موعود پایگاه اینترنتی موعود
موریش (Moorish ) در لغت انگلیسی به معنای «وابسته به اهالی شمال آفریقا» و ساینس (science ) به معنای علم و دانش و تمپل (Temple) به معنای معبد و پرستشگاه می‌باشد. و ترکیب این سه کلمه که عبارت می‌شود از: «Moorish science temple» عنوانی است برای فرقه‌ای که در آمریکا تحت اسم اسلام در بین سیاهان فعالیت می‌کند. این فرقه با متأثر گردیدن از فرقه «قادیانیه» یا «احمدیّه» منسوب به میرزا غلام احمد قادیانی ـ متولد ۱۲۵۱ ق در شهر قادیان استان پنجاب هند و متوفای ۱۳۲۶ ق در اثر مرض وباء در شهر لاهور پاکستان[۱] ـ در میان سیاه‌پوستان امریکا به رهبری شخصی به نام «نویل دروعلی» به وجود آمده است.
میرزا غلام احمد قادیانی که در یک خانواده مسلمان به دنیا آمده بود، بعد از اتمام تحصیلاتش به پندار خودش آیه «و مبشراً برسول یأتی اسمه احمد»[۲] منطبق بر خود نموده و ادّعای نبوت را سر داد، ولی بخاطر عدم استقبال جامعه اسلامی هند از این ادعای خود، تا حدودی عقب‌نشینی نموده و اعلان کرد که نبوت او یک نوع نبوت منعکس شده‌ای از نبوت پیامبر اسلام است، چون او با توجه به اعتقاد به تناسخ، حلول و وحدت وجود، معتقد بود که تمام کمالات انبیاء در حضرت محمّد ـ صلّی الله علیه و آله ـ جمع شده است و این کمالات بعد از پیامبر در او انعکاس پیدا کرده است.[۳] او و پیروانش به خاطر همین ادّعای نبوّت «ظلیّه» و اینکه نبوّت او در سایه نبوّت پیامبر اسلام ـ صلّی الله علیه و آله ـ قرار دارد از طرف مسلمین تکفیر شده و فرقه‌اش یک فرقه غیر اسلامی معرّفی گردیده است.[۴] به هر حال این فرقه هر چند نتوانست در کشورهای اسلامی و مراکز فرهنگی آنان، برای خودش اعتباری کسب کند، امّا در کشورهای غیر اسلامی در میان مهاجرین مسلمان و نو مسلمانان بومی تأثیر گذارده و توانسته است به حیات خودش ادامه دهد. این فرقه از سال ۱۹۲۰ در آمریکا فعّالیت خود را آغاز نموده و باعث شده است که زمینه به وجود آمدن فرقه‌های دیگر هم سنخ با خودش را در میان سیاه پوستان آمریکا فراهم کند.
فرقه موریش یکی از همین فرقه‌هایی است که اکثر سیاه پوستان آفریقایی تبار آمریکا در اوائل قرن بیستم این فرقه را برای رفع بحران دین و اعاده هویت مذهبی و ملی شان به وجود آوردند. زیرا آنان در دوره بردگی از آفریقا به آمریکا انتقال داده شده بودند و به مرور زمان به صورت اجبار، دین و مذهب و هویّت ملی‌شان را از دست داده بودند. سیاه پوستان تلاش‌های زیادی را برای احقاق حقوق‌شان و رفع ظلم و ستم سفیدها و حکّام منطقه، از اوائل قرن بیستم آغاز نمودند و نتیجه این تلاش‌ها به وجود آمدن فرقه‌های متعدد ظاهراً اسلامی می‌باشد.
رهبر این فرقه برای نجات سیاه‌پوستان آفریقایی نخواسته است که از فاکتورهای نژادی و قومی استفاده کند، بلکه تلاش او بر این بوده است که با نیروی معیارها و شعارهای اسلامی از یک طرف و با عنوان نمودن مظلومیت و فقر سیاهان از طرف دیگر، بین آنان اتّحاد و انسجام فکری و سیاسی به وجود آورد تا هم از نظر اقتصادی برای آنان تحوّلی ایجاد شود و هم یک نوع پشتوانه دینی و مذهبی داشته باشد که بتواند سیاهان غیر آفریقایی را هم به سوی خودشان جذب نماید.[۵]پس این فرقه نتیجه دو عامل بیرونی و یک عامل درونی در میان سیاهان می‌باشد، دو عامل بیرونی یکی فشارهای اجتماعی، اقتصادی و سیاسی سفیدها و حکّام دولتی منطقه و دیگری وجود و نفوذ فرقه قادیانیه (احمدیه) در جامعه آمریکایی توسط مبلّغین این فرقه می‌باشد. عامل درونی، بحران هویّتی و دینی آنان است که در کنار دو عامل فوق موجب ایجاد فرقه‌ای مذهبی در بین آنان گردیده است.
[۱] . الظاهر العاملی، سلیمان، القادیانیه، قم، مرکز الغدیر للدراسات الاسلامیه، اول، ۱۴۲۰ ق، ص ۶ و ۲۴.
[۲] . صف/۶.
[۳] . القادیانیه، ص۶.
[۴] . حسن بن علی السقاف، صحیح شرح العقیده الطحاویه، اردن، دار الامام النودی، اول، ۱۴۱۶ ق، ص ۴۰۸.
[۵] . www. Balagh. Net / persian / din / islam / islam _ melal / adyan / pro _ ahl / islam _ va _ musalmanan _ dar amrika / 06 . htm
اندیشه
