کارشناس مؤسسه واشنگتن معتقد است که تحولات اخیر در بحرین حاکی از آن است که حاکمان این کشور همچنان میکوشند شیعیان را تحت فشار قرار دهند و با این کار راه دیپلماتیک حل بحران را از میان میبرند.
به گزارش موعود سیمون هندرسون کارشناس این مؤسسه بر این باور است که حاکمان بحرینی با هر چه محدودتر کردن شیعیان راه حل دیپلماتیک بحران کشور خود را دورتر و دورتر میسازند.بحرین در تاریخ ۳ سپتامبر محدودیت دیگری را بر دموکراسی بسیار محدود خود اعمال کرد که به واسطه آن اجازه برگزاری انتخابات داده میشود اما مجوزی به تشکیل حزب داده نمیشود. قانون جدید ـ حداقل به گفته خود بحرین ـ کاملاً روشن و واضح بود: جوامع سیاسی باید برای ملاقات با دیپلماتهای خارجی حداقل از سه روز قبل اجازهنامه دریافت کنند و اگر اجازه صادر شد باید یک ناظر منتخب حکومت نیز در این ملاقات شرکت نماید. بدون شک این قانون جدید گروههای مخالف شیعی را هدف قرار میدهد. در سال ۲۰۱۱ پس از سرکوب تظاهرات خشونت آمیز توسط حکومت، که به مداخله عربستان و استفاده از تانکها و سربازان برای تقویت حکومت پادشاهی سنی حمد بن عیسی آل خلیفه انجامید، این گروههای شیعه از پارلمان کناره گیری کردند.
این محدودیتها که بر سازمانهای سیاسی خارجی تعریف نشده اعمال میگردند، به نظر میرسد از نتایج یک نشست مشترک بیسابقه باشد که بین جایگاههای بالاتر (تعیین شده) و پایینتر ( انتخاب شده) پارلمان در ماه جولای برگزار شد. آن نشست منجر به بیست و دو توصیه شد که شامل محدود کردن ارتباطات میان دیپلماتهای خارجی و ممنوعیت تجمعات در پایتخت بود. از زمان کنارهگیری شیعیان از پارلمان یعنی از۲ سال پیش، مجلس ملی به عنوان بازتاب کننده دیدگاههای سخت گیرانه خانواده سلطنتی محسوب میشود. به ویژه پارلمان منعکس کننده نقطه نظرات نخست وزیر و عموی پادشاه، شیخ خلیفه بن سلمان بوده است. شخصی که به نظر میرسد در پشت پرده تغییرات اخیردخیل بوده است.
الوفاق (شاخه اصلی شیعیان بحرین) و وعد (یک گروه سکولار) با انتشار نظریات خود قوانین جدید را به چالش کشیدند و جمعیت وفاق برای نشان دادن اعتراضشان، نشست از قبل تعیین شده موسوم به «گفتمان ملی» را ترک کردند. آمریکا و دیگر سفارتخانههای غربی – که عمیقاً اصلاحات سیاسی را از طریق مخالفان و حکومت تشویق میکنند- روشهای واکنش رسمی را مورد بحث و بررسی قرار میدهند. تاکنون دیپلماتها نشان دادهاند این قانون را مربوط به اتباع بحرینی قلمداد میکنند نه خودشان و معتقدند با هر کسی که بخواهند میتوانند ملاقات کنند.
مشکل واشنگتن این است که قرارگاه پنجم آمریکا در خاک بحرین قرار دارد. جان میلر، فرمانده قرارگاه با ولیعهد، سلمان بن حمد که به داشتن دیدگاههای میانهرو شناخته شده است، دیدار کرد. سلمان ملاقات جداگانهای با سفیر آمریکا توماس کرایسکی برگزار کرد که این نشان میداد اعمال این محدودیت قانونی تحولات جدی را در پی دارد. کرایسکی در رسانههای بحرین همواره به علت دخالت کردن در سیاستهای کشور مورد اتهام و انتقاد قرار گرفته است. بعد از آن، خبرگزاری رسمیکشور اظهار کرد که ولیعهد خواهان «یک رویکرد جامع برای وضعیت کنونی» است و اشاره کرد که آمریکا قبلاً از این اقدامات حمایت کرده است.
مشکل اصلی بحرین این است که این باور در میان اکثریت جمعیت شیعه رواج یافته است که هرگز دولت قدرت قابل توجهی به تندروهای سلطنتی که شیعیان را به عنوان طرفداران ایران مینگرند و ادعای مالکیت بحرین را دارند، واگذار نخواهد کرد. پلیس بحرین ادعا کرد که ارتباطهایی را بین شیعیانی که شبانه با نیروهای امنیتی درگیر شدند و گروههای مخفی که توسط تهران و حزبالله اداره میشوند، یافته است. دیروز سفارت آمریکا یک «هشدار تظاهراتی» منتشر کرد که پنجاه و یکمین اطلاعیه آن در یک سال اخیر بود. این هشدار به شهروندان توصیه میکند که به علت احتمال به وجود آمدن درگیری بین نیروهای حکومتی و معترضان از تردد در جنوب شهر منامه بپرهیزند.
اگرچه بحران اخیر بخشی از زنجیره بحرانهای دیرینه است، اما همچنین بازتاب نگرانیهای جدید ناشی از موضوع استفاده سوریه از سلاحهای شیمیایی است. حکومت بحرین که نگران سیاستهای دولت اوباما درباره سوریه و برنامه هستهای ایران است، زمان فعلی را فرصتی میداند که خشم آمریکا منجر به بروز خطر شود.
منبع:تسنیم به نقل از مؤسسه واشنگتن