موعود پایگاه اینترنتی موعود
سرکوب اخوان باعث شده است که فعالان این سازمان در مصر سر از دنیای زیرزمینی در بیاورند. اما شماری از اعضا داوطلب شده‌اند که مقر مرکزی فعالیت های خود را به جای دیگری انتقال دهند: شمال لندن.
به گزارش موعود به نقل از شفقنا بل ترو در فارین پالیسی نوشت: اخوان المسلمین این روزها حال خوشی ندارد. دفاتر اخوان در قاهره در حملات ماه آگوست مخالفان و نیروهای امنیتی از بین رفته است. رهبرانش به زندان افتاده‌اند. در جدیدترین اقدامی‌که پس از برکناری محمد مرسی علیه اخوان صورت گرفته، دادگاهی در قاهره حکم انحلال این سازمان و توقیف دارایی هایش را صادر کرده است.
سرکوب اخوان باعث شده است که فعالان این سازمان در مصر سر از دنیای زیرزمینی در بیاورند. اما شماری از اعضا داوطلب شده‌اند که مقر مرکزی فعالیت های خود را به جای دیگری انتقال دهند: شمال لندن.
دفتر رسانه ای اخوان در لندن که نشانی دقیق آن هرگز به طور رسمی اعلام نشده است، به تدریج دارد به یکی از فعال ترین بازوهای این گروه اسلامگرا تبدیل می‌شود. این دفتر در تعامل و همکاری با دیگر دفاتر سازمان در سراسر دنیا، به ویژه در آمریکا و اروپا، صدور بیانیه های مطبوعاتی، سازماندهی تظاهرات و بررسی استراتژی های جدید سازمانی را بر عهده دارد. از جمله این استراتژی ها باید به استخدام وکلای برجسته بریتانیایی برای طرح دعوای قانونی علیه دولت جدید مصر اشاره کرد.
از جهاتی، لندن خانه و ماوای طبیعی اخوان، در خارج از مصر به شمار می رود. مدت ها پیش از سرکوب های اخیر، لندن محل دفتر وب سایت انگلیسی زبان “IkhwanWeb” بوده است. این وب سایت در سال ۲۰۰۵ راه‌اندازی شد تا چهره ای دوستانه و ملایم از سازمان را به دنیای غرب معرفی کند. اما نخستین باری که اخوان خود را در لندن به طور رسمی نشان دادند، به دهه ۹۰ باز می‌گردد، زمانی که سازمان، “مرکز جهانی اطلاعات” خود را افتتاح کرد. کار این مرکز ابلاغ و ارسال پیام های سازمان به رسانه های جهان بود. سخنگوی اخوان در اروپا ابراهیم منیر، ساکن لندن، و جمعه امین قائم مقام رهبری اخوان و برجسته ترین عضو سازمان که در زندان نیست، در حال حاضر از لندن خواستار پناهندگی شده‌اند. امین اندکی پیش از آغاز دستگیری های گسترده، به قصد مداوای بیماری خود عازم لندن شد.
امروز چندان مشخص نیست که نقش دفتر اخوان در لندن دقیقا چیست. آنها که در این دفتر فعالیت دارند، بسیار محتاطانه سخن می‌گویند، مبادا اظهاراتشان باعث چند دستگیری دیگر در قاهره شود. به نوشته روزنامه انگلیسی زبان اجیپت ایندیپندنت چاپ قاهره، مسوولیت دفتر لندن، ارسال اخبار سازمان به رسانه های بین المللی است.
یکی از سخنگویان دفتر لندن اخوان، که خود را به دلایل امنیتی با نام مستعار سلما معرفی می‌کند، می‌گوید: این دفتر همراه با دیگر دفاتر خارج از مصر، اقدام به سازماندهی تظاهرات های هفتگی در لندن، در حمایت از مرسی می‌کند. زنجیره انسانی ای که چندی پیش در خیابان آکسفورد لندن به پا شد، از ابتکارات دفتر لندن اخوان المسلمین بود.
اما این دفتر وظایف حساس تری را هم بر عهده دارد: آنها به تازگی یک تیم بسیار قدرتمند و سرشناس از وکلای بریتانیایی را به خدمت گرفته‌اند. یکی از این وکلا، مایکل منسفیلد است که وکالت محمد الفاید را در پرونده مرگ پرنسس دایانا به عهده داشت. این تیم حقوقی قرار است در دادگاه بین المللی کیفری لاهه، علیه دولت مصر اقامه دعوا کنند.
