به گزارش موعود، حضرت فاطمه معصومه روز یکشنبه ۲۳ ربیع الاول سال ۲۰۱ هجری قمری برابر با اول آبانماه ۱۹۵ هجری شمسی به شهر مقدس قم وارد شدند، اخت الرضا در سال ۱۷۳ هجری در شهر مدینه دیده به جهان گشود و پس از آنکه مأمون عباسی در سال ۲۰۰ هجری ثامن الحجج(علیه السلام) را به خراسان دعوت کرد، حضرت سلام الله علیها همراه عدهای از برادران و بستگان خود پس از گذشت یک سال به انگیزه دیدار برادر وارد ایران شد.
در کتب تاریخی نوشته شده است که پس از اینکه مأموران حکومت عباسی در ساوه جلوی کاروان حضرت معصومه سلام الله علیها را گرفتند، حدود ۲۳ نفر از آنها کشته، گروهی اسیر و گروهی نیز متواری شدند، همچنین نقل شده که حضرت معصومه سلام الله علیها را عمال بنی عباس در ساوه مسموم کردند، بنابراین آن حضرت سلام الله علیها در حال بیماری رهسپار قم شد و فرمود: مرا به شهر قم ببرید؛ زیرا از پدرم شنیدم که مىفرمود: شهر قم مرکز شیعیان ماست.
البته در سابقه شهر قم آمده است که از همان قرن اول هجری تشیع در قم رواج یافته بود و این شهر از سوی امامان شیعه به عنوان پناهگاه شیعه محسوب میشد و خیل عظیمی از پیروان اهل بیت(علیهم السلام) را در خود جای داده بود، به هر حال بعد از ورود حضرت معصومه سلام الله علیها به قم و دفن پیکر مطهر آن حضرت در این دیار، علویان و سادات بیشترى به این شهر روى آوردند، توجه شیعیان به این نقطه فزونى یافت و علما و مشاهیر شیعه در طول تاریخ به این مکان مقدس توجه نشان دادند و به این ترتیب قم با این ویژگىها در میان شهرهاى شیعهنشین از شهرت جهانى برخوردار شد و یکى از شهرهاى مهم جهان اسلام به شمار آمده و از همه مهمتر به عنوان پایگاه اصلى باشکوهترین انقلاب در تاریخ جهان مطرح شد.
البته قبل از اسلام قم به صورت چند قلعهای بوده و زرتشتیان و یهودیان در آن سکونت داشتند که با ورود اسلام و حضور اشعریها که شیعی و یمنی تبار بودند این شهر گسترش یافت.
با این وجود روایتهای مؤرخان و مستشرقان درباره جایگاه مزار حضرت معصومه سلام الله علیها در شهر قم هم خواندنی است، به گونهای که «اوژن فلاندن» جهانگرد فرانسوى و دانشمندى که در زمان محمد شاه قاجار در سالهاى ۱۲۱۹ و ۱۲۲۱ شمسى به اتفاق هموطن هنرمند خود «پاسکال کست» به ایران آمده بود، چنین مىنگارد: «مقبره فاطمه که ایرانىها «معصومه» مىنامند، در تمام مشرق احترامى به سزا دارد و مردم از اکناف به زیارتش مىآیند، فاطمه سلام الله علیها نوه على(علیه السلام) است، . از پادشاهان ایران شاه عباس دوم، شاه صفى و فتحعلى شاه در قم مدفون هستند، تیمور لنگ به قم چندان لطمه نرسانده و شاید از برکت فاطمه سلام الله علیها باشد».
همچنین «کارل بروگش» جهانگرد آلمانى نیز که اوضاع ایران را در سده نوزدهم میلادى از دید مادى خود بررسى کرده است، مىگوید: «دورنماى قم به معناى واقعى کلمه از فاصله چند میلى مىدرخشد، زیرا گنبد زیارتگاه این شهر را با ورقههایى از طلا پوشاندهاند که نور آفتاب را به شکل خیرهکنندهاى منعکس مىکند، شاهان ایران علاقه زیاد دارند به اینکه گنبد بناهاى مقدس را با ورقههاى طلا و نقره بپوشانند، طلاکارىها و نقرهکارىهاى زیباى ضریح مقدس واقعاً چشم را روشن مىکنند. خدمتکارانم پیوسته از شکوه و جلال گنبد و مقبره فاطمه در قم سخن مىگفتند، نه فقط زندگان بلکه مردگان نیز به سوى این مزار جلب مىشوند، زیرا بسیارى از ایرانیان وصیت مىکنند که پس از مرگ در جوار این بانوى مقدس دفن شوند، قم مدفن قدیسین هم هست. بنا به گفته اهالى محل، قم داراى ۴۴۴ امامزاده کوچک و بزرگ است».
با این وجود امام راحل(ره) هم به در سخنانش به این مهم اشاره میکند و میفرمایند: «قم حرم اهل بیت است. قم مرکز علم است. قم مرکز تقواست. قم مرکز شهادت و شهامت است. از قم علم به همه جهان صادر شده است و مىشود و از قم شهادت به همه جا صادر مىشود. قم شهرى است که در آن ایمان و علم و تقوا پرورش یافته و… از زمان ائمه اطهار(علیهم السلام) مورد توجه اسلام بوده است و از قم تقوا، شجاعت، شهامت و همه فضایل به همه جا صادر مىشد و صادر خواهد شد، علمایى که در قم من ادراک کردهام، کسانى بودند که در دنیا نمونه بودند، در علم و در تقوا و من امیدوارم که ادامه پیدا کند این علم و تقوا در شهر شما تا زمان ظهور امام زمان سلام الله علیه».
آئینه توحید به قم میآید/ یا خواهر خورشید به قم میآید
نذر نفحات فاطمیاش صلوات/ با آمدنش عید به قم میآید
درباره محل اسکان حضرت فاطمه معصومه سلام الله علیها هم نقل شده که خانه موسی بن خزرج بوده که در آن روز در منتهیالیه سمت جنوب غربی شهر قم بوده، امروزه در محله «میدان میر» محلی به نام ستیه است که مسجد و مدرسهای در اطراف آن بنا کردهاند و از قدیمالایام سینه به سینه رسیده است که این مکان جای فرود آمدن حضرت فاطمه معصومه سلام الله علیها است.
منبع: خبرگزاری فارس