شبکههای تلویزیونی صفا و وصال رویکرد ضدشیعی شدیدی دارند. علمای افراطی سنی همچنین به طور گستردهای از یوتیوب، فیس بوک و توئیتر در جهت خلق فضای ضدشیعی استفاده میکنند چرا که این شبکهها جامعه مخاطب گستردهای در اختیار آنها قرار میدهد.
پاتریک کوکبرن نویسنده معروف ایرلندی روزنامه ایندیپندنت انگلستان که از سال ۱۹۷۹ تاکنون از سوی فایننشال تایمز و ایندیپندنت، خبرنگار ویژه منطقه خاورمیانه است، در یادداشتی در روزنامه ایندیپندنت نسبت به نقش شبکههای اجتماعی همچون یوتیوب و توئیتر در گسترش جنگ فرقهای در خاورمیانه هشدار داده است.
در ادامه خلاصهای از یادداشت وی میآید.
***
تبلیغات ضد شیعی که در منطقه از سوی چهرههای مطرح اهل سنت و با حمایت عربستان و شیوخ عرب گسترش یافته، در حال فراهم کردن شرایط برای یک جنگ فرقهای در سراسر جهان اسلام است.
سوریه مهمترین قربانی این جنگ فرقهای است و عراق نیز در رتبه دوم قرار دارد. اکثر ۷۶۶ نفری که در ماه گذشته در عراق کشته شدند، زائران شیعه بودند که قربانی عملیاتهای انتحاری گروه القاعده موسوم به کشور اسلامی سوریه و عراق the Islamic State of Iraq and Syria (Isis) شدند. عملیاتهای ضدشیعی این گروه تندور از بغداد تا بیروت کشیده شده است. آنها آنقدر افراطی و خشونتطلب هستند که ماه گذشته یکی از افراد خود را که در حلب سوریه مجروح شده بود و روی برانکار از درد نام اسامی مقدس شیعه را بر زبان آورد، سر بریدند! و البته بعدا متوجه شدند که اشتباه کردهاند و مقتول اسامی مقدس شیعه را بر زبان نیاورده بود و به همین سبب عذرخواهی کردند!
در ماه دسامبر گذشته گروه القاعده در صنعا پایتخت یمن، با حمله به یک بیمارستان ۵۳ پزشک و پرستار را کشتند زیرا یک شبکه تلویزیونی افراطی سنی ادعا کرده بود کارکنان این بیمارستان از مجروحان این گروه مراقبت به عمل نیاورده بودند.
یکی از مهمترین علل احیاء دوباره القاعده در سراسر خاورمیانه، استفاده قدرتمندانه از ابزارهای اینترنت و شبکههای ماهوارهای تلویزیونی است که از سوی کشورهای سنی منطقه پشتیبانی مالی یا لجستیکی میشوند.
گروه موسوم به کشور اسلامی عراق و سوریه در یک سال اخیر به قدرتمندترین گروه تروریستی در عراق و سوریه تبدیل شده که یک دلیل آن جمعآوری عاملان انتحاری و جنگجویان معارض از طریق شبکههای اجتماعی است.
شبکههای امنیتی غربی همچون سازمان امنیت ملی آمریکا NSA که به علت جاسوسی گسترده از ارتباطات سایبری شهروندانشان مورد انتقاد واقع شدهاند، کمترین توجهی به کشتار فرقهای و مذهبی در منطقه خاورمیانه با استفاده از فضای سایبر نمیکنند.
شبکههای ماهوارهای تلویزیونی، اینترنت، یوتویب و توئیتر که عمدتا از پشتیبانی مالی شیوخ عرب برخوردارند، در مرکز جنگهای فرقهای در جهان اسلام خصوصا در مناطقی که شیعیان در اقلیت هستند، مثل لیبی، تونس، مصر و مالزی قرار دارند. به عنوان مثال، یک گروه معارض در لیبی، فیلمی ویدئویی منتشر کرده که در آن یک استاد عراقی را به جرم شیعه بودن میکشند. آنها در فیلم میگویند که این فرد عراقی را به تلافی برخورد دولت عراق با گروههای تروریستی سنی، به قتل رساندهاند!
یوتیوب به طور نامحدودی در حال ارائه خدمات به این گروههای افراطی است و هیچگونه سانسوری را نیز در این زمینه اعمال نمیکند.
برخوردهای فرقهای میان اهل سنت و شیعه حتی به سکونتگاههای کمحاشیه مسلمانان نیز کشیده شده به عنوان مثال در لندن نیز اخیرا زدوخوردهایی میان ساکنان محلی شیعه و سنی گزارش شده است.
یک شبکه ماهوارهای ضدشیعه اخیرا تصاویر گروهی از رهبران شیعه ایران، عراق و لبنان را تحت عنوان «یاران شیطان» پخش کرد. شبکههای دیگر نیز از برادران سنی خود میخواهند در برابر اعدام سنیها در عراق، قیام کنند. برخی شبکهها نیز با پخش تصاویری ادعای تجاوز مردان شیعی به زنان سنی در سوریه را مطرح میکنند.
شبکههای تلویزیونی صفا و وصال که در سال ۲۰۰۹ تاسیس شدند، رویکرد ضدشیعی شدیدی دارند. علمای افراطی سنی همچنین به طور گستردهای از یوتیوب، فیس بوک و توئیتر در جهت خلق فضای ضدشیعی استفاده میکنند چرا که این شبکهها جامعه مخاطب گستردهای در اختیار آنها قرار میدهد.
