برای ویژگیهای زمان ظهور اصطلاحات زیادی به کار رفته است که در این نوشته قصد داریم چندی از این ویژگی ها را بیان کنیم
فهرست محتوا
روز آشکار شدن نشانههای پروردگار
در روايات متعددی که از طريق شيعه و اهل سنّت از پيامبر اکرم(ص) و امامان معصوم(ع) نقل شده، آمده است که عبارت «روزی که برخی نشانههای پروردگار آشکار شود» در آيه زير ناظر به آخرالزّمان و دوران ظهور امام مهدی(عج) است.
«روزی که پارهای از نشانههای پروردگارت [پديد] آيد، کسی که قبلاً ايمان نياورده يا خيری در ايمان خود به دست نياورده است، ايمان آوردنش سود نمیبخشد. بگو: « منتظر باشيد که ما [هم] منتظريم.»
در يکی از اين روايات، از امام صادق(ع) چنين نقل شده است:
مراد از نشانه ها امامان هستند و آن نشانهای که انتظار کشيده میشود، قائم ـ درود خدا بر او باد ـ است. در آن زمان ايمان کسی که پيش از قيام آن حضرت با شمشير، ايمان نياورده است برای او سودی نخواهد داشت، اگرچه به پدران آن حضرت که پيش از او بودند، ايمان آورده باشد.
روز خدا
در بسياری از روايات معصومين(ع) بر اين نکته تأکيد شده که يکی از مصاديق « یوم الله » یا همان روز خدا در آيه شريفه قرآن که میفرمايد:
«و روزهای خدا را به آنان يادآوری کن که قطعا در اين [يادآوری] برای هر شکيبای سپاسگزاری عبرتهاست.»
روز ظهور حضرت مهدی(عج) است.
در يکی از اين روايات به نقل از امام باقر(ع) چنين میخوانيم:
روزهای خدای عزّ و جلّ سه تاست: روزی که قائم ـ درود خدا بر او باد ـ به پا میخيزد، روز رجعت و روز رستاخيز.
پایان مهلت دشمن بزرگ
در یکی از آیات شریف قرآن که داستان آفرینش آدم و سرپیچی ابلیس از سجده بر آدم را بازگو میکند، آمده است که خداوند در برابر درخواست ابلیس که تقاضا کرده بود تا روز برانگیخته شدن به او مهلت دهد.
فرمود: تو تا روز وقت معلوم بیشتر مهلت نداری:
«[ابلیس] گفت: «پروردگارا، پس مرا تا روزی که برانگیخته خواهند شد، مهلت ده».
فرمود: «تو از مهلت یافتگانی تا روز [و] وقت معلوم.»
در روایات معصومان(ع) تصریح شده که مراد از «روز وقت معلوم»، روز قیام قائم آل محمّد(ع) است.
در روایتی که از امام صادق(ع) نقل شده است، آن حضرت در پاسخ این پرسش که مراد از روز وقت معلوم چه روزی است، میفرماید:
آیا میپنداری که این روز، روزی است که خداوند در آن مردم را برمیانگیزد؟ [نه، اینچنین نیست] خداوند او را تا روزی که قائم ما را برمیانگیزد، مهلت داد. پس هنگامی که خداوند قائم ما را برمیانگیزد، ابلیس در حالی که بر روی زانوهایش راه میرود، در مسجد کوفه به حضور آن حضرت میرسد و میگوید: ای وای از این روز.
آنگاه پیشانی او گرفته شده و گردنش زده میشود. پس این روز، همان وقت معلوم است.
روز بسیار دشوار کافران
براساس برخی روایات، تأویل این سخن خداوند متعال که میفرماید:
«المُلْکُ يَوْمَئِذٍ الحَقُّ للرَّحمنِ وَکانَ يَوما عَلَی الکافِرِین عَسیرا؛
آن روز، فرمانروایی به حق، از آن [خدایِ] رحمان است و روزی است که بر کافران بسی دشوار است.»
روز ظهور امام مهدی(ع) است.
از یکی از معصومان(ع) در این زمینه چنین روایت شده است:
«همانا فرمانروایی امروز و پیش از امروز و بعد از امروز از آنِ خدای رحمان است، ولی چون قائم ـ درود خدا بر او باد ـ به پا خیزد جز خدای عزّ و جلّ عبادت نخواهد شد.»
براساس این روایت میتوان گفت روز ظهور به این دلیل بر کافران بسی دشوار و تحملناپذیر است که در آن روز هیچ کس جز خدای متعال پرستش نمیشود و بساط کفر و شرک از زمین برچیده خواهد شد.
روز پیروزی
یکی دیگر از آیاتی که به ظهور امام مهدی(ع) تأویل شده، آیه زیر است:
«و میپرسند: «اگر راست میگویید، این پیروزی [شما] چه وقت است؟»
بگو: «روز پیروزی، ایمان کسانی که کافر شدهاند، سود نمیبخشد و آنان مهلت نمییابند.»
در روایات متعددی تصریح شده که تأویل «روز پیروزی» در این آیه، روز قیام قائم(ع) است.
از امام صادق(ع) در این زمینه چنین روایت شده است:
در روز پیروزی؛ یعنی روزی که دنیا بر روی [حضرت] قائم گشوده میشود، ایمان کسی به حال او سود خواهد بخشید که پیش از این فتح ایمان داشته و پس از آن به یقین رسیده باشد.