجود او و برکت اوست که رزق و روزیِ آفریدهها میرسد و به وجود اوست که زمین و آسمان ثابت مانده است.»
«امام، آن کسی است که «بِبقائِهِ بَقیّتُ الدُّنیا، بِیمنِه رزق الوری، و بوجودِهِ ثَبتّتِ الأرضِ و السَماء؛ به حضور اوست که دنیا باقی است و به وجود او و برکت اوست که رزق و روزیِ آفریدهها میرسد و به وجود اوست که زمین و آسمان ثابت مانده است.»
به قول شاعری:
میتراود از تو بوی زندگی هست لبریزت سبوی زندگی
روح آبیِ تو سرشار خدا خنده زیبا به روی زندگی
امام صادق(ع) میفرمایند:
«ما اهل بیت(ع)، آن نعمتی هستیم که خدا به سبب ما بندگان را نعمت داده است و این نعمتی است که منقطع نمیشود و خداوند از حقّ این نعمتی که به ایشان ارزانی داشته، سؤال خواهد کرد.»2
میتراود از تو بوی زندگی هست لبریزت سبوی زندگی
روح آبیِ تو سرشار خدا خنده زیبا به روی زندگی
امام صادق(ع) میفرمایند:
«ما اهل بیت(ع)، آن نعمتی هستیم که خدا به سبب ما بندگان را نعمت داده است و این نعمتی است که منقطع نمیشود و خداوند از حقّ این نعمتی که به ایشان ارزانی داشته، سؤال خواهد کرد.»2
هر آنچه که خیر و برکت و توفیق و روزی است از مسیر امام، به واسطه امام و به اذن امام عصر(عج) به ما رسیده است. صاحب نعمتی که میبایست در صدر و ذیل تمامی سخنان، برنامهها، بزرگداشتها، اعیاد و ایّام از ایشان یاد شود و به واسطهاش خداوند را شکر گوییم. مباد که با ناسپاسی نعمت را بدل به نقمت کنیم؛ در حالی که مهربانترین مهربان عالم است.
امام علی(ع) خطاب به رمیله فرمودند:
«هیچ مؤمنی بیمار نمیشود؛ مگر اینکه ما هم به خاطر او بیمار میشویم و هیچ مؤمنی غمگین نمیشود؛ مگر اینکه ما هم در غم او غمگین میشویم و هیچ دعایی نمیکند؛ مگر آنکه ما به دعای او آمین میگوییم و سکوت نمیکند؛ مگر آنکه ما برایش دعا میکنیم.»3
«هیچ مؤمنی بیمار نمیشود؛ مگر اینکه ما هم به خاطر او بیمار میشویم و هیچ مؤمنی غمگین نمیشود؛ مگر اینکه ما هم در غم او غمگین میشویم و هیچ دعایی نمیکند؛ مگر آنکه ما به دعای او آمین میگوییم و سکوت نمیکند؛ مگر آنکه ما برایش دعا میکنیم.»3
در تندباد حوادث و فتنههای آخرالزّمانی که هر دم رو به فزونی است و در میان حملات جنود ابلیسی که از فراز و فرودمان هر لحظه، چون طوفان حمله میآورند، چه کسی است که پناه امن و حصن حصین باشد؟ گویا خود را ایمن شناختهایم یا پناهگاهی امنتر یافتهایم وگرنه چرا چنین … ؟
این سخن جز آن است که امروزه روز، تنها با رویکرد مهدوی میتوان به تفسیر و رمزگشایی از همه حوادث و رخدادهای سیاسی، طبیعی، اجتماعی و حتّی فرهنگی در سطح کلان و خرد پرداخت.
امام باقر(ع) فرمودند:
«مهدی از همه شما بیشتر مردمان را پناه میدهد و از همه شما علمش افزونتر است و از همه رحمت و لطفش فراگیرتر.»
«مهدی از همه شما بیشتر مردمان را پناه میدهد و از همه شما علمش افزونتر است و از همه رحمت و لطفش فراگیرتر.»
اگر چنین نبود، در آن سحرگاه و در سرداب مقدّس این مناجات، چنان که سیّد بن طاووس نقل کرده است، از ایشان شنیده نمیشد:
«خداوندا! شیعیان ما از پرتو انوار ما خلق شدهاند و از زیاده گِل ما سرشته گردیدهاند، آنها گناهان زیادی به اتّکای محبّت ما و ولایت ما مرتکب شدهاند، اگر گناهان آنها در ارتباط با توست، از آنها درگذر که ما نسبت به حقّ خود اظهار رضایت کردهایم و آنچه از گناهان در ارتباط با خودشان و مردم است، خودت بین آنها اصلاح کن و از خمس که حقّ من است به آنها بده تا راضی شوند و آنها را از آتش نجات بده و با دشمنان ما در سخط خود جمع نفرما.»4
هیهات! ندانستیم که به قول امام حسن عسکری(ع)، یتیمتر از هر یتیم آن کسی است که از امامش دور افتاده و قادر نیست او را بیابد و نمیداند احکام دینش را چه سازد و از کجا حاصل کند.
خودم و شما را متذکّر این همه غفلت میشوم و دعوت میکنم به ادای حقّ امام و تجدید عهد با امام، چنان که در نامهای به شیخ مفید(ره) فرمودند:
«اگر شیعیان ما که خداوند توفیق طاعتشان دهد، به عهدی که با ما داشتند وفا میکردند، همانا فیض دیدار ما از آنان سلب نمیشد.»5
والسّلام
والسّلام
ماهنامه موعود شماره ۱۲۲
پینوشتها:
۱. اصول کافی، کتاب حجّت، ج ۲.
۲. نورالثّقلین، ج ۵، ص ۶۶۳.
۳. بحارالأنوار، ج ۲۶، باب ۹، ص ۱۴۰.
۴. کمال الدّین و تمام النّعمه، ج ۲، ص ۱۴۹.
۵. احتجاج طبرسی، ج ۲، ص ۴۹۸؛ تحفه امام مهدی(ع)، ص ۱۲۹.