ابواحسان میانجی
نام اصلی او (م. ح. م. د) است. پیامبر اکرم در ضمن حدیثی فرمود: اسم او اسم من و کنیه اش (ابا القاسم) کنیه من است. کنیه های امام (اباالقاسم، ابو صالح، ابو عبدالله، ابو ابراهیم، ابو جعفر و ابو الحسین است.(۱) اما القاب حضرت عبارتند از:
۱ ـ مهدی: مشهورترین لقب و به معنای هدایت شده است. کسی که توسط خداوند هدایت شده است. امام صادق علیه السلام می فرمود: آن حضرت را مهدی نامیدند چون مردم را به امری که پنهان است راهنمایی میکند.(۲)
۲ ـ قائم: یعنی قیام کنندۀ به حق و برگرفته از روایت رسول خداست که فرمود: از این جهت قائم را قائم می نامند که پس از فراموش شدن نامش قیام میکند.(۳)
امام جواد رحمه الله نیز فرمود: زیرا بعد از آن که نامش از یادها فراموش شد و اکثر معتقدین به امامتش از دین برگشتند، قیام میکند.(۴)
۳ ـ منصور: امام باقر علیه السلام در تفسیر آیۀ «من قتل مظلوما» فرمود: او حسین بن علی است و دربارۀ بقیۀ آیه؛ «فقد جعلنا لولیه سلطانا فلایسرف فی القتل انه کان منصورا» فرمود: منظور امام زمان است.(۵)
۴ ـ منتظر: امام جواد علیه السلام فرمود: وی برای مدتی طولانی غیبت میکند و علاقمندان منتظرش خواهند بود و آن ها که تردید دارند انکار خواهند کرد.(۶)
۵ ـ بقیه الله: وقتی حضرت ظهور کند، پشت به کعبه میکند و سیصد و سیزده نفر به دورش جمع میشوند، اولین چیزی که می فرماید این آیه است: (بقیه الله خیر لکم ان کنتم تعلمون). (۷) در بسیاری از دعاها نیز به همین لقب از حضرت یاد شده است.
حجه الله، خلف صالح، خاتم، موعود، روح القدس، تسلی دهنده، غریم (طلب کار)، مؤمل (منتظر و آرزو برآورده شده)، منتقم، ماء العین (آب طاهر و جاری بر زمین)، ولی الله، صاحب الامر، صاحب الزمان و… نیز از دیگر القاب حضرت است.(۸)
دوران غیبت
در پی شهادت امام حسن عسکری علیه السلام و هجوم خطرها به جان امام زمان (عج) در سال ۲۶۰ (یا ۲۵۹) غیبت امام آغاز شد که به دو دورۀ غیبت صغری (از شهادت امام عسکری تا ۳۲۹) و غیبت کبری تقسیم میشود.(۹)
پی نوشت:
۱) اثبات الهداه، ج ۷، ص ۱۱۰ و ۱۶۹.
۲) معانی الاخبار، ص ۶۵.
۳) کمال الدین و تمام النعمه، ص ۳۷۸.
۴) تفسیر فرات کوفی، ص ۲۴۰.
۵) کمال الدین، ص ۳۷۸.
۶) هود/ ۸۶؛ غیبت نعمانی، باب ۱۴، حدیث ۶۷.
۷) به بحارالانوار و منتهی الامال مراجعه کنید.
۸) برخی آغاز غیبت را از هنگام ولادت می دانند (۲۵۵ ه. ق).
منبع : ماهنامه اطلاع رسانی، پژوهشی، آموزشی مبلغان شماره ۱۰