مسجد مقدس جمکران از دیدگاه بزرگان

اشاره: کارکنان مسجد مقدس جمکران در زمان حیات فقیه اهل بیت‌‌حضرت آیه‌‌الله مرعشى نجفى، قدس‌‌سره، ضمن دیدار با ایشان در زمینه تاریخچه و جایگاه معنوى و… مسجد جمکران نظر معظم‌‌له را جویا شدند که حضرتشان مطالبى را بیان فرمودند که جهت آشنایى بیشتر علاقه‌‌مندان با این مسجد مقدس خلاصه‌‌اى از این مطالب را مى‌‌آوریم:

… عرض مى‌‌شود که این مسجد شریف در اوایل غیبت صغراى حضرت ولى‌‌عصر، علیه‌‌السلام، بنا شده است ودر نوشته‌‌هاى قدیمى سه اسم براى آن ذکر شده که هر یک از آنها به مناسبتى بوده است:

– مسجد جمکران گفته شده است; چون متصل به قریه جمکران است.

– مسجد حسن بن مثله گفته‌‌اند; چون در زمان حسن بن مثله و به همت او ساخته شده است.

– مسجد صاحب‌‌الزمان، علیه‌‌السلام، مى‌‌گویند; چون وجود مبارک امام زمان، علیه‌‌السلام، مکرر در آن دیده شده است.

این مسجد از اول زمان غیبت صغرى تا به امروز مورد احترام همه شیعیان بوده است. مرحوم شیخ بزرگوار محدث عالیقدر حجه‌‌الاسلام صدوق، قدس‌‌سره، کتابى بنام «مونس الحزین‌‌» دارند که حقیر آن را ندیده‌‌ام ولى مرحوم آقاى حاج میرزا حسین نورى استاد استاد حقیر از آن کتاب نقل مى‌‌فرماید، در آن کتاب مفصلا وقایع احداث مسجد جمکران نقل شده است و بالجمله این مسجد مورد احترام علماى اعلام و محدثین کرام شیعه بوده و کرامات متعددى هم از این مسجد دیده شده است.

بناى اول این مسجد در زمان حسن بن مثله و بناى دوم آن در زمان صدوق، قدس‌‌سره، بوده است. در زمان صفویه هم چند مرتبه در آن تعمیراتى انجام گرفته است. در زمان زعامت مرحوم آیه‌‌الله حائرى، مرحوم حجه‌‌الاسلام آقا شیخ محمدتقى بافقى، قدس‌‌سره، و بعد از او آقاى حاج آقا محمد معروف به آقازاده، از تجار محترم قم تعمیراتى نمودند.

در این مسجد مکرر کراماتى دیده شده است که مرحوم شیخ محمدعلى کچویى معروف به قمى در کتاب «تاریخ قم‌‌» در جلد اول و دوم به بعضى از کراماتى که در آن جا اتفاق افتاده و به اشخاصى که شرفیاب حضور مبارک حضرت ولى عصر، علیه‌‌السلام، شده‌‌اند اشاره کرده است. جاى تردید نیست که این مسجد مورد احترام شیعه بوده و نمازى هم در آنجا نقل شده است که البته بهتر است که این نماز به قصد رجاء به جا آورده شود.

این مسجد موقوفات و اراضى متعدد در اطراف داشته و در خود شهر مقدس قم رقباتى وقف بر این مسجد بوده است که اکثر آنها از حال وقفیت‌‌بیرون رفته و ملک شخصى شده است.

براى این مسجد تاریخچه‌‌هاى مختصرى نوشته شده ولى آنچنان که باید خصوصیات آن نقل نشده است.

حقیر خودم مکرر کراماتى را از آن مشاهده کرده‌‌ام. چهل شب چهارشنبه مکرر موفق شده‌‌ام که در آن بیتوته نمایم و جاى تردید نیست که این مسجد از امکنه مورد توجه و محل نزول برکات الهى است.

این مسجد بعد از مسجد سهله – که شبهاى چهارشنبه اهالى نجف اشرف به آنجا مشرف مى‌‌شوند – از مساجدى است که منتسب به وجود مبارک حضرت ولى عصر، علیه‌‌السلام، است.

نکته دیگر آنکه اصل مسجد جمکران مسجد کوچکى بوده است که در طى زمان بر آن افزوده شده که اخیرا در این دو سال باز به آن افزوده‌‌اند. به استدعاى حقیر، از بانیان خیر، آن قطعه که مسجد اصلى است رنگ موزاییک‌‌هاى آن با آنچه بعدها به آن افزوده شده فرق دارد تا اگر کسى خواست در مسجد اصلى عبادت کند، نماز و دعایى به جا آورد آن قسمت مشخص باشد.

… خداوند توفیق‌‌همه را زیاد و بزودى چشم همه ما را به جمال مبارک آن حضرت روشن بفرماید.