موعود پایگاه اینترنتی موعود
در اولین شماره از سلسله مقالات «نگاهی به وضعیت اسلام در شرق و جنوب آفریقا» ضمن بررسی وضعیت مسلمانان در آفریقا به نقش آپارتاید در جلوگیری از پیشرفت این دین اشاره می‌شود.
ابن خلدون، مورخ و جامعه‌شناس مشهور قرن ۱۴ شمال آفریقا، اعتقادش بر این بود که دین اسلام مهمترین قدرتی بود که توانست نقش جهان‌بینی اسلامی را درآفریقا ایفا کند. نظریات شگرف او اهمیت حضور اسلام را در تمام قاره آفریقا روشن می‌کند.
معمولا هرگاه که صحبت از اسلام در قاره آفریقا به میان می‌آید، منظور گوینده یا نویسنده مطلب، منطقه شمال، مرکز، شرق وغرب آفریقا را دربرگرفته و بحثی از حوزه جنوب این قاره مطرح نمی‌شود.
آن‌گاه که ادبیات اسلام در آفریقا را بخواهیم مروری کنیم، اطلاعات و منابع بسیارمحدودی را درخصوص اسلام در حوزه جنوب این قاره بدست می‌آوریم. البته شاید دلیل این مسئله را چنین می‌گویند که بطورکلی حوزه جنوب آفریقا از لحاظ آمار مسلمانان بی‌اندازه غنی است و لذا، چه‌بسا جایگاه خاصی را برای خود دارد و یا هم اینکه اگر خواسته باشیم با برخوردی ساده‌انگارانه به موضوع نظرافکنیم، اسلام در این منطقه هنوز دارای اطلاعات جامعی نیست. به هرحال بی‌جهت نیست که جوامع اسلامی در جنوب آفریقا توجه آن‌چنانی را از سوی رسانه‌های جمعی بین‌الملل دریافت نکرده‌اند. اسناد تاریخی بر این ادعایند که نخستین توجه ارتباطات جمعی جهان به مسلمانان جنوب آفریقا در دوران معاصر در اوایل دهه ۱۹۸۰ صورت گرفت و زمانی بود که مسلمانان جنوب آفریقا ضمن مشارکت گسترده، متحد و همسو با اعتراضات ضد آپارتاید به خیابان‌های آفریقای جنوبی ریختند و بدین صورت مورد توجه رسانه‌های جهانی قرار گرفتند.
خاطرنشان می‌شود، «JSpencer Triminghan» در کتاب تحسین برانگیزش با عنوان «نفوذ اسلام در آفریقا» اعتقاد دارد، «مسلمانان در منطقه مرکزی و جنوب آفریقا بسیار کم جمعیتند؛ کمتر از یک درصد».
چنین درک و محاسبه نادرستی نشان می‌دهد که اطلاعات بسیار کمی در این بخش از آفریقا پیرامون اسلام و مسلمانان تاکنون در دست بوده است.
گفته می‌شود، دین اسلام در حوزه جنوب آفریقا حدود ۸.۱% جمعیت را در مقایسه با ۴۴% جمعیت مسیحی و ۳۹% ادیان بومی آفریقایی شامل است. بنابراین، فقط با توجه به آمار اخیر باید اذعان کرد که اسلام در جنوب آفریقا قدرتی را می‌ماند که در برابرهیمنه عظمت اسلامی در شمال این قاره در حد وقواره بسیار کمتری است.
آمارها و ارقام جمعیت مسلمانان در حوزه جنوب آفریقا از منابع مختلف متعدد ذکر شده برای مثال، جدول ذیل که از اطلاعات آماری کتاب «اسلام در صحرای آفریقا» اثر استامر و تحقیق «اسلام در جنوب آفریقا» تألیف «محمد عمره» اخذ شده است، جمعیت کشورهای واقع در این حوزه چنین ارائه شده است:
لازم به ذکراست که ارقام جدول براساس مندرجات آماری منابع فوق نقل شده ولذا، احتمال اینکه با اطلاعات منابعی دیگر اختلاف داشته باشد، امری بدیهی است. برای نمونه برخی منابع جمعیت فعلی زیمبابوه را رقمی حدود ۵/۱۲ میلیون تن می‌دانند.
جامعه المصطفی
