موعود پایگاه اینترنتی موعود
- سازمان و تشکیلات مسلمانان
سازمان مسلمانان در آمریکا، در حوزه‌های سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، حرفه‌ای و اقتصادی بر دو نوع است: سازمان‌ها، تشکیلات و مراکز اسلامی‌که شامل مسلمانان بوده و فراتر از دایره ملیت، قومیت، و عضویت کشور مشخصی فعالیت می‌کنند و سازمان‌ها و مراکزی که ویژه یک کشور و ملیت اسلامی‌بوده و فعالیت‌های آنها بر محور ملیت‌ها، فرهنگ‌ها و گروه‌های ویژه قرار دارد. شورای روابط آمریکایی ـ اسلامی از نوع اول و مرکز جامعه عرب برای خدمات اقتصادی و اجتماعی از نوع دوم است.
جامعه مسلمانان در آمریکا، همچنین شامل تمام مذاهب اسلامی از جمله حنفی، شافعی، مالکی، حنبلی و جعفری اثنی عشری بوده و فرقه‌های مختلف مانند اسماعیلیه، احمدیه و …، تشکیلات و فعالیت‌های ویژه خود را دارند. ویژگی خاص مسلمانان در آمریکا در این است که ملیت‌های مختلف را در بردارد و تماس و همکاری و آشنایی با فرهنگ‌ها و ملیت‌های اسلامی را برای شهروندان اسلامی آسان می‌سازد.
اولین مساجد در آمریکا در دو دهه اول قرن بیستم بنیان‌گذاری شدند؛ مثلاً در ۱۹۱۵ میلادی مهاجران آلبانی از اروپا، اولین مسجد را در ایالت مین در شمال شرقی آمریکا بنا نهادند. با افزایش جمعیت مهاجران مسلمان در آمریکا، تعداد مساجد در همه ایالات توسعه و افزایش پیدا کرد، به طوری‌که در آغاز قرن بیستم، بیش از ۱۲۰۰ مسجد در شهرها و ایالات مختلف آمریکا پایه‌گذاری شد. در آمریکا مدارس تمام وقت و نیمه وقت که تدریس تحصیلات ابتدایی و متوسطه را همراه با قرآن و شریعت و مسایل مذهبی و اجتماعی به عهده دارند، رو به فزونی است و تعداد این‌گونه مدارس و مراکز آموزش و پرورش از یک هزار، تجاوز می‌کند. علاوه بر این، مراکز خیریه و مؤسسات موقوفه‌ای که تعداد آنها به چند صد عدد می‌رسد، عامل مهمی در خدمات اجتماعی، بهداشتی، خانوادگی و آموزش و پرورش مسلمانان در آمریکا می‌باشند.
یکی از تشکیلات فعال مسلمانان در ایالات متحده، جامعه اسلامی آمریکای شمالی می‌باشد این سازمان به دست چندین تشکیلات اولیه که یکی از آنها انجمن دانشجویان مسلمان می‌باشد، تأسیس شده است و شامل انجمن‌های دیگری مانند انجمن اسلامی دانشمندان و مهندسین و انجمن اسلامی پزشکی و همچنین انجمن اسلامی دانشمندان علوم اجتماعی مسلمان می‌باشد. یکی از فعالیت‌های اصلی جامعه اسلامی آمریکای شمالی، کنفرانس سالیانه آن می‌باشد که نزدیک به ۳۰ هزار نفر در آن شرکت می‌کنند. حلقه (دوره یا گروه) اسلامی آمریکای شمالی، انجمن دیگری از مسلمانان است که در دهه ۱۹۷۰ از سوی گروهی از مسلمانان آسیای جنوبی تشکیل شد و در سال‌های اخیر در امور اجتماعی فعالیت داشته است و نشریه «پیام بین‌الملل» را جهت معرفی هویت اسلامی و تحقیق مسایل مربوط به مسلمانان، در سراسر آمریکا و کانادا منتشر می‌کند. انجمن یا جامعه آمریکایی مسلمانان که در آغاز از طرف دانشجویان و فارغ‌التحصیلان کشورهای عربی تأسیس شد، در دهه‌های اخیر، فعالیت گسترده‌ای به خود گرفته و مجله انگلیسی زبان مسلمانان آمریکایی را منتشر می‌کند.
