انجام “حجامت” با رعایت زمان صحیح آن، تدابیر، ملاحظات و آداب آن نقش چشمگیری در پیشگیری از بسیاری از امراض و بیماریها دارد همچنین منجر به درمان و بهبود طیف گستردهای از بیماریها میشود که در ادامه به آداب ویژه آن پرداخته شده است.
“حجامت” از جمله دستورات مؤکد در دین مبین اسلام است که البته در منابع طب سنتی نیز بر انجام آن توصیه و تأکید بسیاری شده است؛ انجام حجامت با رعایت زمان صحیح آن، تدابیر، ملاحظات و آداب آن، نقش چشمگیری در پیشگیری از بسیاری از امراض و بیماریها دارد همچنین منجر به درمان و بهبود طیف گستردهای از بیماریها میشود.
در ادامه به برخی از آداب انجام “حجامت” اشاره شده است:
ــ حجامت رو به قبله و بهصورت چهارزانو با پای برهنه انجام شود.
ــ حجامتکننده و حجامتشونده، پاک و با وضو باشند و حجامت را با نام خدا آغاز کنند.
ــ برای استمداد از پروردگار متعال و برای شفا گرفتن بهتر درمان، قبل از شروع حجامت حتماً آیه الکرسی و ذکر صلوات تلاوت شود.
ــ دعای مخصوص حجامت که از امام رضا(ع) وارد شده است، خوانده شود.
ــ در صورت امکان، حجامت در روزها و زمانهای توصیهشده انجام شود (از روز چهاردهم ماه قمری تا بیست و یکم ماه قمری، ربع سوم ماه قمری و ایام هفته سهشنبه، پنجشنبه و یکشنبه مطلوبتر است و روز جمعه از انجام حجامت خودداری کنید).
ــ حجامتکننده و حجامتشونده هر دو به این نکته توجه داشته باشند که حجامت تنها وسیلهای برای شفای بیماری است و مسلماً شفای هر بیماری بهخواست و اراده خداوند متعال انجامپذیر است (هوالشافی).
ــ بعد از انجام حجامت به فرد حجامتشونده تبریک گفته شود.
توصیههای ضروری قبل از انجام حجامت؛
ــ هیچگاه با شکم گرسنه حجامت نکنید.
ــ حتماً زمان و روزهای مناسب حجامت را رعایت کنید.
ــ ۱۲ ساعت قبل و بعد از حجامت غذاهای با طبع سرد، تخممرغ، لبنیات و ماهی میل نشود.
ــ ۱۲ ساعت قبل و بعد از حجامت معاشرت جنسی ممنوع است.
ــ ۱۲ ساعت قبل و بعد از حجامت از کشیدن سیگار خودداری کنید.
ــ قبل و بعد از حجامت خوردن انار یا آب انار شیرین توصیه شده همچنین برای جبران ضعف احتمالی، نوشیدن شربت آب و عسل در پی حجامت توصیه شده است.
ــ حجامت خانمها در دوران قاعدگی بهخصوص در اواخر دوره عادت ماهیانه ممنوع است.
ــ افرادی که از قرصهای رقیقکننده خون استفاده میکنند (پلاویکس، وارفارین، آسپیرین) با مشورت پزشک حجامت کرده و ۲۴ ساعت قبل از حجامت از خوردن آنها خودداری کنند.
ــ حجامت روزهداران در صورت احتمال ضعف، بهتر است بعد از افطار صورت گیرد.
ــ در حالت نامناسب روحی (استرس) و حالت جنابت بهتر است حجامت انجام نگیرد.
ــ ترتیب و زمانبندی حجامت فرد وابسته به طبع و مزاج وی متفاوت است.
ــ انجام دو حجامت ناهمسو، در یک زمان ممنوع است مانند حجامت عام و ساق پا یا حجامت عام و سر.
توصیههای بعد از انجام حجامت؛
ــ تا ۲۴ ساعت بعد از حجامت از خوردن غذای شور و غذای با طبع سرد، تخممرغ، لبنیات و ترشی خودداری کنید.
ــ تا ۲۴ ساعت بعد از حجامت از ورزش و کار سنگین خودداری کنید.
ــ ۱۲ ساعت بعد از حجامت میتوانید استحمام کنید؛ موضع حجامت را لیف و صابون نزنید؛ برای اینکه جای خراش زودتر بهبود یابد، روی موضع را روزی ۲ مرتبه با عسل پانسمان کنید.
ــ پس از حجامت در برخی افراد گاهی ضعف، سردرد، سرگیجه، طپش قلب، گرفتگی عضلات و برخی ناراحتیهای دیگر بهصورت جزئی ممکن است پیش آید که اغلب پس از یک تا سه روز برطرف میشود.
ــ بهتر است بعد از حجامت شربت عسل آب یا مزمزه کردن عسل هر چند ساعت یکبار میل شود، بسیار مفید است.
ــ کسانی که برای بار اول حجامت میکنند، ممکن است دچار کاهش فشار خون، سرگیجه، حالت تهوع شوند که باید بدانند در دفعات بعدی این حالت را نخواهند داشت؛ طبق بیان حکمای طب سنتی حجامت برای این دسته از افراد بسیار واجب و لازم است زیرا اینگونه افراد اختلالات خونرسانی، گرفتگی عروق و غلظت خون دارند که با حجامت دفع خواهد شد.
ــ نماز خواندن بعد از حجامت (طبق فتوای مراجع) بلامانع است و نیاز به غسل ندارد.
“مسعود مختاری”