موعود پایگاه اینترنتی موعود
رسم آشتی کنان در بین اشخاصی که به علت اختلاف و نزاع، مدت ها با همدیگر قهر بودند، قبل از فرا رسیدن ماه مبارک رمضان، از سنت های رایج و با اهمیت مردم بود.
دوباره ماه مبارک رمضان حلول کرد و خداوند متعال ما را به میهمانی خویش فراخواند. این فرصت را باید قدر بشناسیم و علاوه بر روزه داری دهان و زبان و جوارح، تلاش کنیم تا اخلاق و معنویات خویش را ارتقاء دهیم.
خبرگزاری ابنا در این روزها و شبهای روحانی، شما خوانندگان عزیز را به یادداشتهایی معنوی میهمان می‌کند؛ با این امید کهدر عصر تنزل سجایای اخلاقی، قدمی در راه شکوفایی معنوی ما برداشته شود:
ــ دوستی و آشتی کنان؛ برای قبولی عبادات ماه مبارک رمضان ــ
به کوشش: سید جواد یثربی
(دانش آموخته حوزه علمیه قم)
ماه مبارک رمضان در گوشه گوشه جهان، آداب و رسوم خاصی دارد؛ آداب و رسومی‌که ریشه در دستورات دینی یا فرهنگ های محلی و مردمی دارد. یکی از مناطقی که به دلیل عریق و تاریخی بودنش، آداب و رسوم رمضانی مختلفی دارد منطقه “دستجرد” ــ یا به اصطلاح مردم آنجا “دستگرد” ــ در فاصله ۴۵کیلومتری جنوب “قـم” است.
“روزهای پیشوازی”، “آشتی کنان”، “مناجات خوانی” و “تغییر در کسب و کار مردم” از جمله آداب و رسوم منطقه دستجرد است؛ که مورد دوم آن، بهانه قلمی‌کردن این یادداشت شده است.
محقق گرامی «مصطفی جعفرزاده دستجردی» درباره این رسم در فرهنگ این منطقه می نویسد: “از آنجا که اختلافات و کدورت در اعتقاد دینی مردم دستجرد، موجب عدم قبولی طاعات و عبادات به درگاه پروردگار است رسم آشتی کنان در بین خانواده و اشخاصی که به علت اختلاف و نزاع، مدت ها با همدیگر قهر بودند، قبل از فرا رسیدن ماه مبارک رمضان، از سنت های رایج و با اهمیت مردم بود. در این سنت، یکی از ریش‌سفیدان و یا گیس‌سفیدان نزدیک به دو خانواده، ضیافت مختصری (مانند صرف چای) در خانه خود تشکیل می‌داد و با دعوت از طرفین اختلاف، واسطۀ صلح و آشتی آنان می‌شد و این رسم با بوسیدن صورت همدیگر و طلب عفو در همان خانه پایان می‌گرفت و کدورت ها از بین می رفت”.
وی ادامه می دهد: “گرچه امروزه با رشد آگاهی و فرهنگ مردم، اختلافات و نزاع های قدیم وجود ندارد، اما اگر موردی پیدا شود، رسم آشتی کنان قبل از ماه مبارک رمضان رایج است”.
* برتری آشتی دادن بین مردم از نماز و روزه مستحبّی
وصیت امیرالمؤمنین علی ــ علیه الصّلاه والسّلام ــ به اولاد و بازماندگانشان، از ماندگارترین متون اخلاقی و اجتماعی است. مخاطب این وصیّت، نه فقط فرزندان آن حضرت، بلکه همه کسانی هستند که این نامه و این وصیّت به آنها می‌رسد؛ یعنی ما هم مخاطب کلمات امیرالمؤمنین هستیم.
در این وصیّت معروف، تقریباً بیست مطلب ذکر شده است. بدیهی است وصیّت یک انسان بزرگ، آن هم در آخرین ساعات عمرش، شامل حسّاسترین مطالب به نظر اوست. ایشان در دومین فراز این وصیت می‌فرمایند: “أوصِیکُمَا وَ جَمِیعَ وَلَدِی وَ أَهْلِی وَ مَنْ بَلَغَهُ کِتَابِی بِتَقْوَى اللَّهِ وَ نَظْمِ أَمْرِکُمْ وَ صَلَاحِ ذَاتِ بَیْنِکُمْ فَإِنِّی سَمِعْتُ جَدَّکُمَا ( صلى الله علیه وآله ) یَقُولُ صَلَاحُ ذَاتِ الْبَیْنِ أَفْضَلُ مِنْ عَامَّهِ الصَّلَاهِ وَ الصِّیَام” یعنی: شما و همه فرزندان و خاندانم و هر که این وصیتم به او مى رسد را به تقواى الهى، و نظم در زندگى، و اصلاح بین مردم سفارش مىکنم، چرا که از جد شما (صلّى اللّه علیه و آله) شنیدم مى فرمود: «اصلاح ذات البین از عموم نماز و روزه بهتر است»”. (نهج‌البلاغه، نامه ۴۷)
از اینجا می توان میزان اهمیت والای “اصلاح ذات البی” یعنی ایجاد آشتی و الفت میان مردم را درک کرد؛ زیرا آنقدر مهم است که امیرالمؤمنین علیه السّلام در آخرین ساعات عمر گرانبهای خود بر آن تأکید می‌کند.
آن حضرت سپس به سخن پیغمبر اکرم(ص) استشهاد می‌کند و می‌فرماید: ” از جد شما (صلّى اللّه علیه و آله) شنیدم مى فرمود: «اصلاح ذات البین از عموم نماز و روزه بهتر است”. یعنی فضیلت آشتی دادن مردم و دلها را به هم نزدیک کردن و ذهنها را نسبت به هم خوشبین نمودن، از هر نماز و روزهای بیشتر است. اگر کسی نماز مستحبّی بخواند یا روزه‌ی مستحبّی بگیرد، یا برود برای آشتی دادن کسانی که با هم اختلاف دارند تلاش کند، دومی افضل است.
