موعود پایگاه اینترنتی موعود
گویی در ایام حج گوش‌ها به شنیدن اخبار کشته شدن حجاج در پی سوانح عادت کرده است. خفگی در اثر ازدحام، آتش سوزی، حمله مسلحانه به زائران و حالا سقوط جرثقیل در صحن مسجدالحرام؛ علت وقوع مکرر این حوادث چیست؟
سهل انگاری که موجب سقوط جرثقیل بر سر حجاج و کشتن حدود ۱۱۰ نفر از حجاج بیت الله الحرام شد که یازده نفر آنان ایرانی بودند. البته این اتفاق تازگی ندارد و مانند آن طی سه دهه اخیر بار ها اتفاق افتاده است و باعث مرگ حجاج در طی سه دهه اخیر شده است.(۱) این حادثه موجب شد بی کفایتی آل سعود در برگزاری این آیین الهی بیش از گذشته برای همگان روشن شود. در این نوشته قصدمان این است که با مروری تاریخی بر حوادث رخ داده در جریان برگزاری مراسم حج بی تدبیری خاندان حاکم عربستان را برای خوانندگان عزیز بنمایانیم.
زائرکشی در حرم امن الهی
آل سعود بجای تامین امنیت حجاج کشورهای اسلامی‌بدنبال تامین منافع آمریکا و اسرائیل است و در این راه حتی از کشتن زائران خانه خدا در مکه ابایی ندارد. در نهم مردادماه سال ۱۳۶۶ که ایرانی ها آن را حج خونین می نامند، پس از پایان مراسم برائت از مشرکین که طبق روال هر ساله پس از انقلاب اسلامی ایران به صورت علنی در خیابان ها و نه در چادرهای مخصوص اجرا می‌شد نیروهای امنیتی سعودی بی مقدمه حجاج را با باتوم و گازهای اشک آور مورد حمله قرار می دهند و آن ها را به رگبار می‌بندند. در همین حین نیز از ساختمان های اطراف اشیاء سنگین مانند سنگ و گلدان به سمت حجاج پرتاب می‌شود که باعث می‌شود تعداد تلفات بیشتر شود. در این روز خونین حدود ۴۰۰ زائر شهید شدند که حدود ۳۲۵ نفر آنان، حجاج ایرانی بودند.(۲) جدای از واکنش حضرت امام به کشتار حجاج در همان سال، امام امت در پیام به ملت ایران بعد از پذیرش قطعنامه(جام زهر) بار دیگر به این موضوع اشاره کردند و تکلیف را مشخص نمودند: “اگر ما از صدام بگذریم، اگر ما از همه کسانى که به ما بدى کردند بگذریم، نمى توانیم از مسئله حجاز بگذریم. مسئله حجاز یک باب دیگرى است، غیر مسائل دیگر. و لازم است زنده نگه داشتن این روز، روزى که این خیانت شد به اسلام.” (۳)
تلف شدن حجاج در پی ازدحام و آتش سوزی
یکی از نکات لازم در مدیریت مراسم های با جمعیت میلیونی اندیشیدن چاره برای جلوگیری از ازدحام و به وجود آمدن ترافیک است چرا که اگر بی تدبیری شود موجب زیر دست و پا له شدن افراد ضعیف تر می‌شود و آن ها را به کام مرگ می‌کشاند. از اتفاق این حادثه بدلیل بی کفایتی دست اند کاران مراسم حج بار ها اتفاق افتاده است و جان چندین هزار زائر را گرفته است. اولین بار در سال ۱۳۶۹ بود که در یکی از تونل‌های مکه در حدود سه هزار حاجی به دلیل ناتوانی مهندسان و عدم تعبیه سیستم تهویه در تونل و همچنین بسته شدن انتهای تونل به دلیل عبور هیئت وزیر کشور سعودی جان خود را بر اثر خفگی و فشار جمعیت از دست دادند.(۴) سانحه مشابه بعدی چهار سال بعد در سال ۱۳۷۳ نیز ازدحام زائرین در نزدکی پل جمرات در منا، ۲۷۰ کشته برجای گذاشت. این حوادث هیچ کدام برای سعودی ها تجربه نشد و دو بار دیگر به دلیل ازدحام و فشار در رمی جمرات جمعا حدود ۴۳۰ نفر کشته شدند.(۵)
سهل انگاری سعودی ها دو بار موجب آتش سوزی در خیمه های حجاج شده است. بار اول در سال ۱۳۷۶ در صحرای منا خیمه های حجاج آتش گرفت که به قیمت کشته شدن ۳۴۰ حاجی و مجروحیت ۱۵۰۰ نفر تمام شد. بار دوم نیز در سال اخیر بود که خیمه‌های مخصوص اسکان حجاج در صحرای عرفات در مکه مکرمه طعمه حریق شد؛ خوشبختانه تلفات جانی در پی نداشت. علاوه بر این ها حوادث دیگری مانند فرو ریختن ساختمان هتل نیز در مکه روی داده است که آن هم تلفات جانی در پی داشته است.
