مُهر مِهر: از امام زمان(ع) به جناب محمد بن عثمان

 
درباره ی اموالی که برای ما وقف می‌کنند، سؤال کرده بودی؟
در این مورد اگر صاحب ملک، آن را تحویل و به تصرف وقف داده باشد، دیگر نمی تواند درآن تصرف کند و برای او بازگشتی نیست، چه محتاج باشد یا نباشد، ولی اگر تسلیم نکرده است اختیار او باقی است و می تواند در آن ملک تصرف نماید.
 
در مورد اموال ما سؤال کرده بودی که آیا می‌شود در آن تصرف نمود و آن را حلال دانست؟
اگر کسی بدون اجازه ی ما در این گونه اموال تصرف کند، ملعون است و ما در روز قیامت دشمن او خواهیم بود، همان گونه که پیامبر بزرگ می فرمایند: «هر کس اموال عترت مرا که خداوند تصرف درآن را بدون اجازه ی آنها حرام فرموده است، حلال بداند، مورد لعن من و همه ی انبیاء می‌باشد (دو از رحمت الهی است) ». و هرکس به ما ظلم کند در زمره ی ستمکاران و مورد لعنت خداوندی است، چنان که خداوند می فرماید: « آگاه باشید که ستمگران مشمول لعنت ما هستند».
 
در مورد سؤال از بچه ای که یک بارختنه شده ولی پس از آن در موضع ختنه پوست روئیده باشد، آیا برای بار دوم ختنه لازم است یا خیر؟
بلی، واجب است برای باردیگر نیز ختنه کنند، زیرا زمینی که شخص ختنه نشده برآن بول (ادرار) می‌کند تا چهل روز به درگاه خداوند بزرگ ناله و شکایت می‌کند.
 
و پاسخ اینکه آیا نماز نمازگزای که آتش، عکس و چراغ در جلوی او باشد صحیح است یا خیر؟
اگر اجداد و نیاکان نمازگزار از بت پرستان و آتش پرستان نباشند نماز او صحیح است، ولی در صورتی که پدران و مادرانشان بت پرست و آتش پرست بوده‌اند، نماز در حالی که آتش، عکس و چراغ در پیش روی آنان باشد جایز نیست. ( ممکن است با یاد گذشتگان و روش آنها دست از توحید و خداپرستی بردازند.)(۱)
 
سؤال کرده اید آیا بدون اجازه از ناحیه مقدسه ی شما می توان در املاک شما عمران و آبادانی کرد و پس از وضع مخارج، بقیه را به ناحیه مقدسه فرستاد و این عمل را به عنوان یک عبادت انجام داد؟
خیر، تصرف در اموال هیچ کس بدون اجازه ی او جایز نیست؛ پس (به طریق اولی) چگونه تصرف در اموال ما بدون اجازه جایز است؟ هر کس تصرف در اموال ما را حلال بداند و مال ما را بخورد، گویی آتش جهنم خورده است.

سؤال کرده اید در مورد شخصی که به ما ملکی می دهد و کسی را برای آبادی آن ملک معین می‌کند تا پس از وضع مخارج، بقیه ی درآمد را برای ما بفرستد؟
برای کسی که از طرف مالک و صاحب آن برای این کار تعیین شده جایز است و برای غیر او جایز نیست.

سؤال کرده اید آیا جایز است از میوه ی درختهائی که از کنار آنها عبور می‌کنیم بخوریم؟ ( منظور درختهایی است که شاخه های آنها از دیوار باغ بیرون آمده و در مسیر عابر قرار گرفته باشد.)
خوردن میوه ی این گونه درختها برای عبور کننده حلال، ولی بردن آن حرام است.(۲)
 
پی نوشت ها:
۱: علاوه بر توضیح مرحوم آیه الله خادمی این وجه هم قابل فرض است که همانند بسیاری موارد دیگرانگیزه صدور چنین حکمی ممکن است تمایز شخص مسلمان و شیعه از اطرافیان خویش باشد کما اینکه در باب وجه کراهت پوشیدن لباسهای به رنگ مشگی، انداختن تحت الحنک عمامه چنین فرضی وجود دارد(ن).
۲: به عبارت دیگر و به تعبیر فقها آن مقدار از میوه ها برای او حلال است، که در همان جا باشد والا اینکه بخواهد مقداری را هم برای خوردن ببرد، آن مقدار اضافه حلال نیست و البته برخی شرایط دیگر هم برای آن وجود دارد مثل اینکه شخص عبور کننده از قبل قصد چنین عملی را نداشته باشد و به عمد از آنجا عبور نکرده باشد و …(ن).
 
منبع: بحار الانوار، ج۵۳، ص۱۸۲؛ به نقل از تحفه امام مهدی علیه السلام، گردآوری: محمد خادمی‌شیرازی، نشر موعود عصر(عج)