موعود پایگاه اینترنتی موعود
به گزارش موعود، در سالهای نه چندان دور وقتی از بزهکاری و جرم، سخن به میان می آمد، تصور و ذهنیت عمومی در خصوص بازیگردانان و عاملین رفتارها و اعمال هنجارشکنانه به افرادی با تحصیلات پایین معطوف می‌شد اما در سالهای اخیر، آسیب های اجتماعی و اعمال مجرمانه در طبقه تحصیلکرده نیز فزونی گرفته است.
** رشد ۱۸/۵ درصدی زندانیان تحصیلکرده
چندی پیش، حسن موسوی چلک، رئیس انجمن مددکاری اجتماعی ایران در گفتگویی با رسانه ها از رشد ۱۸/۵ درصدی زندانیان تحصیلکرده خبر داد.
آماری قابل تامل که می طلبد با واکاوی دقیق تری مورد ارزیابی قرار گیرد.
به راستی ریشه رشد آسیب ها و اعمال مجرمانه در طبقات و اقشار تحصیلکرده را در کجا و چه مواردی می توان جستجو کرد.
** بافت جوان جمعیتی کشور
مینا دارابی، جامعه شناس و آسیب شناس اجتماعی در تشریح عوامل موثر در رشد و افزایش آسیب ها و بزه های اجتماعی اظهار کرد:با یک ارزیابی اجمالی متوجه می‌شویم که اساسا آسیب ها و بزه های اجتماعی در مقایسه با سالهای گذشته افزایش یافته و این موضوع منحصر به جامعه ایران نمی‌شود و بصورت تقریبی در اکثریت جوامع، نارسایی ها و آسیب های اجتماعی با افزایش هر چه بیشتری همراه شده که جامعه ما نیز از این آسیب ها مصون و مستثنی نبوده است.
وی با تایید رشد بزه کاری و آسیب های اجتماعی در طیف های تحصیلکرده افزود:یکی از دلایلی که باعث رشد آسیب ها و بزهکاری ها در چنین اقشاری شده به بافت جمعیتی ایران باز می‌گردد.
دارابی گفت:به هر حال جامعه ایران، جمعیتی جوان است که در طول سالیان اخیر تمایل هر چه بیشتری به تحصیلات دانشگاهی پیدا کرده است.
جامعه شناس و آسیب شناس اجتماعی گفت:بطور طبیعی در چنین فضا و شرایطی، بخشی از گروه و طیف هایی که در معرض آسیب های اجتماعی قرار می‌گیرند و یا مرتکب بزه می‌شوند معطوف به طبقات تحصیلکرده ای می‌شود که عمدتا شاکله آن از جمعیت جوان جامعه شکل گرفته است و از سویی نوک پیکان آسیب ها و بزهکاری های عصر جدید نیز عمدتا به سمت جوان ها نشانه رفته است.
دارابی عنوان کرد:به عنوان نمونه، مخاطبان وکاربران شبکه های اجتماعی و فضاهای مجازی اغلب جمعیت جوان جامعه را در بر می‌گیرد که به تبع آن، ضریب انحراف و بزه در چنین فضاها و گروه هایی با افزایش هایی همراه بوده که جوانان را نیز در معرض خود قرار داده است.
** نیاز جرایم جدید به تحصیلات
سیامک رنگرز، آسیب شناس اجتماعی و جامعه شناس در تشریح علل افزایش ضریب بزه در طبقات تحصیلکرده گفت:امروزه تکنولوژی سایبری به جای جای زندگی ما گره خورده که طبیعتا عده ای با سوء استفاده از چنین فضاهایی نسبت با کسب سود و منفعتی برای خویش از طرق غیر قانونی مبادرت می ورزند که جرایم حوزه سایبری از نمونه های آن به شمار می رود و در نهایت دولت و حاکمیت به این جمع بندی رسید که باید نسبت به تشکیل پلیس فتا اقدام نماید.
