درمان دردها در نهج البلاغه

امروزه براى ما نهج البلاغه از جهات مختلفى حساس است، تأکید مى کنم که این کتاب، گنجینه بى نظیر و تمام نشدنى است و امروز هم بیشتر از همیشه ملت و جامعه‌ى اسلامى ما به آن نیازمند است.

برگرفته از بیانات رهبر عظیم الشأن انقلاب

* امروز ما در شرایط مشابهى مانند دوران حضرت على علیه السلام هستیم، ما را هم دنیاطلبى تهدید مى کند، ما را هم ابتلاى به کبر و خود پرستى و تبعیض تهدید مى کند، طوفانهاى فتنه هاى اجتماعى ما را هم به فرو ریختن تهدید مى کند. بنابراین ما هم به آن درمانها احتیاج داریم و بیش از همیشه به نهج البلاغه احتیاج داریم. من ندیده ام از این دیدگاه کسى دنبال نهج البلاغه رفته باشد. مى دانید که البته خیلى کار شده، اما این یک دیدگاه جدید است.

اینک در آیینه ى نهج البلاغه نگاه کنید و ببینید شما از وضع کنونى خودتان چه چیزى را در آن مى بینید؟ کدام درد و کدام خطر را مى بینید؟ کدام هشدار متوجه ماست؟ و بدانید که درمان همه ى اینها در نهج البلاغه است. امروز بسیار لازم است که محققان، نهج البلاغه را از این جهات تفسیر کنند.(۱)

* نمونه وار چند فقره از بیماریهاى آن روز را که امیرالمؤ منین علیه السلام در صدد معالجه ى آنهاست ذکر مى کنم: یکى از این بیماریها مسئله ى دنیا است. در نهج البلاغه چه بسیار علیه دنیا و دنیاطلبى و دنیا فریفتگى و علیه خطرات و کمینهاى دنیا هشدار داده شده است. یکى از بخشهاى مهم نهج البلاغه زهد آن است.(۲)

* ما مثل آن بیمارى که یک نسخه‌ى کامل از یک طبیب حاذق در جیب خود یا در طاقچه‌ى اتاق خود دارد، اما در عین حال لاى آن نسخه را باز نمى کند و به آن عمل نمى کند و از آن بیمارى دایما رنج مى برد. قرنهاى متمادى نهج البلاغه را داشتیم اما از آن استفاده نکردیم و از معارف آن بهره نبردیم و بیماریهاى فردى و اجتماعى خود را براى خودمان جنگ داشتیم. این آن تأسف و افسوس بزرگى است که هر کس با نهج البلاغه آشنا بشود، در دلش ‍جا خواهد گرفت.(۳)

* موضوع دیگرى که در نهج البلاغه بارها تکرار شده است، تکبر است. یعنى همان که محور اصلى خطبه ى قاصعه است. البته مخصوص خطبه ى قاصعه هم نیست، در خیلى جاها هست، مسئله ى تکبر یعنى خود را از دیگران بالاتر دانستن؛ همان آفتى که اسلام را و نظام سیاسى اسلام را منحرف کرد و خلافت را به سلطنت تبدیل کرد و به کلى نتایج زحمات پیامبر صلى الله علیه و آله را تقریبا در برهه اى از زمان از بین برده است. این است که امیرالمؤمنین علیه السلام در نهج البلاغه به آن بسیار اهمیت مى دهد.(۴)

* این که نهج البلاغه پر از زهد و ترغیب به زهد است، چه چیز را نشان مى دهد؟ بیمارى را نشان مى دهد. این نسخه ى امیرالمؤمنین علیه السلام که این قدر راجع به دنیا گرم و پرشور و پرهیجان و زیبا و بلیغ حرف مى زند، نشان مى دهد که مردم بد طورى گرفتار دنیا شده بودند. بیست و پنج سال پس از رحلت پیامبر صلى الله علیه و آله، مردم بد طورى اسیر شده بودند. این دست گره گشا سعى مى کند گره هاى این کمند را از دست و پاى آنها باز کند.(۵)

* امروزه براى ما نهج البلاغه از جهات مختلفى حساس است، تأکید مى کنم که این کتاب، گنجینه ى بى نظیر و تمام نشدنى است و امروز هم بیشتر از همیشه ملت و جامعه‌ى اسلامى ما به آن نیازمند است.(۶)

* ما ملت ایران به عنوان کسانى که پایه هاى این نظام را روى دوشمان گرفته ایم، اگر امروز به نهج البلاغه مراجعه کنیم در آن چیز جالبى خواهیم یافت. بیماریهاى که در این موقعیت ما را تهدید مى کند و درمان این بیماریها، براى ما ارزنده و حیاتى است. باید برویم و این درمانها را جستجو کنیم. نمى خواهم بگویم همه ى آن حوادثى که در صدر اسلام اتفاق افتاده، امروز هم همانها مو به مو اتفاق مى افتد، خیر، اما جهت گیریها یکى است.(۷)

* ما یک سلسله سخنرانى از حضرت على علیه السلام داریم که در این سخنرانیها، ایدئولوژى و تاکتیک جنگ و شیوه حکومت کردن و اخلاق و زهد و تقوى وجود دارد. شما امروز مى فهمید که ما چه قدر به نهج البلاغه احتیاج داریم.(۸)

پی نوشت:
۱- بیانات مقام معظم رهبرى در کنگره پنجم نهج البلاغه، ۱۳۶۴.
۲- بیانات مقام معظم رهبرى در کنگره پنجم نهج البلاغه، ۱۳۶۴.
۳- بیانات مقام معظم رهبرى در جمع دانش آموزان شرکت کننده در مسابقات نهج البلاغه، ۱۳۶۵.
۴- بیانات مقام معظم رهبرى در کنگره پنجم نهج البلاغه، ۱۳۶۴.
۵- بیانات مقام معظم رهبرى در کنگره پنجم نهج البلاغه، ۱۳۶۴.
۶- بیانات مقام معظم رهبرى در کنگره پنجم نهج البلاغه، ۱۳۶۴.
۷- بیانات مقام معظم رهبرى در کنگره پنجم نهج البلاغه، ۱۳۶۴.
۸- گفتارى درباره حکومت علوى، ص ۱۳.

Check Also

لوشاتو

لوکاشنکو: به پریگوژین گفتم که نیروهای واگنر مثل حشره له خواهند شد

رئیس جمهور بلاروس تأکید کرد که به رئیس واگنر در مورد نابودی اعضای گروه هشدار …

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *