موعود پایگاه اینترنتی موعود
سجایا و مکارم اخلاقی امام مهدی(ع) را دو گونه میتوان توصیف کرد: نخست، بر اساس آیات و روایاتی که در توصیف پیامبر گرامی اسلام(ص) وارد شده‌اند؛ زیرا آن حضرت از نظر ویژگیهای اخلاقی نیز شبیه ترین مردم به حضرت ختمی مرتبت(ص) است. دوم، بر اساس روایاتی که به طور خاص به توصیف سجایای اخلاقی آن حضرت پرداختهاند.
پس با بخشایشی از [سوی] خداوند، با آنان نرمخویی ورزیدی و اگر درشتخویی سنگدل میبودی، از دورت میپراکندند….۱
3. یکی دیگر از آیات قرآن، به رحمت بودن پیامبر اکرم(ص) برای همه جهانیان توجّه کرده است و میفرماید: «و تو را جز رحمتی برای جهانیان نفرستادهایم».3
4. خداوند در آیه دیگری از قرآن در مقام ستایش خلق و خوی بینظیر پیامبر اسلام(ص) میفرماید: «و به راستی، تو را خویی است سترگ».4
با توجّه به آنچه گذشت، میتوان گفت خاتم اوصیا نیز چون
خاتم پیامبران، مظهر نرمخویی، دلسوزی، خیرخواهی، مهر، محبّت، گذشت و خلق و خوی شایسته و سترگ بوده و رحمتی برای همه جهانیان است.
در مورد خصال اخلاقی حضرت مهدی(ع)، به طور خاص، روایات متعدّدی از طریق شیعه و اهل سنّت نقل شده است که در اینجا به برخی از آنها اشاره میکنیم:
1. ابن حماد در کتاب خود، از یکی از راویان اهل سنّت در مورد ویژگیهای امام مهدی(ع) چنین نقل میکند:
نشانه مهدی این است که بر کارگزاران [دولت خویش]، سختگیر، بسیار بخشنده و با مستمندان، مهربان است.۵
2. امام باقر(ع) در توصیف ویژگیهای امام مهدی(ع) میفرماید:
رو پایان جهان فرانمیرسد تا اینکه خداوند گرامی و بلندمرتبه مردی از ما اهلبیت را برانگیزد. او به کتاب خدا عمل میکند و هیچ منکری را در شما مشاهده نمیکند مگر اینکه با آن مخالفت میکند.»6
3. امام صادق(ع) نیز در پاسخ این پرسش که امام چگونه شناخته میشود، میفرماید:
«[امام را] با آرامش و وقار […] و نیز با حلال و حرام و نیازمندی مردم به او، در صورتی که او خود به هیچ کس نیاز ندارد، [میتوان شناخت].»7
4. امام رضا(ع) در بیان ویژگی کلّی امامان معصوم(ع)، سخنان ارزشمندی دارد که بر اساس آن میتوان به توصیف امام مهدی(ع) نیز پرداخت. آن حضرت میفرماید:
«او به مردم از خودشان سزاوارتر و از پدران و مادرانشان برای آنها دلسوزتر است. او از همه مردم در برابر خدا، متواضعتر و در عمل به آنچه خود بدان فرمان میدهد، سختکوشتر و در دوری گزیدن از آنچه خود از آن نهی میکند، خوددارتر است.»8
5. حضرت رضا(ع) در ادامه میفرماید:
«او [با دو نشانه] شناخته میشود: دانش [بیکران] و استجابت دعا و اینکه او از همه رویدادها، پیش از رخ دادنشان خبر میدهد. همه اینها به سبب پیمانی است که از سوی پیامبر خدا با او بسته شده و وی آن را به وسیله پدران خود از آن حضرت به ارث برده است.»9
ان‌شاءالله
ماهنامه موعود شماره ۱۱۲
پی‌نوشت‌ها:
۱. سوره آل عمران (۳)، آیه ۱۵۹.
۲. سوره توبه (۹)، آیه ۱۲۸.
۳. سوره انبیاء (۲۱)، آیه ۱۰۷.
۴. سوره قلم (۶۸)، آیه ۴.
۵. معجم أحادیث إلامام المهدی، علیه السّلام، مؤسسـ［ المعارف الاسلامیـ［، ج ۱، ص ۲۴۲، ح ۱۵۲.
۶. الکافی، ج ۸، ص ۳۹۶، ح ۵۹۷.
۷. کتاب الغیبه، محمّد بن ابراهیم نعمانی، باب ۱۳، ص ۲۴۲، ح ۴۰.
۸. الزام النّاصب فی اثبات الحجّه الغایب، ص ۲۴.
۹. همان.