رنگرز گفت:از گوشی همراهی که همواره در کنار ما قرار دارد تا مبادلات پولی، بانکی، واریز هزینه های مصرفی انرژی، آب، گاز، برق، ثبت نام برای دریافت خدمات اداری و همچون کنکور، عوارض و مالیات، دریافت کارت ملی، پلیس+۱۰، همگی موید رابطه تنگاتنگ نیازهای روز با فضاهای مجازی و الکترونیکی است.
آسیب شناس اجتماعی گفت:طبیعتا در چنین شرایطی، اشراف و تسلط برای بهره گیری و بهره وری از امکانات این عرصه و برخورداری از تحصیلات و دانش مرتبط با این عرصه ضرورتی اجتناب ناپذر است.
وی افزود:البته همچنان در مقایسه با قشر کم سواد و بی سواد، طبقات تحصیلکرده کمتر در معرض بزهکاری قرار داردند اما به هر حال، رشد آسیب ها و جرایم در طیف های تحصیلکرده در مقایسه با گذشته، هشداری است که باید نسبت به آن حساسیت هر چه بیشتری نشان داد و با دقت نظر مضاعف، مورد تحلیل و ریشه یابی قرار گیرد.
** بیکاری طبقات تحصیلکرده
محمد حکیمی، جامعه شناس و آسیب شناس اجتماعی در تشریح علل افزایش معضلات اجتماعی و بزهکاری ها در قشر تحصیلکرده عنوان کرد:آمارها حکایت از افزایش بیکاری در طبقات تحصیلکرده دارد و به عبارت دیگر نرخ بیکاری در قشرهایی که از تحصیلات دانشگاهی برخوردارند غلبه بیشتری بر افرادی با تحصیلات دیپلم یا زیر دیپلم دارد.
وی افزود:بدون شک، بیکاری، خود یکی از عوامل اصلی بروز بزه و جرم در جامعه به شمار می رود و امروزه بخشی از معضلات اجتماعی به فقدان اشتغال و کسب و کار باز می‌گردد.
آسیب شناس اجتماعی گفت:با توجه به اینکه عمده بیکاری ها در اقشار تحصیلکرده مشاهده می‌شود، متعاقبا بزهکاری ها نیز در چنین بستر و فضایی با رشد صعودی هر چه بیشتری همراه خواهد شد.
**مهار آسیب ها و بزه های اجتماعی در طبقات تحصیلکرده چگونه میسر می‌شود؟
سورنا فلاحتی، جامعه شناس و پژوهشگر اجتماعی در این خصوص اظهار داشت:طبق ارزیابی های انجام شده حدود ۷۵ درصد از جرایم، بصورت مستقیم و غیر مستقیم به مواد مخدر مرتبط است و علت این امر را به نوعی باید در سود و منفعت اقتصادی جستجو کرد که طبیعتا در چنین شرایطی حصول امنیت اقتصادی اصلی حائز اهمیت در کاهش گرایش به چنین جرایمی محسوب می‌شود.
وی افزود:بخشی از بزهکاری ها نیز مشمول سرقت هایی می‌شود که این موضوع موید وجود نیاز به تامین معیشت و دشواری های پیش رو در این حوزه است.
فلاحتی عنوان کرد:عدم انسجام لازم در خانواده ها، درگیری ها و تنش های درون خانوادگی، آسیب ها و تهاجمات فرهنگی، شبکه های ماهواره ای، فقر محبت و…از مواردی است که در ظهور و بروز آسیب های اجتماعی و بزهکاری اثرگذار خواهد بود.
آسیب شناس اجتماعی یادآور شد:کارکرد صحیح نهادهای اجتماعی همچون خانواده، مراکز تربیتی و آموزشی نقش بسزایی در کنترل بزهکاری ها در جامعه ایفا می‌کنند و می توان با قاطعیت عنوان کرد که با کارکرد صحیح و اصولی نهادهای مذکور، بخش قابل توجهی از انحرافات، لغزش ها، آسیب ها، بزه و اعمال مجرمانه در جامعه مهار خواهد شد.
منبع: باشگاه خبرنگاران جوان
