اشاره:
نامگذاری سال نو شمسی به نام مبارک نبی اعظم(ص) با هدف الگو قرار دادن سیره رسول گرامی(ص)؛ و همچنین ضرورت یافتن معرفت نسبت به جانشین آن حضرت در عصر حاضرـ یعنی صاحبالامر، امام مهدی(ع) ـ که به انجام رساننده هدف رسول اکرم و خاتم اوصیای پیامبر خاتم(ص) است زمینهای فراهم نمود تا از این شماره به شکل ویژه درج مقالاتی با عنوان: سیمای حضرت مهدی(ع) در بیان نبوی(ص) بپردازیم.
اولین قسمت از این مجموعه را با موضوع «جایگاه حضرت مهدی(ع) نزد خداوند» تقدیم خوانندگان عزیز میکنیم.
پیامبر اعظم اسلام(ص) مجموعه تکاملیافته فضائل همه انبیاء و اولیای الهی در طول تاریخ و درخشانترین کهکشان عالم وجود است که هزاران منظومه و خورشید درخشان فضیلت و کرامت را در خود جای داده است. علم توأم با اخلاق، حکومت همراه با حکمت، عبادت همراه با خدمت به خلق، جهاد توأم با رحمت، عزت همراه با فروتنی، روزآمدی توأم با دوراندیشی و صداقت با مردم در عین پیچیدگیهای سیاسی از ویژگیهای بارز پیامبر اکرم(ص) است.۱
جلوه آشکار و مظهر اسمای خداوندی، نمونه انسان کامل و سرآمد تمام پیامبران و ختم رسل است.
احادیث بسیاری از چنین شخصیتی وجود دارد که به بیان اسامی و ویژگیهای اهل بیت گرامیاش میپردازد. هنگامیکه میخواهد از کسی صحبت کند که او را همنام خود معرفی میکند۲ میفرماید:
آگاه باشید که هر کس (از پیامبران و امامان) پیش از او، نوید آمدنش را دادهاند، آگاه باشید که او برگزیده و انتخابشده خداوند است، آگاه باشید که او آنچه بگوید از پروردگارش میگوید و هشداردهنده به امر ایمان است.۳ و مردم را به یاری، اطاعت و پیروی از او فرا میخواند. همانی که خداوند متعال تمام معجزات انبیاء و اوصیاء(ع) را به دست مبارکش جاری میسازد.۴
پیامبر رحمت و رأفت بیاناتی درباره شأن، مقام و منزلت حضرت مهدی(ع) در پیشگاه خداوندگار بزرگ دارند که به اجمال به چند نمونه از آنها اشاره میکنیم:
حضرت مهدی(ع) یکی از هفت آقای اهل بهشت
پیامبر اکرم(ص) شأن و منزلت فرزندش مهدی(ع) را در بهشت اینگونه میداند:
ما، سروران اهل بهشت از فرزندان عبدالمطلب هستیم، من، حمزه(ع)، علی(ع)، جعفر(ع)، حسن و حسین(ع) و مهدی(ع).۵
ابن ابیالحدید طی حدیث مرسلی آنها را سروران روز قیامت و آقایان اهل دنیا میداند.۶
بهشت مشتاق حضرت مهدی(ع)
بهای انسانها چیزی جز بهشت نیست، به فرموده حضرت امیرالمؤمنین(ع) نباید خود را به چیزی کمتر از بهشت فروخت، ۷ حال با اینهمه اگر بهشت مشتاق کسی باشد چگونه است؟ حضرت رسول اکرم(ص) بهشت را مشتاق درک وجود حضرت مهدی(ع) میداند:
بهشت مشتاق چهار نفر از اهل بیت من است، خداوند آنها را دوست میدارد و مرا امر کرده است تا آنها را دوست بدارم، علیبن ابیطالب(ع)، حسن و حسین(ع) و مهدی(ع) که عیسیبن مریم(ع) پشت سر او نماز میخواند.۸
حضرت مهدی(ع) طاووس بهشتیان
از آنجا که طاووس زیباترین مخلوقات است، هر آنچه را میخواهند به زیبایی و جمال متصّف کنند از آن با طاووس نام میبرند، بهشتیان زیبارویانند و برترین آنها از نظر جمال حضرت مهدی(ع) است. چرا که پیامبر فرمودند:
مهدی(ع) طاووس اهل بهشت است.۹
جزای پیروی و نافرمانی از آن حضرت
پیروی از حضرت مهدی(ع) سبب نجات و نافرمانی از امر آن حضرت سبب هلاکت، اطاعت وی اطاعت خداوند و نافرمانی وی نافرمانی خداوند است.
