کلیسای ارتدوکس اوکراین سرانجام با حمایت رهبر کلیساهای ارتدوکس جهان در استانبول به هدف خود برای استقلال یافتن از کلیسای روسیه دست یافت تا اوکراین یک قدم دیگر و این بار در حوزه مذهب از روسیه فاصله بگیرد.
کلیسای ارتدوکس اوکراین سرانجام با حمایت رهبر کلیساهای ارتدوکس جهان در استانبول به هدف خود برای استقلال یافتن از کلیسای روسیه دست یافت تا اوکراین یک قدم دیگر و این بار در حوزه مذهب از روسیه فاصله بگیرد.
کلیسای ارتدوکس روسیه در واکنش به این جدایی، ارتباط خود را با کلیسای ارتدوکس استانبول به طور کامل قطع کرده است.
این تصمیم پیشتر و در اوایل پاییز امسال از سوی شورای عالی کلیسای ارتدوکس روس به نام «سینود» گرفته شده بود و طبق آن گفته شد که در صورت حمایت استانبول از کلیسای ارتدوکس اوکراین، هرگونه رابطه با کلیسای استانبول (موسوم به کلیسای ارتدوکس قسطنطنیه) قطع میشود.
سینود کلیسای ارتدوکس روس به ریاست پاتریارک کریل رهبر این کلیسا پاییز امسال برای بررسی این موضوع در مینسک پایتخت بلاروس تشکیل جلسه داده بود و اسقف ایلاریون درباره این اقدام گفت: این تصمیمی اجباری بود چرا که سینود با توجه به اقدام اخیر کلیسای ارتدوکس قسطنطنیه چاره دیگری نداشت.
کلیسای ارتدوکس استانبول که از لحاظ تاریخی بیشترین سابقه را در بین کلیساهای ارتدوکس در سطح جهان دارد، بتازگی برخلاف رویه چند دهه گذشته خود سرانجام به درخواست استقلال کلیسای ارتدوکس اوکراین پاسخ مثبت داد.
این تصمیم خشم کلیسای ارتدوکس روسیه را برانگیخته است چرا که آنها بیش از ۳۰۰ سال بود که کنترل کلیساهای ارتدوکس در اوکراین را در دست داشتند هر چند که همواره اوکراینی ها خواستار استقلال بودند.
کلیسای ارتدوکس روس اکنون به استثنای اوکراین، تمامیکلیساهای ارتدوکس در روسیه، بلاروس و نیز کلیساهایی در قزاقستان، چین و کشورهای اروپایی و آمریکا را تحت کنترل خود دارد.
جمعه گذشته، پترو پروشنکو رئیس جمهوری اوکراین برای نشان دادن اهمیت این موضوع برای مقامات سیاسی کی یف، در مراسم امضای سند رسمی این جدایی در کلیسای ارتدوکس استانبول حاضر شد و دیداری هم با رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری ترکیه داشت.
وارفولیمی پاتریارک (اسقف اعظم) کلیسای ارتدوکس استانبول در این مراسم، سند اعطای استقلال به کلیسای ارتدوکس اوکراین را امضا کرد و آب پاکی را روی دست کلیسای ارتدوکس روسیه ریخت.
پیشتر سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه در واکنش این موضوع آن را اقدامی غیرمنتظره و حرکتی سیاسی توصیف کرده و گفته بود که وقتی فرستاده ویژه ایالات متحده آمریکا از حرکت بارتولومه حمایت میکند، می شود فهمید ماجرا از کجا آب میخورد.
سایر مقامات روسیه بر خلاف مقامات کلیسا اهمیت چندانی به این موضوع نشان ندادهاند چرا که مسیر مذهب و سیاست در روسیه جداست اما وقتی پای اوکراین به میان می آید، موضوع اهمیت دوچندان مییابد.
اختلاف های روسیه و اوکراین که با یکدیگر پیوندهای تاریخی و مذهبی عمیق دارند در واقع از سال ۲۰۱۴ میلادی و پس از وقوع تغییرات در اوکراین که کی یف از آن به عنوان «انقلاب» و روس ها «کودتا» یاد میکنند، آغاز شد.
جدایی کریمه از اوکراین و الحاق آن به خاک روسیه، روابط را بیش از هر زمانی تیره کرد و باعث شد دولت مردان غربگرای اوکراین با سرعت بیشتری بر طبل دوری از روسیه و نزدیکی به غرب بکوبند.
گرامیداشت روز تولد حضرت مسیح براساس باورهای پروتستان و کاتولیک ها (شاخه هایی از مسیحیت در کشورهای اروپای غربی) در اوکراین که بیشتر مردم مسیحی ارتدوکس هستند و استقلال از کلیسای ارتدوکس روسیه در آغاز سال ۲۰۱۹ را می توان نشانه هایی از پاک کردن هرگونه وابستگی یا اشتراکات مذهبی با کشوری دانست که مقامات فعلی کییف آن را دشمن مردم می خوانند.
تابستان امسال پترو پروشنکو در حساب کاربری خود در توئیتر به صراحت گفت که مردم کشورش هر آنچه اوکراین را به امپراتوری روسیه یا اتحاد پیشین جماهیر شوروی پیوند می دهد را باید قطع کنند.
وی افزود: برای ایجاد استقلال بدون بازگشت به روسیه باید دست به این اقدام زد تا اوکراینی بزرگ و قوی بدون هیچ گونه چشم انداز بازگشت نفوذ روسیه داشته باشیم؛ این خواست و وظیفه مردم اوکراین است.
ترکیه که حدود دو قرن کریمه را تحت کنترل خود داشت و با زور سرنیزه آن را به روسیه واگذار کرد اگر چه در مسایل دیگر از جمله همکاری های اقتصادی و حل و فصل بحران سوریه همکاری تنگاتنگی با روسیه دارد اما در خصوص موضوع کریمه و استقلال کلیسای ارتدوکس طرف اوکراین را گرفته است.
برخی در روسیه هنوز امیدوارند که روابط دو کشور به دوران گذشته باز گردد و معتقدند که روند اخیر با توجه به قدرت گرفتن غربگراها در اوکراین بوجود آمده است و در صورت بازگشت افراد معتدل به قدرت در کی یف، می توان به روزهای بهتر در روابط مسکو و کی یف امیدوار بود.
این افراد معتقدند که سران فعلی اوکراین برای کسب آرای لازم در انتخابات ریاست جمهوری این کشور که کمتر از چهار ماه دیگر برگزار خواهد شد، دست به روس ستیزی می زنند و جدایی کلیسای ارتدوکس اوکراین از روسیه نیز در همین راستا به اجرا درآمده است.
منبع: ایرنا