موعود پایگاه اینترنتی موعود
مسافر کیست؟
مسافر در فقه اسلامی‌به کسی گفته میشود که حداقل هشت فرسخ از وطن خود دور شده باشد، و یا چهار فرسخ راه از دیار خود دور شود و چهار فرسخ برگردد، بدون اینکه ده روز در آن مکان اقامت داشته باشد،چنین شخصی مسافر نامیده شده و احکام ویژهای دارد.
بعضی از احکام مسافر بدین قرار است:
تبدیل نمازهای چهار رکعتی به دو رکعتی،
افطار روزه، هر چند در ماه مبارک رمضان
موارد استثناء در احکام مسافر
الف: کسی که برای کار حرام سفر کند باید نماز را تمام بخواند و روزهاش را (در ماه رمضان) بگیرد، و همچنین کسی که سفر او حرام است مثل اینکه سفر برایش ضرر داشته باشد یا زن بدون اجازه شوهر سفر رود (در غیر سفر واجب ) و یا فرزند، سفرش سبب اذیت پدر و مادر باشد (در غیر سفر واجب) در چنین سفری نماز تمام است و روزهاش را در ماه رمضان باید بگیرد.
ب: کسی که شغل او سفر باشد ماننده راننده، خلبان و امثال اینها در غیر سفر اول باید نماز را تمام بخواند و روزهاش را (اگر ماه رمضان است) بگیرد و در سفر اول اگر چه طول هم بکشد نمازش شکسته است.
ج: کسی که شغلش سفر نیست ولی محل کارش در شهر دیگری است و همواره در محل خود و آن شهر رفت و آمد میکند مثل پیشهوران سیار، معلمانی که محل کارشان ثابت نیست و کارگرانی که به شهر دیگریجهت کار سفر میکنند و امثال اینها، نمازشان تمام و روزه شان را باید بگیرند (امام خمینی قدس سره در این مورد میفرماید: نمازشان را شکسته بخوانند و روزه شان را نگیرند.)
د: مسافری که قصد دارد ده روز پشت سر هم در یک محل بماند باید نمازهای خود را در آن محل تمام بخواند و روزهاش را اگر در ماه رمضان است بگیرد.
ه: کسی که بعد از رسیدن به هشت فرسخ و بیشتر، سی روز در محلی بماند و مردد باشد و باید نماز را شکسته بخواند ولی پس از سی روز باید نماز را تمام بخواند و اگر ماه رمضان است روزهاش را بگیرد .
مسائلی در نماز مسافر
۱. اگر شخص می داند که مسافر است و میداند که نماز مسافر، شکسته است، در عین حال نماز را عمداً یا سهواً، تمام خوانده است، نمازش باطل است و باید به صورت شکسته (یعنی دو رکعتی) اعاده نماید (دو باره بخواند)، و اگر خارج از وقت متوجه شد، باید به صورت شکسته قضا نماید.
۲. اگر شخص میداند که مسافر است، اما نمیداند که نماز مسافر شکسته است، اعاده آن واجب نیست، نه در وقت، و نه در خارج از وقت.
۳. اگر شخص، مسافر است و میداند حکم مسافر قصر است، اما خصوصیات آن را نمیداند، مثلا نمیداند که اگر شغلش سفر باشد، وقتیدر وطن ده روز بماند، باید در سفر اول شکسته بخواند، در این صورت اگر نمازش را تمام خوانده است، باید به صورت شکسته در وقت اعاده و در خارج وقت قضا نماید.
۴. اگر حکم نماز مسافر را میداند، اما نمیداند که هشت فرسخ را طی کرده یا نه و نمازش را تمام خوانده است، سپس متوجه شود که مسافر بوده و هشت فرسخ را طی کرده است، در این صورت باید نمازش را شکسته در وقت اعاده و در خارج وقت قضا نماید.
۵. اگر شخص میداند که نماز مسافر شکسته است، اما فراموش کرده که خودش مسافر است و به این خیال که در سفر نیست نمازش را تمام خواند، بعد متوجه شد که مسافر است، در این صورت اگر در وقت است، باید نمازش را به صورت شکسته اعاده کند.ولی اگر بعد از وقت به یاد آورد که مسافر است، قضا ندارد.
۶. کسی که در وطن نمازش را نخوانده است، باید قضای آن را تمام به جا آورد، هر چند در سفر باشد و کسی که در مسافرت نماز را به جا نیاورده، باید قضای آن را شکسته بخواند، هر چند در وطن خود باشد.
۷. اگر کسی نمازش را در وطن به جا نیاورد، تا وقت گذشت و نماز قضا شد، سپس با هواپیما به نقطهای سفر کند که در آنجا هنوز وقت آن نماز باقی است مثل کسی که نماز صبح او در تهران قضا شده باشد و با هواپیما قبل از طلوع آفتاب به ترکیه برسد نماز قضای این شخص به ادا تبدیل میشود و باید نماز صبح را در ترکیه به قصد ادا به جا آورد.
۸. اگر کسی نماز ظهر و عصر را بخواند و بعد با هواپیما به نقطهای برسدکه هنوز ظهر نشده است، لازم نیست دوباره نماز ظهر و عصرش را بخواند.
۹. مسافر مختار است که نماز خود را در این مکان ها، شکسته یا تمام بخواند:
.مسجد الحرام،
مسجد النبی در مدینه،
مسجد کوفه،
نزد قبر مطهر حضرت سید الشهداء (علیه السلام).
منبع:
http://www.tebyan.net/newindex.aspx?pid=19667&BookID=88162&Language=1
