على صالح اهل ايمان‏

عبارت صالح المؤمنین دلالت بر این دارد که او (على، علیه ‏السلام) از همه مؤمنان شایسته‏ تر است. و این را هم عرف و هم استعمال تأیید مى‏ کند؛ زیرا وقتى یکى از ما مى‏ گوید: فلانى داناى قوم خود و یا زاهد اهل شهر خود است، از کلام او جز این فهمیده نمى‏ شود که آن شخص داناترین و زاهدترین آنها است. بنابراین هنگامى که فضل او با این دو وجه ثابت شد عدم جواز تقدیم دیگران بر او نیز ثابت مى‏ شود، زیرا برتر داشتن کسى که برترى ندارد زشت و ناپسند است.

از دیگر آیاتى که در شأن امیرمؤمنان على، علیه ‏السلام، نازل شده، آیه شریفه زیر است:
فَإِنَّ اللَّهَ هُوَ مَوْلاهُ وَ جِبْرِیلُ وَ صالِحُ الْمُؤْمِنِینَ وَ الْمَلائِکَهُ بَعْدَ ذلِکَ ظَهِیرٌ
اگر براى آزارش همدست شوید، خدا یاور اوست و نیز جبرئیل و مؤمنان شایسته و فرشتگان از آن پس یاور او خواهند بود.
به طریق شیعه و اهل سنت روایت شده که در این آیه مراد از صالح المؤمنین على بن ابى ‏طالب، علیه‏ السلام، است.
از جمله در روایتى که از امام باقر، علیه‏ السلام، نقل شده، آمده است:
هنگامى که این آیه نازل شد پیامبر، صلّى‏ اللَّه ‏علیه‏ وآله، فرمود: اى على تو صالح مؤمنانى. ۱
همچنین از امام صادق، علیه ‏السلام، روایت شده است که:
رسول خدا، صلّى‏ اللَّه‏ علیه‏ وآله، دو مرتبه امیر مؤمنان، علیه ‏السلام، را به یارانش معرفى کرد. یکبار به آنها فرمود: آیا مى‏ دانید پس از من ولى و سرپرست شما کیست؟ آنها گفتند: خدا و رسول او داناتر است. ایشان فرمود: خداوند تبارک و تعالى فرموده است: خدا یاور اوست و نیز جبرئیل و مؤمنان شایسته؛ یعنى امیرمؤمنان و او پس از من سرپرست شماست. و بار دوم نیز در غدیر خم فرمود: هر کس من مولا و سرپرست اویم پس على مولاى اوست. ۲
مرحوم مجلسى پس از بیان روایات یاد شده مى ‏فرماید:
عبارت صالح المؤمنین دلالت بر این دارد که او (على، علیه ‏السلام) از همه مؤمنان شایسته‏ تر است. و این را هم عرف و هم استعمال تأیید مى‏ کند؛ زیرا وقتى یکى از ما مى‏ گوید: فلانى داناى قوم خود و یا زاهد اهل شهر خود است، از کلام او جز این فهمیده نمى‏ شود که آن شخص داناترین و زاهدترین آنها است. بنابراین هنگامى که فضل او با این دو وجه ثابت شد عدم جواز تقدیم دیگران بر او نیز ثابت مى‏ شود، زیرا برتر داشتن کسى که برترى ندارد زشت و ناپسند است. ۳
پى‏نوشتها:
__________________________________________________
(۱). سوره تحریم (۶۶)، آیه ۴.
(۲). المجلسى، محمدباقر، بحارالانوار، ج ۳۶، ص ۳۰، ح ۸، به نقل از تفسیر فرات الکوفى.
(۳). همان، ص ۲۹- ۳۰، ح ۷.