دل و جان آدمی نقطه تلاقی و ارتباط و انسان با پروردگار است و از همین کانال و پل می توان به حقایق و انوار الهی دست پیدا کرد و دیده را به دریچه های معنوی گشود.
از آنجا که این جان و دل نقش اساسی و حیاتی در زندگی و تعیین سرنوشت انسان دارد، شناخت عواملی که در زنده نگاه داشتن و سلامت آن نقش دارد، جزو ضروری ترین حساسیت های زندگی هر فرد است. در متن زیر که برگرفته از کتاب مفاتیح الحیات است به شماری از این موارد اشاره میشود:
عوامل سلامت و بهداشت دل
در قرآن و روایات، اموری زنده کننده قلب و مایه بهداشت آن شناسانده شدهاند: قرائت قرآن، موعظه، یاد خدا، یاد مرگ، اندیشه ورزی، نور حکمت، معاشرت با صاحبان فضیلت و خرد، گفت و گوی علمی، دیدار با نیکوکاران، دیدار با صاحبان معرفت، اطعام درماندگان، مهروزی با یتیمان، طهارت ازگناه، تقوا، دوری از عشق غیر الهی و …
خدای متعال می فرماید: ای مردم! برای شما از جانب پروردگارتان پندی هشیار کننده و درمانی برای آنچه از صفات نکوهیده در سینه هاست… آمده است(۱)
امیرالمومنان(ع) فرمود: قرآن را بیاموزید… و در آن بیندیشید، زیرا بهار دلهاست و از نورش شفا بجویید که شفای دلهاست.(۲)
همچنین فرمود: معاشرت با صاحبان فضیلت موجب حیات دل هاست (۳)
و نیز فرمود: دیدار با نیکوکاران دل را آباد میکند(۴) و فرمود: دیدار با اهل معرفت دل ها را آباد میکند(۵)
درحدیث دیگر فرمود: آبادانی دل در همنیشنی با خردمندان است(۶)
در وصیت خود به امام حسن(ع) نیز فرمود: تو را سفارش میکنم به … آبادکردن دلت با یاد خدا.(۷)
مردی نزد رسول خدا (ص) از قساوت و سختی قلب خود شکایت کرد. آن حضرت (ص) فرمود: هر گاه خواستی دلت نرم شود، درمانده را اطعام کن و بر سریتیم دست(نوازش) بکش.(۸)
پی نوشت ها:
۱. یونس، آیه ۵۷.
۲. نهج البلاغه،
۳. غررالحکم،
۴. تحف العقول،
۵. غررالحکم،
۶. غررالحکم،
۷. نهج البلاغه،
۸. مشکاه الانوار،