موعود پایگاه اینترنتی موعود
در بخش‌های قبلی این سلسله مقالات، با برخی نشانه‌های مخصوص سال ظهور امام عصر(عج) آشنا شدیم و اینک به بررسی سلسله رویدادهایی می‌پردازیم که در آخرین ماه‌های پیش از ظهور آن حضرت رخ می‌دهد
ترجمه:محمود مطهری نیا
اشاره :در بخش‌های قبلی این سلسله مقالات، با برخی نشانه‌های مخصوص سال ظهور امام عصر(عج) آشنا شدیم و اینک به بررسی سلسله رویدادهایی می‌پردازیم که در آخرین ماه‌های پیش از ظهور آن حضرت رخ می‌دهد.
ادامه حوادث ماه رجب
۳ ـ قیام یمانی (از علایم حتمی ظهور)
احادیث شریف ما جنبش یمانی را به عنوان پرچم هدایت معرفی می‌کنند که همزمان با شورش سفیانی در شام، او هم در یمن قیام کرده و مردم را به حق و حقیقت دعوت می‌کند و اجابت دعوتش واجب است. پس از حرکت به سمت عراق و شام و ملاقاتش با سیّد خراسانی، در جنگ با سفیانی او را یاری می‌رساند. یمانی از فرزندان زیدبن علی‌بن‌الحسین(ع) است.
از امام باقر(ع) روایت شده که فرمودند:
خروج سفیانی و یمانی و سید خراسانی در یک سال و یک ماه و یک روز است که مانند دانه‌های تسبیح به دنبال هم می‌آیند و جنگ همه‌جانبه‌ای رخ می‌دهد. وای بر کسی که در مقابل آنها بایستد! در میان این پرچم‌ها هیچ کدام به اندازه پرچم یمانی بر حق نیست؛ چرا که شما را (به تبعیت از) امامتان دعوت می‌کند. پس از قیام یمانی خرید و فروش اسلحه برای مردم و به خصوص مسلمانان ممنوع می‌شود و هرگاه (یمانی) قیام کرد به سوی او حرکت کن و بشتاب که آن را پرچم هدایت خواهی یافت. احدی از مسلمانان اجازه ندارد با او مقابله کند و هر کس چنین کند، جهنمی است؛ چرا که یمانی به حق و صراط مستقیم دعوت می‌کند. ۱
در آن زمان اوضاع کلی جهان، در یک جنگ بزرگ فرهنگی تمدن‌ها خلاصه می‌شود که میدان این جنگ شام، فلسطین، عراق، ایران و حجاز است. در این معرکه دو دسته و دو سپاه در برابر یکدیگر به مبارزات سیاسی ـ نظامی مشغولند و این دو دسته عبارتند از: یاوران حضرت مهدی(ع) و زمینه‌سازان قیام ایشان در یک سوی میدان و حرکت سفیانی و یاری رسانان غربی او و به تعبیر روایات رومیان و یهودیان در سوی دیگر میدان. هدف این جنگ بزرگ تمدن‌ها و کانون بحران‌های سال ظهور حضرت مهدی(ع) قدس است.
با این حساب اینطور نیست که جنبش حضرت مهدی(ع) ـ که از مسجدالحرام و مکه مکرمه شروع می‌شود ـ اولین حرکتی باشد که هدفش رسیدن به مسجدالاقصی در فلسطین است، بلکه گل سرسبد و تاج سر تمام حرکت‌های امت اسلامی است که به سوی قدس در شتابند. در واقع باید ابتدای حرکت امت اسلام برای رهایی قدس را از ایران توسط سید خراسانی و از یمن توسط رهبر مسلمانشان یمانی دانست که البته روایات حرکت یمانی را هدایت‌جویانه و نماد هدایت توصیف می‌کنند.
۴ ـ قیام سید خراسانی
پرچم‌های خراسان یا پرچم‌های سیاه که در این لشکر جمعی از یاران حضرت مهدی(ع) تحت فرماندهی سید خراسانی وجود دارد. امام باقر(ع) در حدیثی طولانی می‌فرمایند:
… سفیانی لشکری را به سوی کوفه می‌فرستد که هفتاد هزار نفرند آنها در آنجا به قتل و کشتار و اسارت مردم می‌پردازند در چنین شرایطی پرچم‌هایی از سوی خراسان به رهبری سید خراسانی نمایان می‌شوند که منزلگاه‌ها را با سرعت چشمگیری طی کرده و پشت سر می‌گذارند و در میان آنها عده‌ای از اصحاب حضرت مهدی(ع) هستند ۲ .