شورای روابط آمریکایی ـ اسلامی (CAIR) در سال ۱۹۹۴ تشکیل شد و هدف و فعالیت اصلی آن، اطلاع‌رسانی و آگاهی افکار عمومی از مسایل مربوط به مسلمانان آمریکا و دنیای اسلام می‌باشد و دیده‌بانی حفظ حقوق شهروندان مسلمان در ایالت متحده را نیز به عهده دارد و علیه تبعیضات دینی و نژادی فعالیت می‌کند. سایر تشکیلات مسلمانان در آمریکا، از جمله شورای امور عمومی مسلمان و اتحادیه مسلمانان آمریکایی، سازمان‌ها و تشکیلات دیگری هستند که به موازارت شورای روابط آمریکایی ـ اسلامی، در جهت وحدت و شناخت مسلمانان فعالیت دارند و شهروندان مسلمان ایالات متحده را به شرکت در انتخابات عمومی و محلی و مشارکت در امور سیاسی و اجتماعی و فرهنگی تشویق می‌کنند. «انستیتوی بین‌المللی اندیشه اسلامی» که چند دهه قبل به دست دانشمند فلسطینی، اسماعیل الفاروقی، در حومه واشنگتن تأسیس گردید، نمونه‌ای از فعالیت‌های فرهنگی و علمی‌بود که منشورات متعددی در موضوعات تاریخ و تمدن و جامعه اسلامی در آمریکا منتشر نمود. اسلامی‌کردن علوم اجتماعی امروزی یکی از اهداف این مؤسسه است.
- ابعاد سیاسی، اقتصادی و اجتماعی مسلمانان مقیم آمریکا
به همین ترتیب نیز، درآمد یک خانواده مسلمان در آمریکا، بالاتر از درآمد یک خانواده اقلیت اسپانیایی زبان و سفیدپوست می‌باشد.
جمعیت ایرانیان در آمریکا، از جنبه درآمد سالیانه نسبت به سایر اقلیت‌ها، در سطح بالاتری قرار گرفته است؛ به طوری که درآمد یک ایرانی به طور متوسط در آمریکا از ۶۵۰۰۰ دلار تجاوز می‌کند مجموعاً مسلمانان مقیم آمریکا، از جنبه تحصیل، درآمد و اشتغال، نسبت به سایر اقلیت‌های مقیم آمریکا، جایگاه به مراتب بهتر و برجسته‌ای دارند.
باید خاطرنشان کرد که این آمار شامل اقلیت‌های یهودی که سال‌های پیش به آمریکا مهاجرت کرده‌اند، نمی‌شود.
آمارهای موجود نشان می‌دهد که در سال‌های اخیر، درآمد، مالکیت خانه و درجه تحصیل مسلمانان سالانه در حال افزایش می‌باشد. مثلاً درآمد متوسط یک مسلمان مقیم در آمریکا، در ۱۰ سال قبل، ۵۱۹۶۶ دلار بوده که اکنون به ۵۵۹۵۸ دلار افزایش یافته است. به طور متوسط ۵/۵۹ درصد مسلمانان مقیم آمریکا، مالکیت محل سکونت خویش را دارا می‌باشند که نسبت به ۱۰ سال قبل که این آمار ۵۷/۴ درصد بوده، افزایش یافته است.
همچنین قابل ذکر است که مسلمانان در مناطق و مراکزی سکونت دارند که سطح تحصیلات افراد آن منطقه بالا بوده و حداقل در حدود درجه کارشناسی می‌باشند. در خصوص این مورد نیز، ایرانی‌های مسلمان مقیم آمریکا، بر سایر مسلمانان، یک برتری تحصیلی و مالی دارند، به گونه‌ای که حداقل درآمد افراد در نقاط جغرافیایی که ایرانیان در آنجا سکونت دارند، از ۷۰۰۰۰ دلار تجاوز کرده، ۶۳ درصد افراد این مناطق مالک خانه خود بوده و ۴۶ درصد مردم این مناطق، از فارغ‌التحصیلان دانشگاهی می‌باشند.