سقوط جرثقیل در صحن مسجد الحرام
اما در جدیدترین سند بی کفایتی آل سعود، جرثقیلی را از سر سهل انگاری! روی سر حجاج بیت الله الحرام انداختند و ۱۰۸ نفر از آنان را تا کنون به کام مرگ کشانده و ۲۳۸ نفر را زخمی‌کردند. متاسفانه از بین کشته ها ۱۱ نفر هموطنمان بودند. پس از این حادثه رسانه های سعودی خود را به آب و آتش زندند که آن را توجیه کنند و عامل اصلی را سرعت زیاد طوفان وانمود کنند. در این راستا شبکه العربیه مدعی شد، سرعت باد در لحظه وقوع حادثه ۶۵ کیلومتر بر ساعت بوده است. اما واقعیت چیست؟ آیا طوفان دلیل اصلی سقوط جرثقیل بوده یا عامل دیگری در کار بوده است؟
سعید اوحدی رئیس سازمان حج و زیارت دلیل این حادثه را اینگونه شرح می دهد: این جرثقیل بزرگترین جرثقیلی بود که نصب شده بود که مته‌های بزرگی که شنی تانک داشتند را این جرثقیل بلند می‌کرده است، به طوری که حدود ۱۰۰ تن بار را بلند می‌کرده است؛ لذا این جرثقیل با طوفان نمی‌توانست دچار حادثه شود. ماجرا از این قرار بود که ماموریت این جرثقیل به اتمام رسیده بود و در نظر داشتد که آن را جمع کنند لذا بخشی از بتن‌هایی که به عنوان پایه جرثقیل عمل می‌کرده است را برداشته بودند که با وقوع طوفان همزمان شد و این اتفاق افتاد. این جرثقیل ابتدا روی سقف طبقه سوم افتاد که ما در آن طبقه زائری نداریم، سپس روی طبقه دوم افتاد و در نهایت بازوی جلوی آن روی ضلع شرقی مقام ابراهیم افتاد. (۶)
حال این سوال را سعودی ها باید پاسخ دهند که چرا مهندسان طرح تمهیدات لازم را نیاندیشند؟ مسئولان طرح عمرانی باید آن را به مکان دیگری منتقل می‌کردند (جرثقیل امکان جابجایی داشته است) یا پایه های نگهدارنده آن را در هنگام طوفان دوباره محکم و تثبیت می‌کردند. سعودی ها پس از این حادثه که عامل اصلی آن سهل انگاری و بی کفایتی جنایتکارانه خودشان بوده است، حتی یک عذرخواهی ساده نکردند و اعلام کردند خداوند حجاج را کشته و آن را قضا و قدر الهی دانستند و یا اینکه یکی از مفتی های عربستان سقوط جرثقیل را به دلیل سجده دانسته است. (۷)
سقوط پنکه در صفا و مروه
در آخرین برگ دفتر بی کفایتی آل سعود، سقوط یک پنکه سقفی در صفا و مروه باعث ایجاد زحمت برای حجاج زائران بیت الله الحرام شد. گرچه خوشبختانه این حادثه تلفات جانی نداشته و چهار زائر ایرانی مجروح شده در این حادثه هم در اثر ازدحام بر اثر سقوط پنکه به صورت سرپایی مداوا شدند اما این موضوع را هم می توان در کنار ناتوانی همه جانبه این کشور در برگزاری این مراسم تلقی نمود.
اربعین و جمعیتی بیش از بیست میلیون در امنیت کامل
بی تدبیری سعودی ها وقتی بیشتر به چشم می آید که این اتفاقات با دریافت هزینه های گزاف و سابقه چندین ساله برگزاری مراسم رخ می دهد. کشورهای دیگر این چنین مراسمی را با تعداد چند برابر شرکت کنندگان در حج در شرایط بسیار ناگواری به بهترین نحو انجام می دهند و کوچک ترین تلفاتی هم در پی ندارد. سال گذشته در کشور جنگ زده عراق، در میان تهدیدهای مکرر داعش، مراسم باشکوه اربعین با شرکت بیش از ۲۰ میلیون نفر، به بهترین نحو برگزار شد. در این گردهمایی بزرگ نه تنها هیچ حادثه ای مانند حوادث حج روی نداد بلکه با درایت و اقتدار تمام امنیت زائران حسینی به بهترین شکل تامین شد. این در حالی است که جمعیت حجاج بیت الله الحرام از دو سه میلیون نفر تجاوز نمی‌کند و با این حال سعودی ها توان مدیریت آن را ندارند. حتی در مراسم ارتحال حضرت امام(ره) و یا نماز جمعه هایی که رهبرانقلاب آن را اقامه می‌کنند جمعیتی نزدیک به دومیلیون نفر در آن شرکت کرده ولی هیچ یک از اتفاقات ناگوار حج مانند روی نمی دهد.
سخن آخر
جدای از مباحث فوق و تعرض های اخیر به حجاج در فرودگاه همانند تعرض به یک طلبه و یا جسارت به دونوجوان ایرانی که منجر به قطع اعزام افراد برای حج عمره شد، رویکرد اصلی این رژیم مرتجع و نفت خوار نه تنها حفط جان مسلمانان نیست بلکه مسلمان کشی است. جدای از بی اهمیت بودن جان مسلمانان در ایام حج، کمی آن طرف تر، همین افراد به طور علنی و با تمام قوا در حال برنامه ریزی و فکر تدارک حمله تازه برای ریختن خون مظلومان یمن هستند. حفظ و رونق وهابیت و خدمت به صهیونیست ها در نگاه سران آل سعود بیشترین اهمیت را دارد. به نظر دیدبان در واکنش به این بی کفایتی در برگزاری مناسک حج، حداقل کاری که دولت های مسلمان در اعتراض به بی کفایتی آنان می توانند انجام دهند، محکومیت دیپلماتیک آنان در عدم توانایی مدیریت مناسک و شعائر حج است. آل سعود اگر خود توانایی اداره حج را ندارد آن را به گروهی از متخصصان و مهندسان کشورهای اسلامی‌بسپارد تا به زیباترین شکل آن را مدیریت کنند یا حداقل اگر شهامت چنین کاری را ندارد در اداره امور خود از مشاوره افراد خبره در امور از کشورهای مسلمان بهره ببرد.
منبع: مشرق