امیرالمؤمنین(ع) می‌فرمایند:
فرج را از سه چیز انتظار داشته باشید: اختلاف اهل شام بر سر آن چیزی که در میان آنهاست، پرچم‌های سیاه از خراسان و هراس و سردرگمی مردم در ماه رمضان ۳ .
و آن حضرت(ع) در حدیث طولانی می‌فرمایند:
وقتی سپاه سفیانی به سمت کوفه خارج می‌شود آنها را برای (درگیری و پیروزی بر) اهل خراسان می‌فرستد که آنها هم به جهت (یاری) حضرت مهدی(ع) خارج شده‌اند. سفیانی و سید خراسانیف حامل پرچم‌های سیاه به هم می‌رسند. در خط مقدم سید خراسانی، شعیب بن صالح است که او با سفیانی درباب اصطخر (منطقه شیراز که نقطه مقابل فرو رفتگی خلیج فارس است) میان آنها جنگ خانمان برانداز و شدیدی صورت می‌گیرد که پرچم‌های سیاه پیروز شده و لشکر سفیانی متواری و فراری می‌شوند. به دنبال آن مردم آرزوی (آمدن) مهدی(ع) را می‌کنند و او را می‌جویند. او هم در مکه قیام می‌کند در حالی که پرچم رسول‌الله(ص) را به همراه دارد و آن هم در زمانی که مردم از قیام او به خاطر شدت و مدّت بلایا و فتنه‌ها مأیوس شده‌اند. ۴
احادیث نام و اوصاف برخی از فرماندهان سپاه خراسان را چنین بیان می‌کند:
سید خراسانی، رهبر سیاسی‌ای که در دست راستش خالی دارد، قائد اعظم و سید بزرگواری است که پرچم‌های نهضت به نقش او منقوش گشته‌اند. شعیب بن صالح جوان گندمگون و تیز فهمی از اهالی تهران که سرپرستی نیروها را برعهده دارد. گنج‌های طالقان که همان جوانان منطقه طالقان (شمال تهران) هستند و اصحاب حضرت مهدی(ع) خواهند شد و احادیث صفت بارز آنها را گنج الهی بودن آنها برشمرده‌اند. ۵
روایات به این امر اشاره دارند که ایرانیان پس از طولانی شدن جنگ با دشمنان خود؛ با سیدی هاشمی که شعیب بن صالح را به عنوان فرمانده سپاه خویش برگزیده بیعت می‌کنند. احادیث، میدان جنگ ایرانیان با دشمنانشان را در خارج آن سرزمین؛ یعنی عراق و شام و فلسطین بیان می‌کند که حاکی از ثبات سیاسی آنها در داخل کشور می‌باشد؛ البته به جز آشفتگی مختصری که به واسطه جریان «قرقیسیا» در وضعیت ایران به وجود می‌آید. از آنجا که این واقعه اساساً جنگ میان سفیانی، ترک‌ها، بعضی از غربیان و بخشی از سپاهیان و نیروهای عراقی است و با توجه به اینکه ایرانیان با میدان و معرکه جنگ فاصله چندانی ندارند تصمیم می‌گیرند در آن شرکت کنند ولیکن به جهت بهبود وضعیت داخلی از قرقیسیا صرف‌نظر می‌کنند و به کشور خود بازگشته و برای مقابله با سفیانی که در غایله قرقیسیا پیروز شده مهیا می‌شوند.
هدف قیام ایرانیان آزادی قدس است که پس از عبور از عراق آن را فتح کنند. احادیث از حرکتی دسته‌جمعی و ملّی از منطقه اصطخر خبر می‌دهند که پس از حوادث حجاز و خروج حضرت مهدی(ع) می‌باشد و اهل مشرق برای استقبال از ایشان برای عبور از عراق و رسیدن به مکه راهی می‌شوند که حضرت در اصطخر با آنها ملاقات کرده و آنها هم در همانجا با ایشان بیعت می‌کنند و به همراهی او با سفیانی می‌جنگند ۶ .
