از تالابهای مهم ایران و جهان، تالاب انزلی واقع در استان گیلان است که در حفظ اکوسیستم منطقه، نقش برجستهای داشته وزیستگاهی مهم برای تخمریزی و تکثیر ماهیان و نیز زمستانگذرانی و جوجه آوری گونه های زیادی از پرندگان آبزی و کنارآبزی محسوب میشود. چند سالی است که گیاهی آبزی از خانواده eAzollacea به نام آزولا در این تالاب جهانی ورود پیدا کرده و رشد و گسترش یافته است.
اگرچه آزولا به منظور تولید علوفه برای دام و طیور و تهیه کود سبز در مزارع برنج استان گیلان در منطقه رها-سازی شد، ولی پس از گذشت مدت زمانی به یک معضل بزرگ و جدی برای این اکوسیستم آبی کشور تبدیل شده است. روند گسترش آزولا و تاثیر دما و میزان ساعات روزهای آفتابی، همچنین PH بر روی رشد این گیاه طی چند سال متوالی ( در تالاب انزلی بسیار چشم گیر بود. نتایج نشان داد هر ساله روند گسترش این گیاه رو به افزایش است، همچنین افزایش ( دما )تا محدوده ۳۵ الی ۴۴ درجه سانتیگراد( و نیز افزایش روزهای آفتابی، ارتباط مستقیمیبا گسترش آزولا دارد، . بیشترین رشد آزولا در PH=5/8 بود. طی ۴ سال تحقیق در تالاب انزلی، نی و لوییافزایش داشته، بطوریکه چند سال اخیر، بیشترین تعداد این دو علف هرز مشاهده شد که در نهایت افزایش مرگ و میر بسیاری از آبزیان، خصوصا ماهیها را در پی داشت.
به عقیده ی بسیاری از کارشناسان روند نابودی تالاب بین المللی انزلی در اثر رشد سریع و تصاعدی جلبک آزولا در سطح این تالاب میباشد اما گیاه آزولا چیست؟
آزولا نوعی سرخس با برگ های کوچک به رنگ سبز است این گیاه با برگ های ریز و رشد سریع خود سطح آبها را می پوشاند و مانع از رسیدن نور خورشید و اکسیژن به درون آب میشود علاوه بر این با مصرف اکسیژن و مواد غذایی آب، زیستگاه ها را تضعیف کرده تا جایی که رفته رفته تنوع گیاهی و جانوری زیستگاه به نابودی کشیده میشود و این گیاه به عنوان یک گیاه مهاجم و مرگ آور تلقی میشود یکی از خصوصیات منحصر به فرد این گیاه این است که به راحتی با هر محیطی سازگاری پیدا میکند
این گیاه موجب جلوگیری از ورود نور به درون آب میگردد در این صورت آبزیان مفید مانند ماهی ها و موجودات ذره بینی نیز قادر به رشد و تکثیر نبوده و سیر نابودی در پیش میگیرند و مرداب یا تالاب تبدیل به سیاه چاله های بد بو و غیر قابل زیست میگردد و دیگر مکان مناسبی برای پرندگان مهاجر نخواهد بود و اکثر گیاهان بومیبه دلیل خفگی نابود میگردند .
درحدود ۱۵ سال از تاریخ ورود این گیاه وارداتی به منطقه ی سرسبز شمال میگذرد ولی در این مدت کوتاه آزولا زیستگاه های آبی شمال کشور به خصوص گیلان و مازندران را شدیدا تحت فشار قرار داده است .
به منظور کنترل این گیاه آبزی و جلوگیری از ورود آن به اکوسیستمها، اقدامات پیشگیرانه از قبیل جمعآوری با دستگاه بیلر و نیز تغذیه آن توسط ماهی و اردک توسط بومیان آن منطقه در حال اجرا است که در مقابل رشد سریع این جلبک بی تاثیر است
این آسیب را طرفداران ورود مواد تراریخته به ایران به این تالاب بین المللی زدند که سال ها میزبان هزاران پرنده مهاجر بود و با این روند همگی روزی شاهد خواهیم بود که موجود زندهای پا به این تالاب نخواهد گذاشت
لازم به ذکر است این جلبک توسط سازمان پژوهش ها علمی و صنعتی ایران و سازمان کشاورزی از کشور فیلیپین وارد شد و با اهداف تولید علوفه برای دام و طیور و تهیه کود سبز برای مزارع برنج استان گیلان در منطقه رها سازی شد و از آنجا به تالاب انزلی راه یافت