به عنوان مثال یک سخنران سنی کویتی به نام نبیل الوادی، ۴/۳ میلیون بازدیدکننده در توئیتر دارد. او در سخنرانیهای خود مدعی است که «بزرگترین توطئهای که علیه جهان اسلام وجود دارد، از قم و تهران برخاسته است و علما و رهبران این دو شهر، به دنبال نابودی ملت اسلام و بیحرمتی به خانه کعبه هستند»!
این فرد مدعی است «عراق به دست دشمنان افتاده است و در آنجا علمای سنی را با مته برقی میکشند و اجساد آنها در اسید میسوزانند»!
در مصر هم که شیعیان در اقلیتند، علمای سنی از حضور علمای شیعه در برنامههای تلویزیونی حتی برای مباحثات علمی نیز جلوگیری میکنند. به عنوان مثال یکی از علمای سنی معروف مصر گفته است: «ما باید انگشتان و زبان شیعیان را قطع کنیم. ما باید نفَس شیعه در مصر را ببُریم.»
از آنجا که بسیاری از مصریها شبکههای مذهبی را نگاه میکنند، چنین مواضع خونخوارانهای علیه شیعیان، در میان عامه مردم نیز رواج دارد. مثلا چند ماه پیش با هدایت یک شیخ سلفی شماری از مردم سنی به ۴۰ خانوار شیعه در یکی از روستاهای مصر حمله کردند، خانههای آنها را آتش زدند و برخی شیعیان از جمله یکی از رهبران شیعه منطقه به نام حسن شهاته ۶۶ ساله را اعدام کردند. فیلم این جنایت وحشیانه در شبکههای اجتماعی منتشر شده است. جالب آن که برخی شبکههای تلویزیونی متعلق به سنیها بلافاصله بعد از این جنایت ادعا کردند که شهاته به علت اهانت به اهل بیت پیامبر اسلام (ص) کشته شده است. این در حالی است که شهاته از مبارزان علیه رژیم حسنی مبارک بود. برخی صفحات سلفیها در فیس بوک ادعا کردهاند که این کشتار، آغاز نسلکشی ۳ میلیون شیعه مقیم مصر است.
تصاویر و فیلمهایی که از چنین خشونتهای علیه شیعیان در شبکههای اجتماعی منتشر میشود، از شدت وحشگیری علیه آنان حکایت دارد.
حقیقت آن است که با توجه به جمعیت ۱۵۰ تا ۲۰۰ میلیونی شیعیان از کل جمیعت ۶/۱ میلیاردی مسلمانان جهان، شیعیان در اکثر کشورهای مسلمان به جز ایران و عراق، در اقلیت قرار دارند.
تاسفآورتر آن که سنیهای افراطی و سلفیها حتی به راهپیماییهای شیعیان در حمایت از مردم فلسطین (که مردمی سنی هستند) نیز حمله میکنند که نمونه آن سال گذشته در تونس رخ داده است. گفته میشود شبکههای مذهبی سعودی، مصری و سلفی در سطح افکار عمومی تونس به شدت نسبت به خطر گسترش ایران و شیعه، تبلیغ میکنند.
در بحرین نیز رژیم سلطنتی این کشور بارها ادعا کرده که ایران مدیریت پشت صحنه انقلاب این کشور را بر عهده دارد، اما بحرین تاکنون نتوانسته است ادلهای برای اثبات ادعای خود در سطح بینالمللی ارائه کند.
شبکههای اجتماعی، تلویزیونهای ماهوارهای، فیس بوک و یوتیوب که در ابتدای بیداری اسلامی در کشورهای عربی به عنوان ابزارهایی برای پیگیری آزادی بیان تبدیل شده بودند، به تدریج به کانالهایی برای ترویج تنفر و خشونت تبدیل شدهاند. معارضان و تروریستهایی که هماکنون در سوریه، عراق، لیبی و یمن و دیگر کشورها به اقدامات افراطی و خشونتطلبانه مشغولند، اغلب تحت تاثیر علمای افراطی سنی قرار دارند که از طریق شبکههای اجتماعی آنان را به جهاد مقدس علیه شیعیان تشویق میکنند.
مطالعهای که اخیرا توسط مرکز بینالمللی مطالعات افراطیگری International Centre for the Study of Radicalisation بر روی تروریستهای کشتهشده در سوریه انجام گرفته نشان میدهد که ۲۶۷ تن از آنان از عربستان، ۲۰۱ نفر از لیبی، ۱۸۲ نفر از تونس و ۹۵ نفر از اردن به خاک سوریه آمده بودند.
یک واقعیت نگرانکننده این است که بسیاری از چنین افرادی که تحت تاثیر فیلمها و شعارهای مذهبی در حال پخش از شبکههای اجتماعی قرار گرفتهاند، برای حضور در جنگ سوریه ثبتنام میکنند اما نهایتا کار خود را با انجام عملیات انتحاری در عراق به پایان میرسانند. اکنون به طور روزافزونی بر شمار این به اصطلاح مجاهدین افزوده میشود که تحت تاثیر پروپاگاندای علمای سنی، برای جنگ و مبارزه علیه شیعیان در هر نقطهای، اعلام آمادگی میکنند. اما حقیقت آن است که عربستان و شیوخ عرب خلیج فارس، با پشتیبانی از جنگهای فرقهای و دشمنی سنی-شیعه، در حال پخش آتشی هستند که به زودی دامن خود آنها را خواهد گرفت، درست همانطور که ۳۰ سال پیش در افغانستان رخ داد.
مشرق