حجت الاسلام محمدصابر جعفری، کارشناس مهدوی در گفت وگو با خبرنگار مهدویت خبرگزاری شبستان در رابطه با کیفیت معرفت و نوع شناختی از امام که مانع مرگ جاهلی انسان میشود و راه های کسب این معرفت، اظهار کرد: پیش از این اشاره کردیم که شناخت و معرفت چند نوع است؛ گاهی شناخت فقط شناخت شناسنامه ای است، یعنی انسان درباره امام خود اطلاعات داشته باشد، ویژگی ها، شخصیت، نام، مشخصات، اوصاف و … امام را بداند.
وی افزود: این نوع شناخت خوب است. اما بُعد دوم «شناخت جایگاه امامت» است. جایگاه معرفتی امام و اینکه انسان این جایگاه را درک کند، شناخت جایگاه امامت در هستی. همچنان که تحت یک مثال مطرح کردیم که ما در رابطه با امام حسین علیه السلام این تعبیر را داریم که «عَظُمَتْ مُصیبَتُکَ فِى السَّمواتِ و الارض» یا این عبارت که «قَدْ عَجِبَتْ مِنْ صَبْرِک َ مَلآئِکَهُ السَّماواتِ؛ از صبر تو ملائکه آسمان در تعجب ماندند» این چه جایگاهی و چگونه شأنی است که همه عالم درگیر آن هستند؟! بنابراین، منظور از شناخت در این بعد، یعنی شناخت از امام(ع) به گونه ای که به ما بفهماند که ایشان چه جایگاهی دارد که آسمان و زمین، ثبوت، قوام و استقامت خود را از امام(ع) میگیرند.
حجت الاسلام جعفری تصریح کرد: در شناخت جایگاه امام، انسان به نوع دیگری از معرفت نیز می رسد و آن اینکه امام چه اهداف و چه دغدغه هایی دارد؟ به دنبال تحقق چه چیزهایی است؟ چه چیزی امام(ع) را راضی یا چه چیزی او را ناراضی میکند؟ بخصوص وقتی مقام عصمت امام را درک کنیم و بفهمیم که رضایت او رضایت خداست.
وی در ادامه بیان کرد: اینکه در روایات آمده کسی که امامش را نشناسد به مرگ جاهلی مرده است، تعارف نیست. مرگ جاهلی یعنی مرگی که انسان نداند کجا قرار دارد؛ وقتی انسان امامش را نشناسد راه را نمی داند. عدم شناخت امام(ع)یعنی عدم شناخت راهبر و راهنما؛ عدم شناخت مسیر و همه اینها یعنی جاهلیت که همراه خود جهل، غفلت و ضلالت را نیز دارد.
این کارشناس مهدوی تاکید کرد: از همین رو خواندن این دعای «اَللّهُمَّ عَرِّفْنى نَفْسَکَ فَاِنَّکَ اِنْ لَمْ تُعَرِّفْنى نَفْسَکَ لَمْ اَعْرِف نَبِیَّکَ اَللّهُمَّ عَرِّفْنى رَسُولَکَ فَاِنَّکَ اِنْ لَمْ تُعَرِّفْنى رَسُولَکَ لَمْ اَعْرِفْ حُجَّتَکَ اَللّهُمَّ عَرِّفْنى حُجَّتَکَ فَاِنَّکَ اِنْ لَمْ تُعَرِّفْنى حُجَّتَکَ ضَلَلْتُ عَنْ دینى……. خدایا خود را به من بشناسان، زیرا اگر خود را به من نشناسانى فرستاده ات را نشناخته ام، خدایا فرستاده ات را به من بشناسان، زیرا اگر فرستاده ات را به من نشناسانى حجّتت را نشناخته ام، خدایا حجّتت را به من بشناسان، زیرا اگر حجّتت را به من نشناسانى، از دین خود گمراه مى شوم»، سپس می فرماید: «خدایا مرا اینگونه قرار بده که امامت را بشناسم که اگر این گونه نباشم گمراه خواهم شد.» در زمان غیبت تاکید شده است.
حجت الاسلام جعفری ابراز کرد: وقتی عقل انسان میگوید انسان موجودی است که خالقی دارد این خالق نمی تواند انسان را بدون راهنما رها کرده باشد و به او نگوید که هدف از خلقت تو چه بوده است. بنابراین حتما برای او راهنمایی قرار داده اما راهنما عمر محدود دارد چرا که زمین بستر محدودیت ها است، پس باید افرادی باشند که مانند نخستین راهنمای انسان سخن او را تبیین کنند؛ اگر چه وحی و نبوت و رسالت تمام شده اما تفسیر و تبیین عملی این مسیر تا زمانی که انسان روی این کره خاکی زندگی میکند، وجود دارد و حتما باید فردی به عنوان تالی تلو پیامبر(ص) وجود داشته باشد.
استاد مرکز تخصصی مهدویت در ادامه و در بیان راهکارهای رسیدن به این شناخت تصریح کرد: برای رسیدن به این شناخت یک بحث، بحث معرفت علمی است و یک بحث، بحث معرفت سیر و سلوکی. معرفت علمیکه به هر حال جایگاه آن مشخص است و با مطالعه و کار علمیکسب میشود اما معرفت دیگری نیز وجود دارد که در اثر طاعت، دوری از گناه و عمل به دستورات الهی و انجام وظایف عبادی به بار می آید، چرا که عمل کردن به آنچه که انسان از آیات و روایات و دستورات الهی می داند، معرفت انسان را زیاد میکند.
حجت الاسلام جعفری خاطرنشان کرد: در مقابل این معرفت ما این آیه شریفه از قرآن کریم را نیز داریم که «ثُمَّ کانَ عاقِبَهَ الَّذینَ أساؤُا السُّوای أنْ کَذَّبُوا بِآیاتِ اللهِ وَ کانُوا بِها یسْتَهْزِؤُنَ؛ سپس سرانجام کسانی که اعمال بد مرتکب شدند به جایی رسید که آیات خدا را تکذیب کردند و آن را به مسخره گرفتند!» عاقبت گناه روی گناه کردن این است که انسان کل آیات الهی را انکار میکند. در روایات نیز داریم که یکی از بزرگترین مصادیق نعمت های الهی، «امام» است و انسان ممکن است به جایی برسد که امام را نیز انکار کند.
وی در پایان یادآور شد: پس این دو مقوله ملازم هم هستند یعنی دوری از گناه و اطاعت الهی، حکمت را بر قلب ها و زبان ها جاری میکند معرفت انسان را می افزاید و شناخت انسان را نسبت به جهان بینی، نسبت به هستی و نسبت به مقام امام افزایش می دهد و از آن سو نیز معرفت علمی و کسب آن از طریق مطالعه و کار علمی و تحقیقاتی نیز جایگاه خاص خود را دارد.