روز امام حسین(ع) (عاشورا) پلکهای ما را زخم نموده، واشکهای ما را روان ساخته، وعزیز ما را در سرزمین گرفتاری وبلا به ذلّت انداخته است، وباعث شده که ما تا پایان دنیا در اندوه وگرفتاری باقی بمانیم؛ پس گریه کنندگان باید بر مانند حسین(ع) بگریند.
حضرت مهدی(عج) منتقم خونهای بناحق ریخته شده در عالم است. انتقام امام عصر(عج)، یک مسأله شخصی نیست. آنچه در کربلا رخ داد، از نظر اعتقادی، ستیز همه اسلام با همه کفر بود؛ کسانی که با امام حسین(ع) جنگیدند در حقیقت با ادعای مسلمانی، به انکار توحید وردّ نبوّت برخاستند. این نفاق به مراتب از کفرِ صریحِ کافرانِ صدر اسلام بدتر وخطرناک تر بوده است.
نکته قابل ذکر این است که، واقعه کربلا وشهادت امام حسین(ع) همراه با اهل بیت(ع) واصحاب ایشان، در عاشورای سال ۶۱ هجری، حادثه ای نیست که فقط به زمان وقوعش مربوط بوده وصرفاً از دشمنیِ شخصی بنی امیه با اهل بیت عصمت وطهارت(ع) نشأت گرفته باشد. ریشه های اصلی این مصیبت بزرگ، به صدر اسلام ودشمنی های حساب شده منافقانِ زمان پیامبر(ص) با آن حضرت برمیگردد. به همین جهت، مصیبت روز عاشورا برای همه اهل بیت(ع) بسیار سنگین وجانگداز است. خاندان وحی(ع)، ایام محرم وعاشورا در هر سال را ایام حزن وسوگواری خود می دانستند. به عنوان نمونه حضرت رضا(ع) می فرماید:
روز امام حسین(ع)(عاشورا) پلکهای ما را زخم نموده، واشکهای ما را روان ساخته، وعزیز ما را در سرزمین گرفتاری وبلا به ذلّت انداخته است، وباعث شده که ما تا پایان دنیا در اندوه وگرفتاری باقی بمانیم؛ پس گریه کنندگان باید بر مانند حسین(ع) بگریند.(۱).
این حدیث، بیان کننده بعضی از مصائب اهل بیت(ع) در غم عاشورای امام حسین(ع) است.
امّا گفتگوی مفضّل با امام صادق (ع)، پرده از واقعیت عمیق تر وتلخ تری برمی دارد. مفضّل از خواصّ اصحاب امام(ع) به ایشان عرض کرد:
إنَّ یَوْمَکُمْ فِی الْقِصاصِ لَأعظَمُ مِنْ یَوْمِ مِحْنَتِکُمْ
روزی که (دشمنان خود را) قصاص میکنید، از روز غم ومحنت شما بزرگتر است.
مفضّل می خواست با این گفتار خود، امام صادق(ع) را نسبت به مصیبت های اهل بیت(ع) تسلّی دهد. بر این اساس که خوشحالی از قصاص دشمنان، ناراحتى های گذشته ایشان را جبران میکند. ولی حضرت در پاسخ او فرمود:
ولا کَیَومِ مِحنَتِنا بِکَربلاء. (۲)
ولی نه مانند غم وناراحتى ما در کربلا.
یعنی قصاص کردن دشمنان، ناراحتى های ما را در روز عاشورا وسرزمین کربلا جبران نمیکند، آن محنتی که به تعبیر امام رضا(ع) تا پایان دنیا باقی خواهد ماند وحتى با انتقام امام عصر(ع) از قاتلین سیّد الشهداء(ع) نیز از بین نخواهد رفت.
مصیبت عاشورا، بیش از آن که معلول ظلم وستم بنی امیّه در حق اهل بیت(ع) باشد، برخاسته از اساس منحرف وباطلی است که پایه گذاران سقیفه وقاتلین محسن فاطمه(ع) پی ریزی کردند، واز این بالاتر هرکسی در هر زمان وهر مکان، به کشته شدن سیّد الشهداء(ع) ویاران وفادار حضرتش، قلباً راضی وخشنود باشد، خود جزء قاتلین آن حضرت محسوب میگردد. پیامبر خدا(ص) فرمود:
ألا وإنّ الرّاضِینَ بِقَتْلِ الحُسَینِ(ع) شُرکاءُ قَتَلَتِهِ.(۳)
آگاه باشید، کسانی که به کشتن حسین(ع) راضی وخشنود باشند، در کشتن آن حضرت شریک قاتلانش هستند.