۵ ـ نمایان شدن بدنی کاملاً واضح در قرص خورشید و دستی که از آسمان اشاره می‌کند.
الف ـ خارج شدن سر و سینه مردی در قرص خورشید
امام باقر(ع) ذیل این آیه که:
افن نَشَاء نفنَزّفلْ عَلَیهفم مفنَ السَّماءف آیَهً فَظَلَّت اَعناقفهفم لَها خاضفعین ۷ .
اگر بخواهیم آیه‌ای را از آسمان بر آنها نازل می‌کنیم که گردن‌های خود را خاضعانه در مقابل آن فرود آورند ۸ .
فرمودند:
خداوند با آنها چنین خواهد کرد.
راوی می‌گوید: پرسیدم آنها چه کسانی هستند؟
فرمودند:
بنی‌امیه و پیروان آنها منظور سفیانی و یارانش است.
راوی می‌گوید باز پرسیدم: آن آیه چیست؟ حضرت جواب دادند:
ثابت ماندن خورشید از ظهر تا وقت عصر و خارج شدن سینه و صورت مردی در قرص خورشید که با حسب و نسبش (برای مردم) شناخته شده است. اینها در زمان سفیانی است و پس از آن او و پیروانش هلاک می‌شوند ۹ .
این حدیث به خوبی تبیین می‌کند این علامت پس از خروج سفیانی است و سفیانی هم همان‌گونه که بیان شد در ماه رجب خروج می‌کند. علاوه بر این امام صادق(ع) طی حدیث دیگری تصریح می‌کنند که این نشانه در ماه رجب واقع می‌شود و می‌فرمایند:
سالی که در آن صیحه و فریاد آسمانی واقع می‌شود، قبل از آن آیه‌ای در ماه رجب نمایان می‌شود.
راوی می‌گوید: پرسیدم آن آیه چیست؟ فرمودند:
چهره‌ای که در ماه (و به قولی خورشید) و دستی نمایان دیده می‌شود ۱۰ .
این بدن کامل و نمایان (سینه و صورت) همان کسی است که نداهای سه‌گانه ماه رجب ـ همان‌گونه که خواهیم دید ـ را سر خواهد داد.
از امام رضا(ع) نقل کرده‌اند که ضمن حدیثی طولانی می‌فرمایند:
… و صدای سومی که (با آن) بدنی واضح و نمایان در قرص شمس دیده می‌شود. ۱۱
برخی از علما معتقدند که این پیکر همان بدن مطهر امیرالمؤمنین(ع) است که مردم ایشان را می‌شناسند.
شیخ محمد نجفی در کتاب بیان‌الائمه (ج ۳، ص ۴۸) چنین نظری را بیان می‌کنند. و بعضی دیگر می‌گویند حضرت مسیح است که این نظر را حجه‌الاسلام علی کورانی در کتاب الممهّدون للمهدی (ص ۳۷) بیان کرده‌اند. که این نظر قابل قبول‌تر به نظر می‌رسد.
ب ـ دستی که در آسمان ظاهر شود و اشاره می‌کند: هذا… هذا… این ( حق است ) این ( حق است ) …!
بعضی از روایات این نشانه را از علایم حتمی شمرده‌اند:
امام صادق(ع) در حدیثی بلند و طولانی فرمودند:
و دستی که از آسمان طلوع کرده و نمایان می‌شود از علایم حتمی است. ۱۲
آن حضرت در تییین علامت‌های روز موعود چنین می‌فرمایند:
دستی از آسمان بر حکومت و امیر آن زمان دلالت کرده که مردم به آن خواهند نگریست. ۱۳
چقدر امامان بزرگوار(ع) بلند مرتبه‌اند که صدها سال قبل ما را از این جریانات باخبر کردند. بدن و دست معجزه‌ای الهی است و در حالی که انسان در عصر کنونی ثابت کرد می‌تواند صحبت‌هایش را با اختراعات و اکتشافات و علم خویش از سطح ماه به زمین منتقل کند از آنها بیشتر قدرت‌نمایی کند، از خداوندی که از مخلوقاتش مسلماً داناتر و تواناتر است، این مطلب خیلی عجیب و غیرقابل تصور نخواهد بود.