آمار دقیق و صحیحی از ایرانیان مقیم آمریکا که به این کشور مهاجرت کرده و یا تبعیت آن را قبول نموده و یا به صورت دیگری در آن ساکن هستند، وجود ندارد. مثلاً آمارگیری سال ۲۰۰۰ میلادی دولت ایالات متحده آمریکا، جمعیت ایرانی‌الاصل این کشور را در حدود ۳۷۰۰۰۰ نفر تخمین زده است که در حقیقت در سطح بسیار پایین‌تر از آمار واقعی قرار دارد؛ در حالی‌که آمارهای منتشر شده همان سال از منابع دیگر ملی، جمعیت مقیم ایرانیان را بین ۸۰۰۰۰۰ تا ۱۱۰۰۰۰۰ برآورد کرده که از این عده، قریب ۳۰۰۰۰۰ تا ۶۰۰۰۰۰ نفر در کالیفرنیای جنوبی زندگی می‌کنند. قریب به اتفاق ایرانیان مقیم آمریکا مذهب شیعه اثنی عشری دارند. در سال ۲۰۰۶ میلادی، دفتر حفاظت منافع جمهوری اسلامی ایران در واشنگتن، تقریباً ۴۰۰۰۰۰ پرونده در مورد ایرانیان مقیم آمریکا در دست داشته است که مطابق اظهارات مقامات این دفتر، هر پرونده می‌تواند نمایانگر خانواده‌ای در حدود ۲ تا ۴ نفر باشد که در این صورت عده ایرانیان مقیم آمریکا طبق این آمار، از یک میلیون نفر تجاوز می‌کند.
بر خلاف فشارهای وارده به مهاجران و شهروندان مسلمان مقیم آمریکا، پس از حملات تروریستی ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱، فعالیت سیاسی و غرور اجتماعی مسلمانان مقیم آمریکا در چهار سال اخیر رشد چشم‌گیری داشته است. نظرسنجی «بنگاه زاگبی» از فعالیت گروه مسلمانان که مدت کمی‌بعد از حملات تروریستی ۱۱ سپتامبر انجام شد، نشان داد که مسلمانان یک گروه فعال سیاسی بودند؛ به گونه‌ای که ۹۵ درصد آنان در انتخابات ملی نام‌نویسی کرده و ۸۸ درصد در صندوق‌های اخذ آرا حضور داشته‌اند. مطابق این نظرسنجی، هویت اسلامی مسلمانان، بزرگ‌ترین عامل در فعالیت سیاسی این گروه در آمریکا می‌باشد.
علی‌رغم تصویرهای منفی و مخدوشی که در سال‌های اخیر از مسلمانان در آمریکا، ترسیم شده است، طبق نظرسنجی زاگبی، اکثریت بزرگ مسلمانان عقیده دارند که وضع کنونی، بهترین موقعیت برای گسترش اسلام در آمریکا می‌باشد. همین نظرسنجی نشان می‌دهد که یک گرایش قوی میان مسلمانان برای وحدت اسلامی‌به وجود آمده است و این در تشکل سیاسی، مدنی، فرهنگی علمی و اجتماعی مسلمانان و سازمان‌های وابسته به آنها، آشکار است.
نظرسنجی‌های متعدد بنگاه زاگبی در سال‌های اخیر نشان می‌دهد که سه چهارم (۷۵ درصد) از مسلمانان آمریکا در امور خیریه و صدقات شرکت داشته و ماهیانه و سالیانه، مبلغ معینی در حمایت از این مراکز پرداخت می‌نمایند. ۴۵ درصد مسلمانان آمریکا اظهارنظر کرده‌اند که به طریقی، به طور داوطلبانه و بدون دریافت حقوق و مزد، در کارهای اجتماعی و عمرانی مسلمانان شرکت دارند. همین نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد که مجموعه بزرگی از مسلمانان مقیم آمریکا ـ در حدود ۳۳ درصد تا ۳۸ درصد ـ بر این باورند که ایالت متحده، علیه اسلام و نه علیه تروریسم مبارزه می‌کند.
نتایج نظرسنجی‌های بنگاه زاگبی، در مورد رفتار و روش اجتماعی و هنجاری مسلمانان مقیم آمریکا جالب به نظر می‌رسد. بر اساس این نظرسنجی‌ها، از هر ۲۰ شهروند مسلمان مقیم آمریکا، ۱۹ نفر از رفاه عمومی، شامل بهداشت ملی برای همه، حمایت می‌کنند.