در زیارت آل یاسین آمده است: ای مولای من (اقرار میکنم) کسی که با تو مخالفت کند، شقی و بدبخت است و خوشبخت و سعادتمند کسی است که از تو فرمان ببرد و مطیع تو باشد.۱۰ اینگونه است که اطاعت از امام مهدی(ع) مایه نجات و سرباز زنی از فرامین او مایه هلاکت است. دراینباره پیامبر اکرم(ص) میفرمایند:
قائم(ع) از فرزندان من است، نام او نام من و کنیه او کنیه من است، شکل او شکل من و سنت او سنت من است، مردم را بر دین و آئین من به پا میدارد و آنها را به سوی کتاب پروردگارم فرا میخواند. کسی که او را اطاعت کند مرا اطاعت کرده است و کسی که او را نافرمانی کند، از من نافرمانی کرده است. کسی که در دوران غیبت منکر او باشد مرا انکار کرده است و کسی که او را تکذیب کند مرا تکذیب کرده است و همچنین کسی که او را تصدیق کند مرا تصدیق کرده است. من از تکذیبکنندگانم درباره امر او و انکارکنندگان گفتارم درباره او و گمراهان امتم از راه او، به خدا شکایت میکنم، آنهایی که ظلم کردهاند به زودی خواهند دانست که به چه کیفرگاه و محل انتقامیبازخواهندگشت.۱۱
خضوع و تواضع حضرت در برابر خداوند
پیامبر اکرم(ص) فروتنی و خشوع حضرت مهدی(ع) را در برابر پیشگاه ربوبی خداوند اینگونه مثال میزنند:
حضرت مهدی(ع) نسبت به خداوند خاشع و خاضع است، مانند خشوع و خضوع باز شکاری که هنگام پرواز، بالهای خود را فرو میخواباند.۱۲
حضرت مهدی(ع) جانشین خداوند
رسول اکرم(ص) میفرمایند:
حضرت مهدی ظهور میکند در حالیکه در بالای سر او ابری است که ملکی بر آن سوار است و فریاد میزند که: این مهدی(ع) جانشین خداوند است از او پیروی کنید.۱۳
حضرت مهدی عبد صادقی که به سبب او خداوند، بندگانش را میبخشد
رسول اکرم(ص) فرمودند:
آن هنگام که به آسمان هفتم عروج کردم و از آنجا به سدرهالمنتهی و سپس به حجابهای نورانی رسیدم، پروردگارم ـ جلجلاله ـ ندایم کرد که: ای محمد! تو بنده من و من پروردگار تو هستم. همانا تو را بنده، حبیب، رسول و پیامبر قرار دادم و برادرت علی(ع) را جانشین تو، همانا علی(ع) حجت بر بندگان من است و امام و رهبری برای مخلوقاتم. به واسطه او دوستدارانم از دشمنانم بازشناخته میشوند و به وسیله اوست که حزب من از حزب شیطان شناخته میشود. به خاطر اوست که دینم برپا شده است و حدود و احکام دینم حفظ و اجرا میشود. به خاطر او و تو و فرزندان توست که بندگانم را میبخشم و به واسطه قائم(ع) فزندان توست که با