دولت عراق از مدتها پیش متعهد شده است عملیات بیرونراندن گروه داعش از دومین شهر بزرگ عراق یعنی موصل را اجرا کند. اما این عملیات تاکنون به تعویق افتاده است.
به گزارش موعود، دولت عراق از مدتها پیش متعهد شده است عملیات بیرونراندن گروه داعش از دومین شهر بزرگ عراق یعنی موصل را اجرا کند. اما این عملیات تاکنون به تعویق افتاده است. آخرین نشانهها حکایت از آن دارد قرار است این عملیات ماه آینده اجرا شود؛ یعنی دقیقا دو سال بعد از آنکه داعش بر موصل مسلط شد. دولت عراق تاکنون بارها گفته است تا آخر سال جاری میلادی موصل را آزاد خواهد کرد. جبههای به امتداد هزار کیلومتر بین منطقه تحت کنترل داعش در عراق و نیروهای پیشمرگه کرد وجود دارد. کردها از دوسال پیش توانستند قلههای «پاشیک» را تصرف کرده و از فراز آن دشت خشک نینوا را که تا موصل ١٢ کیلومتر فاصله دارد، تماشا کنند. «احمد دولمیری»، ژنرال عراقی، با اشاره به شهرک پاشیک واقع در دامنههای کوه، میگوید: «مسافت بین ما و آنها فقط یک کیلومتر است. آنها تابهحال ٣٠ یا ۴٠ بار سعی کردند به ما حمله کنند ولی ما شکستشان دادهایم. انشاءالله در موصل آنها را شکست کامل خواهیم داد».نیروهای پیشمرگه باوجود کاستیهایی که در تجهیزات انسانی دارند، اطمینان دارند در این جنگ پیروز خواهند شد. «آلان دنکان»، که در ارتش بریتانیا خدمت کرده و هماکنون در کنار کردها میجنگد، میگوید: «خیلی از اینها سلاح و کفشهایشان را خودشان تهیه کردهاند». او با اشاره به جامعه بینالمللی، ادامه میدهد آنها فقط به صورت «نمادین» کمک میکنند چون پیشمرگهها از دیدگاه غرب دفاع میکنند. اگر داعش خلافتش دوام بیاورد، گام بعدی برای آن اروپا خواهد بود. او تأکید دارد: «این نبردی برای پیشمرگهها یا کردستان نیست، بلکه نبردی برای غرب و برای کل بشریت است».همچنین یک تکتیرانداز اسکاتلندی میگوید در نبرد با داعش هیچ تردیدی به خود راه نمیدهد. او میافزاید: «آنها هیچ چیزی نیستند. بیشتر شبیه این است که روی مورچهای پا بگذاری. آنها وحشی هستند و آدم نیستند».
مرزهای جدید
در جریان نبرد با داعش بود که کردها موفق شدند نقشه جدیدی برای شمال عراق ترسیم کنند. آنها سعی کردند دایره سرزمینهای تحت کنترل خود را حدود ۵٠ درصد توسعه دهند. ژنرال «وستا رسول»، که یک فرمانده کرد است، میگوید: «ما هرگز عقبنشینی نمیکنیم چرا باید عقبنشینی کنیم؟ اگر این کار را کنیم، داعش دوباره برمیگردد. باید ما مذاکرات جدیدی با بغداد داشته باشیم. این مناطق باید بخشی از سرزمین کردستان باشد».این ژنرال که حدود ٢٣ هزار نفر زیر دست خود دارد، تأکید میکند: پیشمرگهها برای این وارد موصل میشوند که به اخراج داعش از این شهر با همکاری ارتش عراق کمک کنند. به گفته او، به محض اینکه گروههای تندرو شکست بخورند، باید ارتش و پیشمرگهها از شهری که اکثر ساکنانش را اعراب سنی تشکیل میدهند، عقبنشینی کنند. او میگوید بعد از نبرد موصل، کردها به سمت یک رفراندوم برای استقلال خواهند رفت. به گفته او، «عراق دیگر نمیتواند یکپارچه باشد باید یک فدرالیسم – سنی، شیعه و کرد- وجود داشته باشد. برای ما دیگر عراق واحد، وجود خارجی ندارد».
شبکه تونلها
صرفنظر از آینده عراق، چالش موجود بیرونراندن داعش از موصل است. یکی از کسانی که از داعش جدا شده و اکنون با کردها همکاری میکند، بر این باور است: «داعش خودش را برای یک نبرد طولانی آماده کرده است». این جوان که به دلایل امنیتی از او نام نمیبریم و ٢٣ سال دارد، میافزاید: «آنها شبکهای از تونلهای زیرزمینی درست کردهاند. این تونلها در اطراف موصل و به عمق شش متر است. در درون این تونلها حمام، آب و ذخایر غذایی کافی به مدت پنج سال جمع شده است. آنها خودروهای حامل مواد منفجره زیادی دارند و حتی در توپهای ١٢٠ تغییراتی به وجود آوردهاند تا بشود از آنها برای پرتاب گازهای خردل استفاده کرد».ما نمیتوانیم صحت این اطلاعات را تأیید کنیم اما این روشن است که نیروهای مسلح داعش زمان زیادی برای آمادگی داشتهاند. کردها از سمت شرق به موصل نزدیک شده و ارتش عراق نیز از سمت جنوب در حال حرکت و پیشروی است. هردو اینها از پشتیبانی نیروهای ائتلاف به رهبری آمریکا برخوردارند. اواخر ماه گذشته بود که نیروهای عراقی توانستند القیاره را پاکسازی کنند. در جریان دیدار ما از این شهر دود غلیظی منطقه را فرا گرفته بود، زیرا داعش بعضی از چاههای نفت را در آنجا آتشزده بود. «عیسی عمر حسن»، یکی از مقامهای وزارت بهداشت عراق، نیز میگوید: زندگی زیر سایه داعش ظلم و ستم است. به گفته او، «آنها هیچ نیستند، ارزش انسان را نمیدانند، حتی بین خودشان، سیگارکشیدن را تحریم کردهاند، حتی بچهها در مدرسه ناراحت هستند، زیرا به جای درس و مشق به آنها درباره گلوله و تفنگ یاد میدهند و میگویند یک فشنگ با یک فشنگ دیگر میشود دو فشنگ. یا یک مین با یک مین دیگر میشود دو مین».
آخرین استقامت
آزادسازی موصل پرهزینه خواهد بود. آژانسهای کمکرسان میگویند هرگونه حملهای به این شهر منجر به مهاجرت گروهی و وقوع یک بحران انسانی خواهد شد. سازمان ملل متحد هشدار میدهد بیشتر ساکنان شهر – که تخمین زده میشود یک میلیون نفر باشند- به محض شروع حمله پا به فرار خواهند گذاشت و این خود میتواند بزرگترین فاجعه انسانی در این سالها باشد. به گفته کمیساریای پناهندگان، درحالحاضر ٣,۴ میلیون پناهجوی عراقی وجود دارد که برای رسیدگی به آنها تلاش بسیاری لازم است. دراینمیان اگر داعش به طرف سوریه فرار کند اوضاع تا حدی قابل کنترل خواهد بود اما اگر این تشکیلات تصمیم بگیرد تا آخر در این شهر بماند، آن وقت باید همه هزینه سنگینی را بپردازند زیرا بهطور قطع، با فاجعه جمعی بزرگی مواجه خواهیم بود.
منبع: روزنامه شرق