عصر ظهور و دولت مهدوی به عنوان آرمانشهر و رؤیای تعبیر شده بشری، زمانی است که هر چیز در بالاترین درجه خود به کمال میرسد،..
موعود :به گونه ای که بشر هرگز احساس ضعف و زبونی در حوزه و میدانی را تجربه نخواهد کرد؛ از جمله این میادین علم است که به تعبیر روایات ائمه(ع) در سایه حکومت کریمه امام عصر (عج) به کمال رسیده و بشر را از چشمه حقیقت سیراب میکند.
از این رو، حجت الاسلام والمسلمین جواد جعفری، عضو هیأت علمی پژوهشکده مهدویت درباره وضعیت علم و پیشرفتهای علمیبشر در عصر ظهور میگوید: بنابر آنچه در روایات آمده در این باره دو مسأله مطرح است، یکی زمینه سازی برای پرورش علمی و دیگری پیشرفت علم. برای آنچه درباره زمینه از آن بحث میکنیم بهترین شاهد روایت امام صادق (ع) است که فرمودند: وقتی امام زمان (عج) قیام کنند، دست روی سر انسانها گذاشته و عقلها کامل میشود؛ این یعنی در عصر ظهور افکار مردم به معنای تعقل و اندیشه کردن، کمال مییابد و دیگر کسانی نخواهند بود کهاندیشه ناصحیح داشته باشند.
وی اظهار میدارد: به عبارت بهتر با اتفاقی درونی عقلهای مردم کامل میشود و در پی زمینه سازیهای بیرونی مانند از بین رفتن بیماری ها، رفع مشکلات اقتصادی و… انسان بدون دغدغه از عقل کامل بهره مند میشود؛ یعنی چنین فضایی به انسان اجازه میدهد در پرتوی جامعه ای امن که دغدغه و مخاطره ای در آن نیست، استعدادهایی که خدا در ذات او قرار داده است را شکوفا کند.
حجت الاسلام والمسلمین جعفری با اشاره به تصریح روایات بر مکشوف شدن ۲۷ حرفِ علم در عصر ظهور امام زمان(عج) ادامه میدهد: تا کنون از این ۲۷ حرف، تنها دو حرف کشف شده است؛ البته باید مردم توان و کشش پذیرش این علم را داشته باشند، برای همین زمینه سازی هایی رخ میدهد. باید توجه داشت علمیکه قرار است به مردم در عصر ظهور ارزانی شود از نوع حکمت است، چنانکه به تعبیر روایات حکمت بهاندازهای به مردم ارزانی میشود که حتی زنان خانهدار میتوانند طبق قرآن و سنت، داوری کنند!
پیشرفت علم در عصر ظهور از نوع حکمت است و به انسان یاد میدهد چگونه زندگی کند، چگونه به خدا نزدیک شود و چگونه استعدادهایش را پرورش دهد. برای همین است که در عصر ظهور، انسان با ملائکه گفت و گو میکند و از غیب آگاه میشود و این همان جنبه ای از علم است که از زمان پیامبران تا کنون نامکشوف مانده است!
مؤلف کتاب «مشترکات شیعه و اهل سنت در مهدویت» درباره کارکردهای علم در عصر ظهور ابراز میکند: حضرت حجت (عج) پس از ظهور، ۲۵ حرف باقی مانده علم را برای مردم مکشوف و منتشر میکنند، از این رو، انحصارگرایی علمی و سوءاستفاده از علم و قدرت علمی در عصر ظهور معنایی ندارد و از جنسی نیست که کسی بخواهد آن را در اختیار داشته باشد تا به قدرت و ثروت دست بیابد و یا با آن دیگران را به استثمار بکشد. وی درباره آمادگیهای درونی که برای دریافت و پذیرش چنین علمیباید در بشر رخ دهد، بیان میکند: در دوران کنونی عقل مردم که موهبت الهی است دو مشکل اساسی دارد: نخست آنکه عقلهای ما دچار تشتت و پراکندگی است و به تعبیر عامیانه «یک سر داریم و هزار سودا!»، برای همین است که حتی هنگام نماز هم هزاران فکر به ذهنمان میآید، زیرا عقل خداداد را به دلیل سبک زندگیهامان متفرق کردهایم، مانند کسی که سرمایه خود را در بانکهای مختلف توزیع میکند، اما با مقدار کم موجودی نمی تواند در هیچ کدام از این بانکها آن طور که باید سود ببرد. عقل ما هم چنین است و ما آن را برای زیباییها و مظاهر دنیایی، علایق، تمایلات، تفاخرها و… مصروف کردهایم. حجت الاسلام والمسلمین جعفری میافزاید: در روایت است وقتی امام عصر (عج) ظهور میکنند و دست بر سر مردم میگذارند عقل آنها جمع میشود، یعنی انسان تمرکزی درونی مییابد و میفهمد مسایل دنیوی ارزش سرمایه گذاری عقلی و ذهنی ندارند و صحیح نیست که محبتهای متفرقه را در ذهن خود انباشته کند و وقتی عقلهای بشری جمع شد، اگر علمیبه او القا شود، تمرکز دارد که به تحلیل و کاربردهای آن بپردازد.
خروج عقل از سلطه شهوت و غضب
این پژوهشگر مهدوی با اشاره به دیگر تحولات درونی بشر برای دریافت علم و حکمت در عصر ظهور میگوید: باید توجه داشت قسمت اعظمی از عقل ما تحت کنترل و متأثر از غرایز ماست، یعنی فرد به جای تعقل صحیح از شهوت و غضب خود دستور میگیرد. برای مثال ابتدا عصبانی میشود و بعد به کاری که باید انجام دهد، فکر میکند! این همان تعبیر امیرمومنان (ع) است که میفرمایند: چقدر عقلها اسیرند، زیر دست هوی و هوسهایی که امیر شدهاند!
وی ادامه میدهد: از این رو تحول دیگری که در عصر ظهور رخ میدهد، این است که امام عصر (عج) عقلها را از اسارت شهوت و غضب رها کرده و با عقل تصمیم میگیرد چه انجام دهد نه با شهوت و غریزه؛ بنابراین، وقتی عقل مستقل و بر اعمال انسان حاکم شد، آنگاه او میتواند درست بیندیشد و دستورهای لازم را ابلاغ کند از این رو، در عصر ظهور شاهد زندگی عقلانی هستیم نه شهوانی و غضبانی، بنابراین در پرتوی شکل گیری تمرکز و استقلال عقلی در درون انسان، زمینه شکوفایی استعدادهای انسان فراهم میشود.
مؤلف «شرح حال بانوان رجعت کننده» با اشاره به استفاده کنونی قدرتها از علم در قالب اهرم فشار و تهدید علیه دیگر کشورها بویژه کشورهای مظلوم و ضعیف خاطرنشان میکند: در عصر ظهور حضرت حجت (عج) علم از جنسی نیست که کارکرد استثماری و جنگ و ظلم داشته باشد و به تحریم و تهدید انسانها و جوامع بینجامد. از این رو، تصور ما از علم با علمیکه امام زمان (عج) به مردم ارزانی میدارند باید متفاوت باشد زیرا آن علم، همان علم انبیا و معصومان(ع) است که هیچ کس از آن محروم نشده و هرگز ابزار ظلم و استیلا نخواهد شد.
منبع:قدس