تسبیح، تهلیل، تقدیس و تکبیر و تمجیدم زمین را میسازم و آباد میکنم، به واسطه اوست که زمین را از دشمنانم پاک کرده و دوستدارانم را وارث زمین میگردانم. به خاطر اوست که کلمه کسانی که کفر ورزیدند را پست قرار داده و کلمه خود را برترین میسازم. با علم و احاطه خود، به خاطر او و به واسطه اوست که بندگانم را زنده میسازم و شهرهایم را احیا میکنم. به سبب اوست که به تدبیر و مشیت من گنجها و ذخایر آشکار میسازم و فقط به خاطر اوست که به ارادهام اسرار و پنهانیها را آشکار میسازم و آن را به ملائکه میسپارم تا تأیید کننده اجرای فرمانهایم و اعلان دینم باشد. او (مهدی(ع)) به حقیقت ولیّ (آیین) من است و مهدی(ع) صدیقترین بندگانم است.۱۴
به حقیقت منزلت و مقامیبس عظیم در پیشگاه مقام ربوبی خداوندگار دارد که خداوند به واسطه او و پدران گرامیاش باران را بر بندگانش فرو میفرستد و به واسطه وجود آنان است که آسمان نگاه داشته شده است و بر زمین نمیافتد.۱۵
برای ظهورش دعا کنیم و مشتاقانه منتظرش باشیم که حضرت امیرالمؤمنین(ع) نیز پس از توصیف کمالات حضرتش آهی کشیدند و با دست، اشاره به سینه خود کرده و فرمودند: «چقدر مشتاق دیدار اویم.»
۱۶
پینوشتها:
۱. سخنرانی رهبر معظم انقلاب در حریم مطهر رضوی(ع)، ۱/۱/۸۵.
۲. صدوق، محمدبن علیبن بابویه، کمالالدین و تمامالنعمه، ج۲، ص۴۱۱؛ مجلسی، محمدباقر، بحارالأنوار، ج۵۱، ص۷۳.
۳. مجلسی، همان، ج۳۷، صص۲۱۳ ـ ۲۱۱.
۴. حر عاملی، محمدبن حسن، إثبات الهداه، ج۳، ص۷۰۰؛ صافی گلپایگانی، لطفالله، منتخبالأثر، ص۳۱۲.
۵. الغیبه، ص۱۱۳؛ صدوق، محمدبن علیبن بابویه، امالی، ص۳۸۴؛ حر عاملی، همان، ص۳۱۲.
۶. ابن ابیالحدید، ج۷، ص۶۴.
۷. نهجالبلاغه، نامه ۴۵۶.
۸. حر عاملی، همان، ج۴۳، ص۳۰۴؛ أربیلی، کشفالنعمه، ج۱، ص۵۲؛ حر عاملی، همان، ج۳، ص۵۵۲.
۹. مجلسی، همان، ج۲، ص۶۹۴؛ أربیلی، همان، ج۳، ص۲۷۱؛ صافی گلپایگانی، همان، ص۱۴۷.
۱۰. یا مولای، شقی من خالفکم و سعد من أطاعکم.
۱۱. صدوق، همان، ج۲، ص۴۱۱؛ مجلسی، همان، ج۵۱، ص۷۳؛ حر عاملی، همان، ج۳، ص۴۸۲.
۱۲. عقد الدّرر، ص۳۸.
۱۳. مجلسی، همان، ج۵۱، ص۸۱؛ حیله الأبرار، ج۲، ص۷۱۶؛ صافی گلپایگانی، همان، ص۱۴۷.
۱۴. مجلسی، همان، ج۱۸، ص۳۴۱؛ صدوقی، همان، ص۵۰۴؛ صافی گلپایگانی، همان، ص۱۶۷.
۱۵. فرازی از زیارت جامعه کبیره.
۱۶. نعمانی، الغیبه، ص۲۱۲؛ مجلسی، همان، ج۵۱. ص۱۱۵؛ حر عاملی، همان، ج۳، ص۵۳۷.
ماهنامه موعود شماره ۶۳