موعود پایگاه اینترنتی موعود
بزرگ‌ترین ساختارها در جهان، میلیاردها یا حتی تریلیون‌ها ستاره را با نیروی گرانشی ِ عظیم خود محصور کرده‌اند. گرد و غبار کیهانی، ابرهای عظیمی از گاز، و همچنین سیارات و دیگر اجرامی‌که ممکن است دور ستاره‌ها بچرخند، کهکشان‌ها را پر می‌کنند.
کهکشان‌ها حدودا ۱۴ میلیارد سال پیش، از یک نقطه‌ی داغ غیر قابل تصور متراکم بسیار کوچک، پدید آمده‌اند. طبق نظریه‌ی بیگ بنگ، این تکینگی، تمام جهان بود. این کیهان نو پا با قدرتی زیاد انبساط پیدا کرد، خنک شد و در این فرآیند هر چه بیشتر گسترش یافت. اگر تکه‌ای کاغذ مچاله‌ای را تصور کنید که وقتی آن را باز کنید نقشه‌ای عظیم می‌شود، آن وقت مدلی بسیار ابتدایی از آنچه اتفاق افتاده را دارید.
تصویری از کهکشان مارپیچی NGC 1672
پس از بیگ بنگ، جهان نخستین متشکل از تنها تابش و ذرات زیر اتمی‌بود. این تابش و ذرات زیر اتمی چگونه به بیش از صدها میلیارد کهکشان، تکامل یافتند؟ دانشمندان دو نوع نظریه دارند که هر دوی آنها به اثرات گرانشی رُمبش(متلاشی شدن) گاز در کهکشان های اولیه، وابسته است. نخست، “نظریه های پایین به بالا ” وجود دارند، که در آن گاز، درون توده هایی به‌اندازه ی میلیون ها خورشید( که شروع کوچکی برای چیزی به‌اندازه کهکشان است) متراکم و رُمبیده می‌شود. این توده ها پس از آنکه با هم ترکیب شدند، کهکشان ها را می سازند.
اما نظریه های “بالا به پایین” توده های حاصل هر کدام به‌اندازه ی کهکشان های متعدد بوده که برعکس به کهکشان های مستقل تقسیم می‌شوند. این نظریه ها ( نظریه های بالا به پایین) چگونگی واقع شدن کهکشان ها در خوشه ها را توضیح می دهند. در هر حال – پایین به بالا یا بالا به پایین- توده های حاصلِ رمبیده شده درون کهکشان های اولیه از ماده تاریک و گاز هیدروژن تشکیل می‌شوند. در حالیکه ماده تاریک مانند یک هاله بیرونی اطراف ِ کهکشان های اولیه را احاطه کرده، هیدروژن به سمت مرکز آنها سقوط می‌کند.
کهکشان های نخستین کیهان رنگ سبز از خود منتشر می‌کردند
براساس یافته‌های جدید محققان کهکشان‌ها در اوایل تشکیل جهان در حدود ۱۱ میلیارد سال قبل نور سبز رنگی از خود منتشر می‌کردند. این نور سبز رنگ کهکشان های نخستین از اتم های اکسیژن شکل می‌گیرد که دو الکترون خود را از دست داده‌اند. به گفته محققان ستارگان در آن زمان از فعال ترین ستاره های کنونی هم داغ تر بوده‌اند.
ستاره شناسان دو نوع اصلی ِ کهکشان ها را شناسایی کرده‌اند: کهکشان ِ بیضوی و مارپیچی. این تفاوت ها در شکل کهکشان ها، بر اساس یک نظریه مربوط به شکل گیری ستارگان آنها میباشد. وقتی ابرهای گازی شکل به هم برخورد و با هم ترکیب می‌شوند، ستاره ها شکل میگیرند. اگر ستاره های کهکشان های نخستین تمامأ در یک لحظه شکل بگیرند، پس از آن کهکشان بالغ شکل ضرورتأ شکل بیضی کهکشان ِ اولیه را نگه می دارد و یک کهکشان “بیضوی” به وجود می آید.
یک نمونه از کهکشان های بزرگ بیضوی شکل
کهکشان های مارپیچی زمانی شکل میگیرند که درون کهکشان ِ اولیه ستاره ها با فواصل زمانی مختلف به وجود آیند. در این رویداد گاز بین ستارگان ِ در حال گسترش به رمبش خود ادامه می دهد و در نتیجه اختلاف گرانش ستاره ها، گرد و غبار و گاز درون کهکشان، کار را کمی دشوار می‌کند؛ این جنب و جوش همه چیز را به حرکت دیسک وار وادار کرده و اختلاف های اضافی گرانش باعث به وجود آمدن بازوهای مارپیچی می‌شود. تغییرات اضافی هم با برخورد و ادغام کهکشان ها به وقوع می پیوندد. ستاره شناسان بر این باورند که ترکیب دو کهکشان همیشه یک کهکشان بیضوی شکل به وجود می آورد. به گفته ی محققان احتمالا کهکشان راه شیری تاکنون با کهکشان بزرگ دیگری ترکیب نشده است در حالی که کهکشان هایی مشاهده شده‌اند که در مرکز خوشه های کهکشانی به احتمال زیاد نتیجه نوعی ترکیب و ادغام کیهانی هستند.
