موعود پایگاه اینترنتی موعود
بازیچه، اندک و ناچیز، مایه غرور و اغفال، جلوه‌گر برای کفار، تزیین شده با مال و فرزند، غنچه‌ای که برای هیچ‌کس گل نمی‌کند، فانی و محدود، اینها همه اوصاف قرآن از دنیاست؛ آیا این دنیا دوست‌داشتنی، خیره‌کننده و راضی‌کننده است؟
قرآن نظام دنیا را اعتباری دانسته که سرانجام باید به نظام حقیقی منتهی شود بر همین اساس در این دنیا افراد در سعادت و شقاوت یکدیگر شریک و مؤثرند و به همین دلیل مسئولیت و سرنوشت مشترک نیز وجود دارد.
خداوند در قرآن در برخی از آیات دنیا را مورد مدح و در برخی دیگر نکوهش کرده و آن را متاع فانی و مایه غرور و غفلت شمرده است. این تعبیرات دوگانه ترسیم دنیا و تبیین آن در فرهنگ قرآن‌کریم را ضرورت می‌بخشد.
حجت‌الاسلام «محسن قرائتی» استاد تفسیر قرآن کریم در کتاب «دقایقی با قرآن» در تفسیر آیه ۶۰ سوره مبارکه «قصص» آورده است؛
«وَ مَا أُوتِیتُم مِّن شَیْءٍ فَمَتَاعُ الْحَیَاهِ الدُّنْیَا وَ زِینَتُهَا وَ مَا عِندَاللَّهِ خَیْرٌ وَ أَبْقَى أَفَلَا تَعْقِلُونَ؛ و هر آنچه به شما داده شده است کالاى زندگى دنیا و زیور آن است و آنچه نزد خداست بهتر و پایدارتر است مگر نمىاندیشید»
در قرآن مجید، از دنیا و زندگانی دنیا تعبیرهای مختلفی یاد شده و انسان‌ها را از اقبال به آن و اغفال در برابر آن بر حذر داشته است، از جمله:
* دنیا عارضی است؛ آیه ۹۴ سوره مبارکه «نساء»: «عَرَضَ الْحَیَاهِ الدُّنْیَا»
* دنیا بازیچه است؛ آیه ۳۲ سوره مبارکه «انعام»: «وَ مَا الْحَیَاهُ الدُّنْیَا إِلاَّ لَعِبٌ وَ لَهْوٌ»
* دنیا اندک و ناچیز است؛ آیه ۳۸ سوره مبارکه «توبه»: «فَمَا مَتَاعُ الْحَیَاهِ الدُّنْیَا فِی الآخِرَهِ إِلاَّ قَلِیلٌ»
* زندگی دنیا مایه غروز و اغفال است؛ آیه ۱۸۵ سوره مبارکه «آل‌عمران»: «وَ ما الْحَیَاهُ الدُّنْیَا إِلاَّ مَتَاعُ الْغُرُورِ»
* زندگی دنیا برای کفار جلوه دارد؛ آیه ۲۱۲ سوره مبارکه «بقره»: «زُیِّنَ لِلَّذِینَ کَفَرُواْ الْحَیَاهُ الدُّنْیَا»
* مال و فرزند جلوه‌های دنیا هستند؛ آیه ۴۶ سوره مبارکه «کهف»: «الْمَالُ وَ الْبَنُونَ زِینَهُ الْحَیَاهِ الدُّنْیَا»
* دنیا غنچه‌ای است که برای هیچ‌کس گل نمی‌کند؛ آیه ۱۳۱ سوره مبارکه «طه»: «زَهْرَهَ الْحَیَاهِ الدُّنیَا»
* چرا آخرت را به دنیا می‌فروشید؟؛ آیه ۸۶ سوره مبارکه «بقره»: «اشْتَرَوُاْ الْحَیَاهَ الدُّنْیَا بِالآَخِرَهِ»
* چرا به دنیای فانی و محدود راضی می‌شوید؟؛ آیه ۳۸ سوره مبارکه «توبه»: «أَرَضِیتُم بِالْحَیَاهِ الدُّنْیَا»
* چرا به دنیای کوچک و زودگذر شاد می‌شوید؟؛ آیه ۲۶ سوره مبارکه «رعد»: «وَ فَرِحُواْ بِالْحَیَاهِ الدُّنْیَا»
* چرا دنیا را به آخرت ترجیح می‌دهید؟؛ آیه ۳ سوره مبارکه «ابراهیم»: «یَسْتَحِبُّونَ الْحَیَاهَ الدُّنْیَا عَلَى الآخِرَهِ»
* چرا به دنیاداران خیره می‌شوید؟؛ آیه ۸۸ سوره مبارکه «حجر»: «لاَ تَمُدَّنَّ عَیْنَیْکَ إِلَى مَا مَتَّعْنَا بِهِ»
* چرا فقط به دنیا فکر می‌کنید؟؛ آیه ۲۹ سوره مبارکه «نجم»: «لَمْ یُرِدْ إِلَّا الْحَیَاهَ الدُّنْیَا»
* آیا دنیاگرایان نمی‌دانند که جایگاهشان دوزخ است؟؛ آیه ۳۸ و ۳۹ سوره مبارکه «نازعات»: «وَ آثَرَ الْحَیَاهَ الدُّنْیَا؛ فَإِنَّ الْجَحِیمَ هِیَ الْمَأْوَى»
البته این همه هشدار به خاطر کنترل مردم دنیاگراست و آنچه در آیات و روایت انتقاد شده از دنیاپرستی، آخرت‌فروشی، غافل شدن، سرمست شدن و حق فقرا را ندادن است اما اگر افرادی در چارچوب عدل و انصاف سراغ دنیا بروند و از کمالات دیگر و آخرت غافل نشوند و حق محرومان را ادا کنند و در تحصیل دنیا یا مصرف آن ظلم نکنند این‌گونه مال و دنیا فضل و رحمت الهی است.
______
فارس
