ساره در اسراییلیات (داستانبافی تورات و انجیل) زنی حسود معرفی میشود که چون خود نازاست، چشم دیدن هوو و نوزادش را هم ندارد؛ پس زمینهی آوارگی این زائو و نوزاد چند روزهاش را در بیابان مکه فراهم میکند. متأسفانه این مسأله به اعتقادات ما مسلمانان نیز نفوذ کرده و حتی در فیلمها و انیمیشنهای ساخت کشور خودمان هم میبینیم.
اما قرآن، نگاه عجیبی به ساره دارد. قرآن با اشارات لطیفی ساره را معصوم میداند که البته عصمت ایشان از نوع عصمت عمومی است نه عصمت کبری که عصمت کبری خاص انبیا و ائمه است.
ساره، کنیزی آفریقایی به نام هاجر دارد که او را به ابراهیم هدیه میدهد و ابراهیم از او صاحب فرزند گرانقدری به نام اسماعیل میشود که جد بزرگوار پیامبر اسلام (ص) میباشد.
خداوند به ابراهیم دستور بازسازی خانهی کعبه را میدهد که در جریان توفان نوح تخریب شده است و ابراهیم موظف است همسر و فرزندش را هم به آن بیابان ببرد. [در مورد هاجر بعداً خواهیم خواند.]
و اما ساره در قرآن:
ساره مادر اسحاق نبی، مادر ۶۰۰ پیامبر تا حضرت عیسی (ع) است و دارای ارج و قرب و جایگاهی والاست.
طی ۱۹ قرن، تمام نسلهای پیامبران، حداقل یک فرزند به عنوان پیامبر از دامان این بانوست.
حضرت ابراهیم (ع) بسیار مهماننواز است و تا مهمانی برایش نرسد، لب به غذا نمیزند.
روزی در پی مهمان به بیرون میرود و وقتی بازمیگردد، چند مرد را به گمان اینکه رهگذرند، در منزل خود مهمان میکند.
در مدت کوتاهی، ساره برای آنها گوسالهی بریانی تهیه میکند ولی آن مردها لب به غذا نمیزنند.
آنها به ابراهیم میگویند ما فرشتگان الهی هستیم که برای عذاب قوم لوط فرستاده شدهایم.
وامرأته قائمه ضحکت [هود/۷۱] و همسرش (ساره) ایستاده بود و خندید.
قائمه: فعال دینی، متدینی فعال است نه منفعل
ضحکت: بلند خندید.
زن باوقار در برابر مرد نامحرم، بلند نمیخندد؛ پس ساره فرشتگان را به چشم فرشته میدیده نه به چشم مردان غریبه و جز معصوم، کسی فرشته را نمیبیند.
فرشتگان را که میبیند، میخندد نمیترسد. (در ماجرای حضور روحالقدس در کنار حضرت مریم (س) او از جبرییل میترسد.)
فبشرناها بإسحاق [هود/۷۱] ما به او (ساره) مژدهی اسحاق و (فرزندش) یعقوب را دادیم.
فرشتگان به ساره، مژدهی اسحاق را میدهند نه به ابراهیم!
ملایک، ساره را جزء خاندان نبوت میدانند؛ پس زنی با چنین جایگاهی والا، اهل گناه کبیرهی حسادت نیست.
پیامبر، همسر و فرزندش هر سه معصومند و چنین مقامی فقط یک شبیه دارد: خانوادهی حضرت علی (علیهالسلام)!
ساره یکی از اسامی نیکویی است که برای فرزندان تاکیده شده است