۶ ـ نداهای سه‌گانه
سه ندای آسمانی را همه در ماه رجب می‌شنوند:
ندای اول: ألا لعنه الله علی القوم الظالمین؛ بدانید لعنت خدا شامل حال جمعیت ظالم و ستمکار می‌شود.
ندای دوم: یا معاشرالمؤمنین أزفه الآزفه؛ ای گروه مؤمنان! قیامت (ظهور) نزدیک شده است.
ندای سوم: بدن آشکار و نمایانی ندا می‌دهد:
ألا إن الله بعث مهدی آل محمد(ص) للقضاء علی‌الظالمین؛ بدانید که خداوند مهدی آل محمد(ص) را برای اجرای قضای خود بر ستمکاران برانگیخت و فرستاد.
امام رضا(ع) طی حدیثی طولانی فرمودند:
ندایی می‌آید که هر دور و نزدیکی آن را می‌شنود؛ برای مؤمنان رحمت و برای کافران عذاب است.
حسن بن محبوب که راوی است، می‌گوید: به حضرت عرض کردم: پدر و مادرم به فدایتان آن ندا چیست؟
فرمودند:
سه ندا در رجب خواهد بود. اولین آنها چنین است: بدانید که لعنت خدا شامل ستمکاران است و دومین آنها: ای گروه مؤمنین قیامت (ظهور) نزدیک شده است و سومین بدنی آشکارا در قرص خورشید، مشاهده می‌شود که ندا در می‌دهد که خداوند فلان بن فلان را برای هلاک و نابودی ستمکاران برانگیخته است و در این زمان فرج و گشایش مؤمنین خواهد آمد و خداوند سینه‌هایشان را شفا داده و سختی و غم و غصه را از قلب‌هایشان می‌زداید. ۱۴
قریب به این مضمون از امام باقر(ع) نقل شده است که فرموده‌اند:
خداوند تبارک و تعالی با پدید آوردن این آیات، انکارکنندگان را مبهوت و متحیر خواهد کرد.
و امام صادق(ع) چنین می‌فرمایند که:
سالی که در آن صیحه آسمانی واقع می‌شود پیش از آن آیه‌ای در رجب خواهد بود.
از ایشان پرسیدند: آن آیه چیست؟
فرمودند: چهره‌ای که در ماه نمایان می‌شود و دستی که آشکارا اشاره می‌کند و ندایی که از آسمان هر کس آن را به زبان خویش می‌شنود. ۱۵
با توجه به آنچه گفته شد می‌توان میان ندا و صیحه تفاوت قایل شد؛ چرا که صیحه در ماه رمضان واقع می‌شود و به شکل ندای جبرئیل(ع) است در حالی که نداهای سه گانه در ماه رجب پدید می‌آیند و ندای چهارمی در ماه محرم و روز ظهور حضرت خواهد بود و به خلاف نداهای چهارگانه در ماه‌های رجب و محرم صیحه ماه رمضان در زمره علایم محتوم به شمار آمده است.
۷ ـ ثابت ماندن خورشید و خسوف ماه در شب بدر (نیمه ماه)
از علایم غیر حتمی سال ظهور ثابت ماندن خورشید و حرکت نکردن آن از ظهر تا عصر یکی از روزهای ماه رجب است. همچنین در شب بدر این ماه، خسوف و ماه گرفتگی رخ خواهد داد.
از امام پنجم(ع) در مورد این آیه که اگر بخواهیم از آسمان بر آنها آیه‌ای نازل می‌کنیم ۱۶ پرسیدند که آن آیه چیست؟ حضرت فرمودند:
ثابت ماندن خورشید از ظهر تا هنگام عصر… که اینها در زمان سفیانی است و به دنبال آن، او و قوم و پیروانش هلاک خواهند شد ۱۷ .
