موعود پایگاه اینترنتی موعود
لقمان حکیم در نصایح خود به پسرش گفت: چنان که میان قوچ و گرگ، دوستى و رفاقتى نیست، میان نیکوکار و بدکار نیز دوستى و رفاقتى نیست و هر که به زشتى “یاقیر”نزدیک شود، پارهاى از آن به تنش مىچسبد.
امام محمد باقر علیه السلام فرمودند: در نصایح لقمان به پسرش، این است که گفت: پسرم ! اگر درباره مرگْ تردید دارى، خواب را از خود دور کن ـ که نخواهى توانست ـ و اگر درباره رستاخیزْ تردید دارى، بیدار شدن از خواب را از خود دور کن ـ که نخواهى توانست-؛ زیرا اگر اندیشه کنى، مىدانى که جان تو در دست دیگرى است و همانا خواب، به منزله مرگ است و بیدارى پس از خواب، به منزله بر انگیخته شدن پس از مرگ.
لقمان همچنین گفت: «اى پسرم! آن چنان به مردم نزدیک نشو که از دلهاى آنان دور شوى و آن چنان دور نشو که خوار شوى. هر موجودى، همنوع خود را دوست مىدارد و همانا آدمیزاد نیز همنوع خود را دوست مىدارد.
خوبى یا متاع خود را جز در برابر مشترىِ آن، نگستران. چنان که میان قوچ و گرگ، دوستى و رفاقتى نیست، میان نیکوکار و بدکار نیز دوستى و رفاقتى نیست.
هر که به زشتى [یا قیر ]نزدیک شود، پارهاى از آن به تنش مىچسبد.
هر که با بدکارْ همدستى کند، بعضى از روشهاى او را مىآموزد.
هر که جدال را دوست بدارد، دشنام مىشنود.
و هر که وارد جاهاى بد شود، متّهم می‌شود و هر که با رفیقِ بد همراهى کند، سالم نمىماند، و هر که زبانش را در اختیار نگیرد، پشیمان مىگردد.
اى پسرم ! با صد نفر رفاقت کن؛ ولى حتّى با یک نفر هم دشمنى نکن.
متن حدیث:
الامام الباقر علیه السلام:
کانَ فیما وَعَظَ بِهِ لُقمانُ علیه السلام ابنَهُ أن قالَ: یا بُنَیَّ، إن تَکُ فی شَکٍّ مِنَ المَوتِ، فَارفَع عَن نَفسِکَ النَّومَ ولَن تَستَطیعَ ذلِکَ . وإن کُنتَ فی شَکٍّ مِنَ البَعثِ، فَادفَع عَن نَفسِکَ الاِنتِباهَ ولَن تَستَطیعَ ذلِکَ، فَإِنَّکَ إذا فَکَّرتَ عَلِمتَ أنَّ نَفسَکَ بِیَدِ غَیرِکَ، وإنَّمَا النَّومُ بِمَنزِلَهِ المَوتِ، وإنَّمَا الیَقَظَهُ بَعدَ النَّومِ بِمَنزِلَهِ البَعثِ بَعدَ المَوتِ .
وقالَ : قالَ لُقمانُ علیه السلام : یا بُنَیَّ، لا تَقتَرِب فَیَکونَ أبعَدَ لَکَ ولا تَبعُد فَتُهانَ . کُلُّ دابَّهٍ تُحِبُّ مِثلَها، وَابنُ آدَمَ لا یُحِبُّ مِثلَهُ . لا تَنشُر بِرَّکَ (بَزَّکَ) إلا عِندَ باغیهِ، وکَما لَیسَ بَینَ الکَبشِ وَالذِّئبِ خُلَّهٌ، کَذلِکَ لَیسَ بَینَ البارِّ وَالفاجِرِ خُلَّهٌ، مَن یَقتَرِب مِنَ الرَّفثِ (الزِّفتِ) یَعلَق بِهِ بَعضُهُ کَذلِکَ مَن یُشارِکِ الفاجِرَ یَتَعَلَّم مِن طُرُقِهِ، مَن یُحِبَّ المِراءَ یُشتَم، ومَن یَدخُل مَدخَلَ السَّوءِ یُتَّهَم، ومَن یُقارِن قَرینَ السَّوءِ لا یَسلَم ومَن لا یَملِک لِسانَهُ یَندَم .
وقالَ : یا بُنَیَّ، صاحِب مِئَهً ولا تُعادِ واحِداً.
« قصص الأنبیاء، ص۱۹۰ح۲۳۹، بحارالانوار ج۱۳ص۴۱۷ »
مشرق
