جمعه کشتار دیگری در یکی از ایالات آمریکا رخ داد و این بار ۲۰ کودک دبستانی از جمله قربانیان این حادثه بودند اما این ماجرا باز هم بدون ایجاد تغییر چشمگیری در قوانین آمریکا به زودی به دست فراموشی سپرده خواهد شد.
۵ ماه بعد از حمله «جیمز هولمز» به سینمایی در شهر آئورا کلرادو که منجر به کشته شدن ۱۲ نفر شد، روز گذشته نیز جوانی ۲۰ ساله با اسلحه وارد مدرسه «ساندی هوک» در ایالت «کانتیکت» شد و ۲۷ نفر از جمله ۲۰ کودک دبستانی را به گلوله بست.
هر چند این کشتار اعتراض گروههای مختلف را در پی داشته، اما در نهایت انتظار تغییر چندانی در قوانین کنترل سلاح در آمریکا را نمیتوان داشت. در واقع، این موضوع به امری روتین تبدیل شده که ابتدا قتل عامی روی میدهد و مدافعان کنترل سلاح در مورد احمقانه بودن این سهلانگاری سخن میگویند، اما قانون تغییری نمیکند و سپس ماجرا تا قتل عامی دیگر به فراموشی سپرده میشود.
علت تکرار این اتفاقات را باید در دو موضوع جستوجو کرد؛ یکی علاقه شهروندان آمریکایی به نگهداری و حمل سلاح گرم و دیگری لابیهای قدرتمند اسلحه.
بررسیها نشان میدهد بیشتر مردم آمریکا با ممنوعیت کامل حمل و نگهداری اسلحه مخالفند. برای فهم و درک اینکه چرا مردم آمریکا مایل به لغو قانون حمل و نگهداری اسلحه نیستند، باید نقبی به داخل جامعه آمریکا زد و تاریخ و خصوصا لایههای زیرین جامعه و فرهنگ سیاسی این کشور را مورد بررسی قرار داد.
رابطه عاشقانه میان آمریکا و اسلحه، در تاریخ و ماجراهای شکلگیری این کشور ریشه دارد خصوصا گشودن مرزهای غرب به دست مردم آمریکا، بدون داشتن ارتشی منظم. در واقع، تهدید فرانسویها، اسپانیاییها و خشونت سرخپوستها در مرزها سبب اتکای جامعه آمریکا به افراد مسلح از روزهای آغازین شد.
«جان دیزارد»، استاد فرهنگ آمریکایی در کالج امهرست در این باره گفته: » در طول تاریخ، هر چیزی که یادآور دوران «فتح غرب» و بیرون راندن انگلیسیها باشد، برای آمریکاییها مقدس و قابل احترام است».
او اظهار داشته: «اسطوره فتح غرب، اسطوره مرد یا زنی که از خود در مقابل تبهکاران دفاع میکند و دولت یا قادر نیست یا نمیخواهد مردم را از گزند آنها در امان بدارد، ریشههای بسیار عمیقی دارد».
در واقع، در گذر زمان، بخشهایی از هویت آمریکایی با اسلحه آمیخته شده و به مفاهیمی مانند فردگرایی و آزادیخواهی، خصوصا آزادی و بینیازی از دولت ارزش ویژهای داده است. همین امر نشان میدهد چرا پس از هر کشتاری، کسی به دنبال تغییر قانون برای حل این معضل نیست و همه بیشتر بر روی مسئولیتپذیری و رفتار فردی تاکید میکنند.
به بیان دیگر، مردم معمولا در مورد علت همهگیر بودن مالکیت اسلحه یا دسترسی آسان افراد به سلاح سئوالی نمیکنند، در عوض میخواهند بدانند آیا گذشته فرد ضارب مشکلدار بوده یا اینکه بیماری روانی بوده است یا خیر.
نفوذ لابیهای قدرتمند اسلحه در کنگره
البته همه تقصیر به گردن «ملتی که دیوانه سلاح است» (روزنامه واشنگتنپست)، نیست. بیشتر طرفداران ممنوعیت حمل و نگهداری اسلحه، انگشت اتهام را به سوی انجمن ملی اسلحه (NRA) نشانه میگیرند و معتقدند این انجمن جلوی تصویب قوانین را در کنگره میگیرد.
در واقع، علت اینکه چرا نمایندگان کنگره آمریکا برای وضع برخی قوانین به منظور کنترل و محدود کردن حمل سلاح تلاش نمیکنند، به وابستگی آنها به انجمن ملی اسلحه بر میگردد.
انجمن ملی اسلحه که به شدت از سوی تولیدکنندگان سلاح حمایت میشود، از منابع مالی فراوان و قدرت نفوذ و چانهزنی سیاسی فوقالعادهای برخوردار است و هیچ عدولی از حق حمل سلاح را که در قانون اساسی هم تصریح شده، بر نمیتابد.
این انجمن از طریق فروش اسلحه ثروت هنگفتی برای خود رقم زده و البته سیاستمداران آمریکایی را بینصیب نگذاشته است و با صرف مبالغ هنگفت، از آنها حمایت میکند. از این روست که این لابی قدرتمند دارای نفوذ زیادی در تصویب قوانین در سطح ملی و ایالتی است.
این انجمن، مخالف هر گونه کنترل مالکیت سلاحهای خصوصی در آمریکاست. این لابی قدرتمند به تبصره دوم قانون اساسی آمریکا اشاره دارد که در آن آمده «از آنجایی که وجود یک نیروی منظم شبه نظامیبرای امنیت یک کشور آزاد ضروری است نباید خدشهای به حق ملت برای حمل سلاح وارد شود.»
نکته اینکه این متمم قانون اساسی به سال ۱۷۹۱ برمیگردد. هر چند از آن سال تاکنون تغییرات عمدهای در جامعه آمریکایی به وجود آمده، اما این متمم قانون اساسی همچنان به قوت خود باقی است.
این سازمان امکانات فراوانی برای تبلیغ یا ضد تبلیغ همه کاندیداها دارد و این کار را بر اساس موضعگیری آنها نسبت به مسئله اسلحه انجام میدهد. آنها هوادارانشان را تهییج و مخالفانشان را بدنام میکنند.
بنابر جمع این عوامل، یعنی جامعه فردگرا و لابی قوی حامی اسلحه باعث میشود حتی پس از فجایعی مانند آنچه در کلورادو و کانتیکت اتفاق افتاد، شرایط برای صاحبان اسلحه در آمریکا مانند قبل باقی بماند و آنها هیچ نگرانی بابت همه اعتراضات و انتقادات مقطعی نداشته باشند.