در این شکایت حقوقی که از سوی حزب آزادی و عدالت اخوان (FJP) و اعضای شورای منحل شده اخوان مطرح شده، ارتش مصر و دولت موقت این کشور متهم به جنایت علیه بشریت شده‌اند. تمرکز شکایت اخوان، معطوف به رویدادهای خشونت بار ۱۴ آگوست و پراکنده ساختن جمعیت بست نشین های حامی مرسی است که بیش از ۶۰۰ کشته برجای گذاشت.
یکی دیگر از این وکلا، طیب علی، جزو وکلای شرکت حقوقی ITN در لندن است. وی می‌گوید: “برنامه کاری خود را طوری طراحی کرده ام که حتی اگر ارتباطم با هر یک از اعضای حزب آزادی و عدالت یا شورای اخوان المسلمین قطع شد، بتوانم تحقیقاتم را کامل کنم.”
سلما که در حال حاضر مشغول تحصیل در مقطع دکترا در بریتانیاست، از ارائه جزییات بیشتر در خصوص تعداد کارکنان دفتر اخوان در لندن اجتناب می ورزد و فقط می‌گوید: “این دفتر نیز از سلسله مراتب سازمانی برخوردار است، به خوبی سازماندهی شده و کارکنان آن بسیار مطلع هستند.”
او می افزاید: “ما همیشه اینجا بوده ایم، حالا سابقه حضورمان در لندن به دو دهه رسیده است. اخوان المسلمین یک سازمان بین المللی است. دفاتر و تشکیلات این سازمان محدود به مصر نیست.”
سابقه حضور اخوان در لندن البته به دهه های دورتری باز می‌گردد. خلیل العنانی، از پژوهشگران انستیتو خاورمیانه در واشنگتن می‌گوید: “وقتی در دهه ۵۰ جمال عبدالناصر دست به سرکوب سازمان زد، رهبران اخوان به اروپا گریختند.”
به اعتقاد عنانی، مصر شاهد تکرار همان سرکوب هایی است که ناصر در سال ۱۹۵۴ علیه اخوان آغاز کرد. بنابراین هیچ بعید نیست که یک بار دیگر، سیلی از اعضای این سازمان اسلامگرا روانه بریتانیا شوند.
خیرات الشاطر، یکی از اعضای برجسته اخوان که در حال حاضر در زندان به سر می‌برد و به اعتقاد بسیاری، می توانسته جانشین مرسی در دولت بعدی باشد، همراه با یکی دیگر از مشاوران مرسی به نام عصام الحداد، در اواسط دهه ۸۰ میلادی به لندن تبعید شده بودند.
عبدالله الحداد، پسر عصام، اکنون از اعضای فعال دفتر لندن اخوان المسلمین است. حدادها، همواره یکی از قوی ترین نقاط اتصال لندن و قاهره بوده‌اند.
حتی با وجود امنیت نسبی اخوان در لندن، آنها بسیار محتاطانه عمل می‌کنند. گفته می‌شود مقامات دولت مصر به دقت فعالیت های اخوان در پایتخت بریتانیا را رصد می‌کنند.
سلما می‌گوید: “ما دیگر نمی توانیم نام های واقعی خود را در گزارش ها و اخبار رسانه ای اعلام کنیم. همه ما در داخل مصر بستگانی داریم و مساله امنیت برای ما جنبه شخصی هم دارد. خانواده های ما در مصر با فشار زیادی روبرو هستند. من نمی خواهم هیچ یک از بستگانم در مصر به خاطر اظهارات و فعالیت های من به دردسر بیفتند.”
سلما در عین حال تصدیق می‌کند که تمام مصریانی که از کشور خارج شده و در لندن مستقر شده‌اند، طرفدار اخوان نیستند. اینجا در لندن حتی چند تظاهرات نیز در حمایت از ارتش مصر برگزار شده است و بسیاری از مصری هایی که در بریتانیا ساکنند در واقع ترجیح می دادند به جای محمد مرسی، نخست وزیر دولت حسنی مبارک یعنی احمد شفیق پیروز انتخابات ریاست جمهوری باشد.
اما با تداوم سرکوب اخوان المسلمین در مصر و عزیمت هواداران اخوان به لندن، می توان انتظار داشت که تعداد حامیان این سازمان اسلامگرا در بریتانیا، به تدریج بیشتر از تعداد مخالفان آن شود. سلما می‌گوید او و همکارانش سرانجام روزی به مصر بازخواهند گشت اما در حال حاضر که سرکوب اخوان به شدت ادامه دارد، تحقق چنین آرزویی در آینده نزدیک، عملی به نظر نمی رسد.
فارین پالیسی
ترجمه: فرهاد فرجاد
