در هر آیه از قرآن هزاران نکته و پند وجود دارد که توکل بر خدا، مشورت با افراد اصلح، شجاعت در رفتار و بیان و توجه به هدایت جامعه بر اساس منافع ملی و معارف دینی و قرآنی از مهمترین ویژگیهای مدیر موفق در این کتاب الهی ذکر شده است.
قرآن برای تمامی حالات و افکار انسان برنامه و توصیههای مفیدی دارد که برای رسیدن به سعادت باید آنها را عملیاتی کرد.
با دقت نظر در آیات قرآن کریم بیش از ۳۰۰ نکته مهم درخصوص اصول مدیریت بیان شده است که من در رابطه با مدیر قرآن لایق و موفق به ۱۴ اصل ممتاز و ویژگی با استناد به کلام وحی اشاره میکنم.
۱) آشنایی با علوم قرآنی به ویژه علم قرائت و فن تلاوت قرآن؛ آیه ۲۴۷ سوره «بقره»، آیه ۲۰ سوره «مزمل» و آیه ۹۲ سوره «نمل».
۲) آراستگی ظاهری به گونهای که سیمای مدیر قرآن بیانگر نور قرآنی و رنگ ایمانی باشد؛ آیه ۳۱ سوره «اعراف»، آیه ۱۷۴ سوره «نساء» و آیه ۱۳۸ سوره «بقره».
۳) در ارتباط با روابط اجتماعی با استناد از آیات قرآن سخن بگوید و در واقع پیامرسان و سخنگوی شجاع قرآن باشد، آیه ۳۹ سوره «احزاب»
۴) خوش برخورد و زیباکلام باشد؛ آیه ۸۳ سوره «بقره» و آیه ۵۳ سوره «اسراء».
۵) نرمخو، اهل گذشت، مهرورز و همچنین متخلق به اخلاق قرآنی و نبوی باشد؛ آیه ۱۵۹ سوره «آل عمران»، آیه ۴ سوره «قلم» و آیه ۱۲۸ سوره «توبه».
۶) در زندگی به تأسی از رسول اکرم(ص) با احساس درد دینداری در جامعه، به فکر هدایت و ارشاد مردم به ویژه نسل جوان باشد، آیه ۲۱ سوره «احزاب» و آیه ۳ سوره «شعرا».
۷) در مقام اخذ تصمیم و اجرای آن با افراد صالح مشاوره و تبادل نظر کند تا از خطا و اشتباه مصون شود، چرا که مشورت ادراک و هوشیاری دهد، عقلها را عقلها یاری دهد؛ آیه ۱۵۹ سوره «آلعمران» و آیه ۳۸ سوره «شوری».
۸) برای رسیدن به هدف مقدس با رعایت اصل حرکت، پویایی و خودیاری، توکل به خدا را فراموش نکند، همانطور که حافظ نیز گفت: «تکیه بر تقوا و دانش در طریقت کافری است/ راهرو گر صد هنر دارد توکل بایدش»؛ آیه ۱۵۹ سوره «آل عمران».
۹) بهرهمندی از نعمت بینظیر قرآن را سعادت و خوشبختی بداند؛ آیه ۵۸ سوره «یونس».
۱۰) در رفتار با مردم به ویژه نوجوان و جوان از هرگونه خشم و غصب پرهیز کرده و با سعه صدر با آنها برخورد کند؛ آیه ۱۳۴ سوره «آلعمران».
۱۱) دارای کرامت نفس و بزرگواری باشد؛ آیه ۶۳ سوره «فرقان».
۱۲) تلاش کند با اقتدا به مقام معظم رهبری و بصیرت در دین، قرآن را از مهجوریت در جامعه نجات دهد، آیه ۱۹ سوره «فاطر» و آیه ۳۰ سوره «فرقان».
۱۳) متواضع، خاضع و خاشع باشد و هیچگاه خود برتربین نباشد؛ آیه ۳۷ سوره «اسراء»، آیه ۱۸ سوره «لقمان»، آیه ۱۶ سوره «حدید» و آیه ۸۳ سوره «قصص».
۱۴) در زندگی با اهل بیت(ع) همراه و همگام باشد و همواره خود را مفتخر به سرباز دین بودن و یاور امام عصر(عج) بداند و فرهنگ حیات بخش قرآن را رواج دهد؛ آیه ۱۱۹ سوره «توبه»، آیه ۷ سوره «محمد»، آیه ۱۴ سوره «صف» و آیه ۲۴ سوره «انفال».
ابن ۱۴ نکته از نکات مهمی است که یک مدیر به ویژه یک مدیر قرآنی باید به آن توجه و در زندگی روزمره و همچنین رفتارش با سایر اعضای مجموعه متجلی شود. البته باید توجه داشت که نیاید انتظار داشته باشیم که یک مدیر بتواند تمامی این نکات را به طور دقیق به کار گیرد بلکه میتوان به طور نسبی از این نصایح قرآنی بهرهمند شد.
برخی از این نکات در جامعه قرآنی ما به خوبی عمل شد اما برای رسیدن به کمال راه طولانی در پیش داریم و باید سختیهای فراوانی را کشید همانطور که صائب تبریزی میگوید: «بی ریاضت نتوان شهره آفاق شدن/ مه چو لاغر شود انگشت نما میگردد» پس برای رسیدن به این مطلوب و این اوج فضیلت در مدیریت قرآنی نیازمند تدبیر هستیم که این امر تنها با ظهور منجی عالم بشریت حضرت مهدی(عج) امکانپذیر است.
به امید روزی که حضرت مهدی (عج) جمال زیبایش را به جهانیان نشان دهد تا به جامعهای آرمانی برسیم.
فارس