این نشانه به خوبی از خروج و شورش سفیانی در ماه رجب حکایت می‌کند؛ چرا که این علامت در زمان او اتفاق می‌افتد. سکون خورشید در آسمان هر چند برای مدت کمی رخ می‌دهد، ولی معجزه‌ای عجیب از ناحیه خداوند متعال است. از طرفی مردم به آن واقعه از طولانی شدن ناگهانی مدت روز پی می‌برند. و از طرف دیگر تابش نامتعارف و بیش از حد گرما و حرارت خورشید به زمین باخبر می‌شوند. پدید آمدن چنین نشانه‌ای آسمانی در ماه رجب خبر از هلاکت و درهم کوبیده شدن سفیانی و سپاهیان و حزب و پیروانش می‌دهد.
تأکید بر ثابت ماندن خورشید در ماه رجب ناظر به همزمانی این حادثه با خروج سینه و صورت مردی در قرص خورشید است که قبلاً در زمره حوادث ماه رجب از آن یاد کردیم. و همان‌طور که پیش از این گفتیم همه اینها در زمان سفیانی رخ می‌دهد.
از جمله دیگر حوادثی که در ماه رجب رخ می‌دهد ماه گرفتگی در شب بدر این ماه است:
ام سعید اخمسیه به امام صادق(ع) عرض می‌کند: یابن رسول‌الله(ص) فدایتان شوم! نشانه‌ای از خروج و قیام حضرت مهدی(ع) در اختیارم بگذارید و به من مرحمت کنید. حضرت به من فرمودند:
ام‌سعید! وقتی ماه در شب بدر ماه رجب گرفته شود و خسوف رخ دهد، مردی پس از آن خروج کند و به دنبال آن حضرت مهدی(ع) قیام خواهند کرد. ۱۸
قبلاً گفته شد که علامت و نشانه نمایانی بدن مردی در خورشید هم در ماه رجب واقع می‌شود و پس از آن صیحه آسمانی در ماه رمضان پدید خواهد آمد.
ادامه دارد
۱. الغیبه، نعمانی، ص۱۷۱، بحارالانوار، ج۵۲، ص۲۳۲.
۲. الغیبه، نعمانی، ص۱۸۷.
۳. بحارالانوار، ج۵۲، ص۲۲۹، یوم‌الخلاص، ص۶۴۵.
۴. بشاره‌الاسلام، ص۱۸۴؛ یوم‌الخلاص، ص۶۵۱، السفیانی فقیه، ص۷۷.
۵. الممهدون للمهدی، ص۵۴.
۶. جهت کسب اطلاعات بیشتر راجع به قیام سید خراسانی و احادیث و روایات مربوط می‌توانید به فصل سوم کتاب الممهدون للمهدی، حجه‌الاسلام علی کورانی و یا ترجمه کتاب عصر ظهور ایشان مراجعه کنید.
۷. سوره شعراء(۲۶) آیه۴.
۸. الارشاد، شیخ مفید، ج۲، ص۳۷۳؛ اعلام المهدی، ص۴۲۸؛ بحارالانوار، ج۵۲، ص۲۲۱؛ المهدی الموعود، ص۵۳؛ یوم الخلاص، ص۵۱۷؛ السفیانی، فقیه، ص۱۲۱.
۹. الغیبه، نعمانی ص۱۶۹؛ بحارالانوار، ج۵۲، ص۲۳۳؛ بشاره‌الاسلام، ص۱۲۰.
۱۰. الغیبه، نعمانی، ص۱۷۲؛ بشاره‌الاسلام، ص۱۲۰.
۱۱. یوم‌الخلاص، ص۵۱۹؛ بحارالانوار، ج۵۲، ص۲۳۳ با الفاظی دیگر.
۱۲. الغیبه، نعمانی ص۱۲۰؛ الغیبه، شیخ طوسی، ص۲۶۸۰؛ بحارالانوار، ج۵۲، ص۲۸۹؛ بشاره‌الاسلام، ص۱۶.
۱۳. الغیبه، نعمانی ص۱۶۹؛ یوم‌الخلاص، ص۵۴۱.
۱۴. سوره شعراء(۲۶) آیه ۴.
۱۵. بحارالانوار، ج۵۲، ص۲۲۱.
۱۶. بیان الائمه(ع)، ج۲، ص۶۹۵.
