ایراد خطبه امام سجاد(ع) در شهر شام حماسی بود

نماینده ولی‌فقیه در لرستان گفت: ایراد خطبه امام سجاد(ع) در شهر شام حماسی بود.

حجت‌الاسلام والمسلمین سیداحمد میرعمادی به شرح خطبه امام سجاد(ع) در شهر شام تحت عنوان حماسی بودن خطبه امام سجاد(ع) اشاره کرد و گفت: یکی از ویژگی‌های خطبه امام سجاد(ع) در شهر شام حماسی بودن آن است، با آن که حضرت در ظاهر بیمار بوده، در حالی که دست و پای او را با غل و زنجیر بسته بودند و از کربلا تا شام با حالت اسارت، آورده بودند، هرگز از چنین انسانی با این حالت انتظار سخنرانی حماسی نیست.

وی افزود: حضرت امام سجاد(ع) آنچنان خطبه‌ای غراء، با شور و حماسه ایراد فرمودند که جز از شخص امام معصوم(ع) این کلمات صادر نمی‌شود.

امام جمعه خرم‌آباد گفت: به عنوان نمونه علاوه بر مطالب حماسی که راجع به شخصیت امیرالمؤمنین علی(ع) در قسمت‌های قبلی بیان شد، در ادامه حضرت فرمود: اَسَدٌ باسِلٌ یَطْحَنُهُم فی اْلحُروُبِ اِذا اِزْدَلَفَتِ اْلأَسِنّهُ وَ قَرُبَتِ اْلأَعِنَّهُ طَحْنَ الرِّحاء، علی(ع) شیر دلاور است، آن کس که در جنگ‌ها هنگام به هم خوردن نیزه‌ها و نزدیک شدن پیش‌قراولان جنگ دشمنان را مانند خورد کردن سنگ آسیاب خورد می‌کرد و می‌کوبید.

وی درادامه تصریح کرد: آن حضرت در ادامه می‌فرماید،

وَ یَذَروٌهُمْ فیها ذَروُ الرّیح اْلهَثیمِ، علی(ع) مانند طوفان تفنده و درهم کوبنده که خار و خاشاک را در هم می‌ریزد، دشمنان را در هم می‌ریخت.

نماینده ولی فقیه در لرستان گفت: حضرت امام سجاد(ع) در ادامه خطبه خود فرموده،

لَیْثُ اْلحِجاز، و کَبْشُ اْلعراقِ، مَکِیٌّ، مَدَنیٌّ، خِیِفِیٌ، عَقَبِیٌّ، بَدْرِیٌّ، اُحُدِیٌّ، شَجَرِیٌّ، مِنَ اْلعَرَبِ سَیِدُّها وَ مِنَ اْلَوَغی لَیْثُها، علی(ع) شیر حجاز، یک سوار عراق، سردار مکه و مدینه، فاتح جنگ بدر و احد، آن کسی که یکه تاز بیعت شجره رضوان بود، آقای عرب و پهلوان میدان جنگ است.

وی در ادامه خاطرنشان کرد: آن حضرت در ادامه می‌فرماید، وارِثُ اْلمشْعَرَینْ وَ اَبُوالسِبّطَیْنِ، اَلْحَسَنِ وَ اْلحُسَیْنِ، وارث مشعر و عرفات، پدر دو نبیره رسول خدا(ص) حسن و حسین است.

نماینده ولی فقیه در لرستان گفت: حضرت امام سجاد(ع) در ادامه خطبه خود فرموده، ذاکَ جَدّی عَلِی بْنِ اَبی طالِب، این شخص که اوصافش را ذکر کردم، جدم علی بن ابی طالب (ع) است.

وی افزود: خطابه حماسی در راستای رفع شک و تردید از دل‌ها و تقویت ایمان و باورها ایراد می‌شود، تا مردم به راه کجی که رفته‌اند، برگردند.

امام جمعه خرم‌آباد یادآورشد: در خطابه حماسی معمولا خطیب بر روی افتخارات، برجستگی و امتیازات تکیه می‌کند، تا بتواند مطالب را در اعماق جان و ضمیر وجدان افراد برساند، در حقیقت خطابه حماسی برای تحریک احساسات و تهییج عواطف و شورانگیزی است.

نماینده ولی فقیه در لرستان گفت: ویژگی خطابه حماسی آن است که جمله‌بندی‌های کوتاه و با صلابت و کوبنده دارد و در آن مطالبی بیان می‌شود که نشان دهنده غیرت، حمیت، مردانگی، سلحشوری و ایثار و ایمان است و این عوامل موجب تقویت روحیه‌ها و صحنه پیروزی را در جلوی چشمان ترسیم می‌کند.

وی افزود: خدای متعال در قرآن می‌فرماید: اُدْعُ اِلی سَبیل رَبِکَّ بِالْحِکْمَه وَ اْلمَوْعِظَه اْلحسَنَهِ وَ جْادِ لْهُمْ باللَتی هِیَ اَحْسَن، مردم را به سوی پروردگارت از راه حکمت و موعظه حسنه و جدال نیکوتر دعوت کن.

نماینده ولی فقیه در لرستان گفت: در این آیه خداوند سه راه برای دعوت مردم به سوی خدا ذکرکرده، یکی استدلال و حکمت، پند و موعظه نیکو و مناظره نیکوتر (جدال احسن) است.

وی اظهار کرد: حکمت بیشتر جنبه عقلی دارد، اما موعظه حسنه یعنی استفاده از عواطف انسان‌ها برای تحریک توده‌های مردم چرا که موعظه بیشتر جنبه عاطفی دارد که گاهی از طریق خطبه‌های حیات بخش و حماسه آفرین صورت می‌گیرد، همانند برخی از خطبه‌های رسول خدا(ص)، امیرالمؤمنین(ع) و سیدالشهداء(ع) که جنبه حماسی داشت.

نماینده ولی فقیه در لرستان گفت: امام سجاد(ع) در مجلس یزید با ایراد خطبه حماسی چند هدف را دنبال می‌کرد:

۱- جلب توجه مردم به حق و حقیقت و بیدار کردن مردم اینکه آنچه خطیب یزید می‌گوید گمراهی است و سخن آن خطیب مزدور چون نادرست و باطل است، لذا سراسر ضلالت و درد و هلاکت است، امام سجاد برای رسیدن به هدف سخنانش را حماسی بیان کرد.

۲- برانگیختن احساسات و شور افکندن در قلوب، به خاطر جنایات یزید و مظلومیت اهل بیت(ع) و وقوع حادثه عظیم کربلا بدیهی است، شورانگیزی و تهییج عواطف بهترین راه برای رسیدن به این هدف است.

۳- اقناع و باوراندن مردم به صلاحیت نداشتن یزید به امر خلافت و اینکه خلافت سزاوار اهل بیت(ع) است و همین امر زمینه را برای قیام و شورش علیه یزید فراهم می‌کرد، خطابه حماسی و شورانگیزی وسیله بسیار کارآمد و مؤثر برای رسیدن به اهداف بزرگ است.

امام سجاد(ع) با استفاده از موقیعت پیش آمده به تحریک عواطف مردم پرداخت و با خطابه خود دل‌های مردم به حرکت درآورده به طوری که مردم نفرت خودشان از عملکرد یزید اعلام داشتند و با امام سجاد(ع)همدردی کردند.

_______

فارس