زنان عرب در دورهى قبل از اسلام، نه تنها از حقوق اولیه انسانى بهرهاى نداشتند، بلکه از هر حیوانى پستتر و زبونتر به شمار مى رفتند. با زنان و دختران، مانند چهارپایان رفتار مى کردند و آنان را به صورت کالا در معرض خرید و فروش قرار مى دادند.
زنده به گور کردن دختران در میان پارهاى از اعراب به ویژه طایفه اسد و تمیم رواج داشت. اینان، به خاطر حماقت و نادانى، دخترانشان را زنده به گور مى کردند. (۱)
این عمل جنون آمیزشان بدان خاطر بود که مبادا دخترانشان در جنگ به اسارت دشمن درآیند و موجب ننگ و عارشان گردند و نیز معتقد بودند، اگر دخترانشان با افراد بیگانه ازدواج کنند، سبب ازدیاد نفوسشان گشته و در نتیجه به روزیشان افزوده خواهد شد و این، موجب شکست اینان مى شود، ولى قرآن کریم علت اصلى کشتن فرزندان را فقر و ندارى و تنگدستى مىداند.
«فرزندانتان را از بیم تنگدستى مکشید. ما به آنان و به شما روزى مىرسانیم.»(۲)
«فرزندانتان را از بیم ندارى و تنگدستى مکشید. ما به شما و آنان روزى مىرسانیم.»(۳)
در این دو آیه شریفه علت اصلى فرزندکشى بیم ندارى و گرسنگى معرفى شده است.
به هر حال، چه عامل اقتصادى و چه عوامل دیگر، هرچه باشد، سبب شدند که زنده به گور شدن دختران در میان اعراب جاهلى به صورت رسم و عادت درآید و به دیگر قبایل سرایت کند.
قرآن کریم درباره وضع زن در جاهلیت و عکسالعمل مرد نسبت به او چنین مىفرماید: «وقتى به مردى خبر داده مىشد که دخترى پیدا کرده، رنگش از خشم تیره مىشد و از روى شرمندگى از انظار مردم پنهان مىگشت. سپس یا با نهایت بىعلاقگى از دختر نوزاد، نگهدارى مىکرد و یا کودک بىگناه را زیر خاک پنهان مىنمود.» (۴)
نحوه دخترکشى در میان قبایل عرب، متفاوت بود. بعضى نوزاد دختر را سر مىبریدند و بعضى دیگر از بالاى کوه پرتاب مىکردند و گروهى نیز در آب غرق مى کردند.
پی نوشت:
۱ ـ الامام على صوت العداله الانسانیه، ص ۷.
۲ ـ و لا تقتلوا اولادکم خشیه إملاق. نحن نرزقهم و إیاکم. (اسراء/ ۳۱).
۳ ـ و لا تقتلوا اولادکم من املاق. نحن نرزقکم و ایاهم. (انعام/ ۱۵۱).
۴ ـ و اذا بشر احدهم بالانثى، ظل وجهه مسودا و هو کظیم. (نحل/ ۵۸ و ۵۹).
منبع: یازهرا