پرواز پرندهای در آسمان، جز آن چه که دیده میشود، برای انسانهای معمولی نکته خاصی ندارد، اما آنگاه که چشمان تشنهلبی در بیابان، همین پرنده را رصد میکند، از او نشانههای مقصود خویش را درک نماید. او پرنده را میبیند، اما مدام با لبان خشکیده خویش این عبارت را با اشتیاق زیاد تکرار میکند: «آب، آب»، زیرا انسان تشنه،
محتاج آب است و پرندهای که پرواز میکند، جلوهای از حیات دارد و آنچه به او حیات داده، آبی است که در همان نزدیکی هاست و این گونه او را به محل پرواز پرنده میکشاند. آری پیبردن به پیامهای هستی بخش و مشکلگشا، آمادگی میخواهد که شرط اساسی آن طلب واقعی است، همچنان که مولوی میگوید:
آب کم جو، تشنگی آور به دست تا بجوشد آبت از بالا و پست
مسلمانی که زندگی روزمره خود را بدون هیچ طلب و شوقی نسبت به امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف و ظهور مبارکش ادامه میدهد، هرگز نخواهد توانست حقیقت غیبت و ظهور و شرط ظهور را درک کند، اما اگر به مقام منتظران حقیقی، بار یافت، به اذن خدا در و دیوار به او حکمتها میآموزد.
کسی که منتظر موعود عدلگستر است، وقتی در موسم حج به زیارت خانه خدا مشرف میشود، از آنجا نیز پیامها و نکاتی دریافت میکند و از ملکوت خدا الهام میگیرد.
ایام حج و در کنار کعبه، قیامتی برپاست. سیل جمعیت است که با رنگها و نژادها و زبانها و ملیتهای گوناگون، به سوی شهر خدا حرکت نمودهاند و به دور کعبه، این نماد توحید، پروانه وار میگردند، به گونهای که چشم هر بینندهای را خیره میکنند. آیا این رخداد، پیامی ندارد؟ آیا این عظمت و جلوهنمایی، حاصل رغبت عمومیبه این خانه نیست؟ در همین هنگام، این پرسش وجدانهای بیدار را میآزارد که وقتی عظمت نماد توحید به رغبت آحاد مسلمین است، آیا ظهور و جلوه نمایی امامیکه نه تنها خود نماد توحید، بلکه جاری کننده حقیقت توحید در کل هستی است[۱]، نیازمند رغبت و استقبال همه مسلمانان نیست؟ آیا این کعبه است که به دور مردم میچرخد و یا این که برعکس است؟
به راستی شأن امام چیست؟ آیا او باید به سراغ فرد فرد انسانها رفته و از آنها تمنای رغبت به خویش کند، یا این که این مردم هستند که باید با اشتیاق و روی آوردنی فراگیر، امامت حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف را به تجلی درآورند و ظهور جایگاه وی را سبب شوند؟ این شباهت کعبه و امام، حیرت انگیز است و از همین روست که زهرای مرضیه علیها السلام از رسول مکرم اسلام سلام الله علیه نقل فرمود: «مثل الإمام مثل الکعبه إذ تؤتى و لا تأتی؛ [۲]مثل امام همچون کعبه است که به سویش روی میآورند و او به سوی کسی نمیشتابد».
البته قطعاً مراد این نیست که حضرت مهدی ناظر بر مسلمین نبوده و در فتنهها دستگیر آنان نخواهد بود که او همچون پدری مهربان است، زیرا امام رضا علیه السلام در وصف امام فرمود: «الْإِمَامُ الْأَنِیسُ الرَّفِیقُ وَ الْوَالِدُ الشَّفِیق؛ امام، همدمی رفیق و پدری مهربان است»[۳] و در روایتی از خود امام مهدی نقل شده که ایشان فرمود: «ما در رعایت حال شما کوتاهى نمىکنیم و یاد شما را از خاطر نبردهایم و اگر جز این بود، از هر سو گرفتارى به شما رو مىآورد و دشمنانتان، شما را از میان مىبردند»[۴]؛ سیطره اسلام با همه ابعادش بر کل جوامع و متحول شدن دنیای ظاهری مردم، تنها با ظهور بُعد امامت و رهبری سیاسی و حکومت آن حضرت میسر خواهد بود و این امر جز با میل فراگیر همه مردم به وقوع نخواهد پیوست.
بنابراین همه ما مسلمانان باید به حقیقت این مطلب رسیده و با جان از خدای متعال مسئلت نماییم که: «إِنَّا نَرْغَبُ إِلَیْکَ فِی دَوْلَهٍ کَرِیمَهٍ تُعِزُّ بِهَا الْإِسْلَامَ وَ أَهْلَهُ وَ تُذِلُّ بِهَا النِّفَاقَ وَ أَهْلَهُ وَ تَجْعَلُنَا فِیهَا مِنَ الدُّعَاهِ إِلَى طَاعَتِکَ وَ الْقَادَهِ فِی سَبِیلِکَ وَ تَرْزُقُنَا بِهَا کَرَامَهَ الدُّنْیَا وَ الْآخِرَه؛ [۵] بار خدایا مشتاقانه مسئلت داریم که دولتى با شکوه، بپا داری که اسلام و اسلامیان را عزت بخشى و نفاق و منافقین را به خاک ذلت کشى و ما را از منادیان دعوتت و خوانندگان به سوى طاعتت و رهبران راهت قرار دهى و کرامت دنیا و آخرت نصیب ما فرمایى». و با این معرفت و آتش درون، هر صبحگاه با پروردگار عالمیان عهد ببندیم که«اللّهم انّى اجدّد له فی صبیحه یومی هذا عهداً و عقداً و بیعهً له فی عنقى، لا احول عنها و لا ازول ابدا. اللّهم اجعلنى من انصاره و اعوانه، و الذّابین عنه و المسارعین الیه فی قضاء حوائجه و المحامین عنه و السّابقین الى ارادته و المستشهدین بین یدیه»[۶]؛ باشد که در حیات دنیایی خویش، تجلی امامتِ امام زمان و ظهور مبارکش و حکومت با برکتش را به نظاره بنشینیم.
[۱]. اشاره به این روایت امام صادق علیه السلام که: «إِذَا قَامَ الْقَائِمُ لَا یَبْقَى أَرْضٌ إِلَّا نُودِیَ فِیهَا شَهَادَهُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَ أَنَّ مُحَمَّداً رَسُولُ اللَّهِ»؛ نور الثقلین[۲]. کفایهالأثر، .
[۳]. الکافی،
[۴]. «إِنَّا غَیْرُ مُهْمِلِینَ لِمُرَاعَاتِکُمْ وَ لَا نَاسِینَ لِذِکْرِکُمْ وَ لَوْ لَا ذَلِکَ لَنَزَلَ بِکُمُ اللَّأْوَاءُ وَ اصْطَلَمَکُمُ الْأَعْدَاء»؛ الاحتجاج، .
[۵]. الکافی،
[۶]. پروردگارا! در صبح امروز با امام زمان عجل الله تعالی فرجه، عهد و پیمان و بیعت میبندم، از آن برنمیگردم و ترکش نمیکنم. خدایا! مرا از انصار و یاریگران و دفاعکنندگان از او و از کسانی قرار ده که برای انجام خواستههایش سرعت میگیرند و از او حمایت میکنند و برای انجام اراده ایشان بر هم سبقت گرفته و در مقابلش شهادت را میطلبند.
المصباح کفعمی، دعای عهد،