یکی از مسایل مهم و مورد بحث در قرآن کریم صلهرحم و رسیدگی به والدین است که در این زمینه روایتهای زیادی از معصومین و بزرگان دین اسلام بیان شده است و فوقالعاده روی آن تأکید و تشویق شده است.
خدمت به والدین و صله رحم گذشته از این که دارای ثواب فراوان است، از سویی حکمت تشریع و وجوب آن یکی این است که، پدر و مادر و خویشان از کمک و رحمت و عطوفت فرزندان و خویشان خود برخوردار میشوند، از سوی دیگر این خصلتهای نیکو راهی است برای تربیت و تهذیب و تزکیه نفس آن کسی که خدمت میکند و صله رحم می نماید.
این دو امر نمونه خدمت به بندگان خداست انسان با خدمت به والدین و خویشان خود در حقیقت، خودسازی و تزکیه نفس میکند و در مسیر حرکت به سوی تعالی و ترقی روحی خود گام برمی دارد. توجیه و دلیل آن نیز همان است که راجع به انفاق بیان شد. گام برداشتن در این راه ها مشکل است از این رو جهاد محسوب شده و این جهاد و تلاش، نفس انسان را رام و آرام مس کند و به سوی مسیر صحیح هدایت می نماید.
این بحث را با دو روایت درباره نیکی به والدین و صله رحم به پایان میبریم:
۱. از امام صادق علیه السلام سؤال شد:«أی الاعمال أفضل؟ قال: الصلاه لوقتها و بر الوالدین و الجهاد فی سبیل الله.»؛ کدام عمل برتر است؟ فرمود: نماز اول وقت، نیکی به والدین و جهاد در راه خدا/اصول کافی، ۱۵۸/۲.
۲. رسول خدا علیه السلام فرمود: «اوصی الشاهد من امتی و الغائب منهم و من فی اصلاب الرجال و ارحام النساء الی یوم القیامه ان یصل الرحم و ان کانت منه علی مسیره سنه فان ذلک من الدین.»؛ حاضران و غایبان از امتم را و آنا را که در پشت مردان و رحم زنان هستند تا روز قیامت، سفارش میکنم که صله رحم نمایند، هر چند خویشان با آنان فاصله ای بهاندازه (پیمودن) یک سال داشته باشند. همانا این (صله رحم) از دین است.
نامه