حضرت آیتالله العظمی مکارم شیرازی بیان کرد: ساختار جدید جمرات با طبقات مختلف آن به نحوی است که وقتی حاجیان سنگهای خود را پرتاب میکنند این سنگها از طریق دیوارهای قیفی شکل به محل جمره واحتمالا ستونهای قدیم جمرات برخورد میکند بنابراین اشکالی در رمی جمرات وجود ندارد.
حضرت آیتالله العظمی مکارم شیرازی سه شنبه، ۱۹ فروردین ماه، در ادامه سلسله جلسات خارج فقه خود در باب «رمی جمرات» اظهار کرد: بحث ما در مورد جمرات به این مساله رسید که جمرات چیست؟ این بحث یکی از مسائلی است که مهم است و کمتر به آن پرداخته شده است. بر اساس آنچه صاحب کتاب جواهر در تبیین جمرات بیان کرده است سه قول وجود دارد؛ برخی میگویند جمره عبارت است از ستونها برخی دیگر معتقدند که جمرات آن زمینی است که در آن ستونها قرار دارند و برخی دیگر قائلند که جمرات شامل ستونها و زمین آن میشود. بر این اساس به نظر میرسد که این مساله یک مساله اختلافی است و علما اقوال مختلفی در مورد این مساله دارند.
این مرجع تقلید بیان کرد: این مساله را در هفت مرحله مورد بررسی قرار خواهیم داد؛ اول اینکه جمرات در سابق و زمان حال، دوم طرح سوال حول المراد من الجمرات و ثمره ذالک، سوم جمرات در لغت، چهارم جمرات در کلام فقهای اهل سنت و شیعه، پنجم جمرات در روایات، ششم پاسخ به برخی سوالات، هفتم نتیجه بحث که از مجموع مباحث نتیجه بگیریم که بالاخره مراد از جمرات چیست.
آیتالله مکارم شیرازی عنوان کرد: مراد ما از جمرات در زمان سابق، زمان پیامبر (ص) و غیب کبری نیست بلکه مراد ما زمان نزیک به عصر ماست یعنی زمانی که ما از اول به زیارت خانه خدا رفتیم یعنی مثلا ۵۰ سال پیش و کمیبیشتر. آن چیزی که ما دیده بودیم سه حوضچه بود که در وسط آن ستونی بود که آن ستون سه چهار متر بیشتر نبود و مردم دور این حوضچه ها جمع میشدند و به این ستونها سنگ میزدند و زمانی که این حوضچهها پر میشد از طرف حکومت حوضچههای را خالی میکردند. بعدها جمرات را دو طبقه کردند و ستونها را طولانی کردند که ارتفاع آنها حدود نه متر شد و از آن بالا به ستون سنگ میزدند که بعد از برخورد با ستون داخل حوضچهها میافتاد.
وی ادامه داد: به علت ازدحام جمعیت و مسائل دیگری که وجود داشت الان جمرات را نه طبقه کردهاند اگر چه در حال حاضر فقط از دو طبقه آن استفاده میشود و حوضچههای جمرات را تبدیل به حوضچه بیضی شکلی کردند که حدود ۴۰ متر طول دارد و عرض آن حدود ۲۰ متر است وسط آن دیواری ساختهاند به طول ۲۶ متر که حجاج باید به این دیوار بزنند. این دیوار زیرش به صورت قیف است و شیب تندی دارد که پایین میافتد. بعضی میگویند زیر آن سوراخ قیف بقایای ستون جمرات وجود دارد که ممکن است سنگهایی که از داخل قیف پایین میافتد به آن ستون اصابت کنند.
این مرجع تقلید ابراز کرد: کاری که اینها کردند این است که تمام ریگها بالاخره به محل سابق میافتد و حتی طبقات بالا هم چنان قیفی شکل ساخته شده است که همه سنگها توسط آن دیوار قیفی شکل به محل سابق ستونها اصابت میکند و اگر جمرات را ۱۲ طبقه هم بکنند باز هم سنگها به محل سابق ستونها اصابت خواهد کرد. حالا کسانی که مقید اصابت سنگ به ستون هستند باید دقیق جای ستونها را مشخص کنند و به آنجا بزنند و کسانی که مقید نیستند هم باید از باب قاعده میسور و اینکه حالا که نمیشود به ستون زد پس به محل آن میزنیم، عمل کنند.
آیتالله مکارم شیرازی اظهار کرد: کار خوبی که در این طراحی صورت گرفته است این است که از دو طرف میشود رمیکرد و دیگر سنگهای کسانی که آن طرف رمی میکنند به این طرف نمیرسد که بخواهد به سر و صورت دیگر حاجیان اصابت کند و این بر خلاف سابق است که سنگها از یک طرف به طرف دیگر میرسید و در رمی افراد زیادی مجروح میشدند.
وی ادامه داد: بنابراین وحشت از اینکه جمره سابق از بین رفته است وجود ندارد و برای کسی که محل جمرات را کافی میداند هیچ مشکلی ایجاد نمیشود و به راحتی میتواند رمی جمرات را در حال حاضر انجام دهد. این تغییر و تحولی بود که از زمان سابق تا زمان حال در جمرات صورت گرفته است.
این مرجع تقلید تصریح کرد: علی کل حال بنابر نظر ما و آنچه در احادیث بیان شده است که حتی اگر سنگی پرتاب شود و به زمین بیافتد و در آنجا قل بخورد و بیفتد در جمره باز هم رمی جمره قبول است، محل جمرات برای رمی جمره کافی است سختیها و خطراتی که در جمرات قبلا وجود داشته از بین رفته است و اگر چه مشکلاتی هم این تغییر و تحول داشته است اما به طور کلی بهتر شده است و باعث شده که سرگردانی حجاج در انجام این عمل و همچنین خطرات آن کمتر شود.
وی ادامه داد: بر اساس قرائن و شواهدی که در آینده آن را ثابت خواهیم کرد در زمان رسول الله (ص) و عصر ائمه ستونی در جمرات نبوده است و بعدا این ستونها برای علامتگذاری و اینکه محل جمرات را گم نکنند ستونها را قرار دادهاند و در برخی از زمانها برای راهنمایی زائران بر سر آن ستونها چراغی نصب کرده بودند. به هر حال روشن نیست که از چه زمانی به عنوان علامت ساخته شده است اما آنچه مشخص است این است که در زمان پیامبر(ص) و ائمه (ع) این ستونها وجود نداشتهاند.
آیتالله مکارم شیرازی بیان کرد: مرحله دوم در بررسی مساله جمره طرح سوال این است که جمره چیست؟ جمره ستون است یا زمینش است یا هر دو و به هر حال هر کدام از این سه مورد جمره باشد ثمره آن مشخص خواهد شد که اگر قرار باشد جمره ستون باشد باید به دنبال ستون بگردیم و باعث ازدحام شود و رمی جمره بسیار سخت و مشکل خواهد شد. اما اگر منظور از جمره، آن محل باشد بسیاری از این مشکلات حل خواهد شد.
وی ادامه داد: البته باید عرض کنم که این ۱۲ طبقهای که هنوز ساخته نشده است اینطور نیست که آنها را روی هم قرار بدهند. اینها قرار است که دو ۶ طبقه در دو طرف جمرات بسازند که در هر دو صورت مشکلات زیادی برای زائران در بالا رفتن از طبقات ایجاد خواهد شد چرا که به نظر میرسد به علت ازدحام و شلوغی جمعیت امکان نصب آسانسور وجود نداشته باشد.
______
شفقنا