در اینجا باید توجه داشت که آمریکا تنها کشور بزرگی صنعتی غربی است که در آن، سیستم تأمین بهداشت ملی، برای همه شهروندان وجود ندارد. مسلمانان مقیم آمریکا، همچنین با آماری قریب به ۹۵ درصد عقیده دارند که همه تبعیضات نژادی در آمریکا باید از بین برود. آنها باشاخصی قریب به ۵۰ درصد موافق تنظیم قوانین و آیین نامه‌های حفظ محیط زیست می‌باشند و قریب به اتفاق مسلمانان در آمریکا، طرفدار حمایت دولت از طبقه محروم و فقیر هستند.
یک نظرسنجی دیگر از بنگاه زاگبی نشان می‌دهد ۲۹ درصد درصد مسلمانان مقید آمریکا، در نماز جمعه مساجد و مراکز اسلامی محل سکونت خود شرکت دارندو ۲۵ درصد نیز، بیش از یک بار در هفته، در جلسات مساجد و مراکز اسلامی حضور می‌یابند.
در تاریخ یکم اوت ۲۰۰۵، روزنامه واشنگتن پست، در گزارش مفصلی راجع به فعالیت مساجد و مراکز اسلامی دو ایالت مجاور پایتخت آمریکا (ویرجینیا و مریلند) از افزایش تعداد مساجد جدید بزرگ که هر کدام بین ۲ تا ۳ میلیون دلار هزینه داشته‌اند، خبر داد. بیش از ۳۰۰ هزار مسلمان آمریکایی، در حومه واشنگتن زندگی می‌کنند و هر یک از مساجد جدید التأسیس این منطقه، ظرفیت عبادت بیش از یک هزار نفر را در یک زمان دارا می‌باشد.
امروز، بزرگ‌ترین رشد دینی از جنبه جمعیت، در مذاهب اسلامی دیده می‌شود. در آمریکا نیز همانند اروپا، نه تنها جمعیت مسلمانان رو به فزونی است بلکه گرایش به دین مبین اسلام نیز از مذاهب دیگر جهان بیشتر می‌باشد. در حال حاضر، ۵ درصد جمعیت اروپا را مسلمانان شکل می‌دهند و طبق گزارش روزنامه فایننشال تایمز در تاریخ ۱۵ ژوئیه ۲۰۰۵، جمعیت مسلمانان در بیست سال آینده در اروپا دو برابر شده و به چهل میلیون نفر خواهد رسید.
براساس این گزارش، ۵ درصد جمعیت آلمان، ۳ درصد جمعیت دانمارک، ۴ درصد جمعیت سوئد، ۵/۵ درصد جمعیت هلند، بیش از ۸ درصد جمعیت فرانسه و ۵ درصد جمعیت سوئیس را مسلمانان تشکیل می‌دهند. سایر کشورهای اروپا نیز از جمعیت مسلمانان بهره‌مند هستند علاوه بر اینکه بیش از ۵۰ درصد کشور بوسنی و هرزگوین مسلمان بوده و اکثریت بزرگی از نفوس کشور آلبانی، مسلمان می‌باشد. اکثریت نفوس مسلمانان در اروپا در ۲۵ کشور عضو اتحادیه اروپا قرار دارد و این در شرایطی است که مسلمانان، خود، نظامی در ردیف ملت ـ دولت در این اتحادیه نداشته و این مجموعه سیاسی، کاملاً برتری و تسلط فرهنگ و دین مسیحی خود را حفظ کرده است.
«حرکت به سوی مرزهای جدید»8 عنوان و اصطلاحی بوده است که ایالات متحده و آمریکایی‌ها، در تبیین گسترش و توسعه قدرت جغرافیایی، سیاسی، فرهنگی و اقتصادی خود به کار برده‌اند. امروز مسلمانان، مرزهای جدید امت اسلامی را در جهان می‌شکافند.
عده انگشت‌شماری از نخبگان آمریکا، فکر می‌کردند که ایالات متحده، امروز جایگاهی برای جامعه و فعالیت امت اسلامی‌باشد. تحولات بین‌المللی، دگرگونی‌های ارتباطاتی و اقتصادی و سیاسی و بیداری جهان اسلام باعث شده است که امروز مسلمانان آمریکا، در محور یک تقاطع تاریخی قرار گیرند. افزایش جامعه مسلمانان در آمریکا، فرصتی است برای درک و شناخت چالش‌های دنیای معاصر و نقشی که اسلامی می‌تواند در درون بزرگ‌ترین ابرقدرت نظامی و اقتصادی امروز ایفا کند.