به همین جهت در احادیث آمده است، که وقتی امام عصر(ع) ظهور می فرماید، انتقام خون سیّد الشهداء(ع) را از فرزندان قاتلین آن حضرت میگیرد.
البته برای کسانی که با معارف اعتقادی اسلام آشنایی ندارند، پذیرش این مطلب سنگین است که کسانی به خاطر کار پدران خود، مورد عذاب الهی قرار گیرند، عبدالسلام هروی از امام رضا(ع) می پرسد: نظر شما درباره سخن امام صادق(ع) چیست که فرمود:
إذا خَرَجَ القائم(ع) قَتَلَ ذراری قَتَلَهِ الحُسینِ(ع) بِفِعالِ آبائِهِمْ.
وقتی قائم(ع) ظهور کند، فرزندان کشندگان حسین(ع) را (به سبب اعمال پدرانشان) به قتل می رساند.
حضرت امام رضا(ع) فرمود: همین طور است (مطلب همان گونه است که امام صادق(ع) فرمودهاند.)
هروی می پرسد: پس منظور آیه قرآن چیست که می فرماید: (وَلا تَزِرُ وازِرَهٌ وِزْرَ أُخْرى)(۴)؟
حضرت امام رضا(ع) فرمودند:
خداوند در همه گفتارهایش راست فرموده است، ولی فرزندان کشندگان حسین(ع) به اعمال پدران خود راضی هستند، وبه آن افتخار میکنند. وهرکس به انجام چیزی راضی وخشنود باشد، مانند کسی است که آن را انجام داده است تا آنجا که اگر کسی در مشرق کشته شود وفرد دیگری در مغرب به کشتن او راضی باشد، رضایت دهنده نزد خدای عزَّ وجلَّ، شریک قاتل محسوب میشود، وحضرت قائم(عج) وقتی ظهور می فرماید، صرفاً بدلیل رضایت آنها به عمل پدرانشان، آنها را به قتل می رساند.(۵)
در روایت دیگری ابوحمزه ثمالی میگوید: به حضرت امام محمد باقر(ع) عرض کردم:
ای فرزند پیامبر(ص)! آیا شما همه قائم نیستید و حق را برپا نمی دارید؟ پس چرا تنها حضرت مهدی(عج) را قائم می خوانند؟
حضرت فرمودند: چون جدّم حسین(ع) کشته شد، فرشتگان صدا به گریه و ناله بلند نموده و به خداوند متعال عرض کردند:
پروردگارا! آیا قاتلان بهترین بندگانت و زاده ی اشرف برگزیدگانت را به حال خود وا میگذاری؟
خداوند متعال به آن ها وحی فرستاد:
ای فرشتگان من! آرام گیرید. به عزّت و جلالم سوگند، از آنان انتقام خواهم گرفت؛ هر چند بعد از گذشت زمان ها باشد.
آن گاه پروردگار عالم پرده از جلوی دیدگان آنان کنار زد و امامان از فرزندان امام حسین (ع) را یکی پس از دیگری به آن ها نشان داد.
فرشتگان از این منظره، مسرور و شادمان گردیدند و دیدند که یکی از آن بزرگواران، ایستاده مشغول نماز است.
خداوند متعال فرمود:
با این قائم (شخص ایستاده) از آنان (قاتلان امام حسین(ع) انتقام خواهم گرفت.(۶)
پی نوشت ها:
۱- بحارالانوار، ج۴۴، ص۲۸۴.
۲- فاطمه الزهراء بهجه قلب المصطفی، ص۵۳۲.
۳- بحارالانوار، ج۴۴، ص۳۰۴.
۴- انعام ۱۶۴:۶. (هیچ کس بار (عمل) دیگری را بدوش نمیکشد)
۵- عیون اخبار الرضا علیه السلام، ج۱، ص۲۷۳.
۶- دلایل الامامه، طبری، ص ۲۳۹
آفتاب در نگاه خورشید، مرتضى طاهری
منبع:جام