مشرق: می سال جاری میلادی قسمت دوم انیمیشن مشهور “پاندای کونگ فو کار” به روی پرده رفت تا مانند قسمت اولش مخاطبین وسیعی را در کشورهای مختلف دنیا جذب کند. این فیلم محصول کمپانی آمریکایی “دریم ورکز” است که پیش از انیمیشن چند قسمتی شرک را عرضه کرده بود.
“پاندای کونگفو کار ۲” توانست در عرض یک هفته بر پله سقف فروش بایستد و با اکران در ۱۱ هزار و بیست و پنج سینما در ۱۷ کشور جهان، در هفته اول ۵۶.۵ میلیون دلار بفروشد. علاقمندان سینما صدا های آشنایی را در این انیمیشن سینمایی میشنیدند؛ هنرپیشه هایی چون “آنجلینا جولی”، “جکی چان”، “داستین هافمن” به جای شخصیت های این اثر سینمایی سخن گفتهاند و… و ساعتها میشود درباره خصوصیات فنی این فیلم و ویژگی های سبکی این انیمیشن چه در شخصیت پردازی و چه در تکنیک های اجرای انیمیشن و مقایسه آن با کمپانی های دیگر تولید انیمیشن از جمله رقیب جدی این کمپانی یعنی پیکسار سخن گفت. اما “پاندای کونگفو کار ۲” دارای داستانی است که بیش از آنکه کودکانه باشد دارای استعاره ها و کنایه های ظریف بزرگسالانه است.
در ابتدای این فیلم افسانه ای به سبک نمایش عروسکی با سایه که سبک نمایش های سنتی چینی است روایت میشود؛ افسانه قصه یک طاووس است که به قدرت خاصی در لوازم آتش بازی، یا به عبارتی باروت دست پیدا میکند و همین کشف این طاووس که از آن به بعد او را در فیلم با نام “ارباب شن” میشناسند، سبب میشود، پدر و مادر طاووس که حاکم منطقه هم هستند نگران شده و به نزد پیشگویی رفته و درباره او سوال کنند؛ پیشگو به آنها خبر می دهد که این قدرت جدید که فرزندشان کشف کرده است در حقیقت باعث گمراهی او شده و سرانجام او به دست قهرمانی سیاه و سفید شکست خورده و نابود میشود. شن از این پیشگویی مطلع شده و بدون اطلاع والدینش به کمک گرگ ها پاندا ها را قتل عام میکند؛ پدر و مادر شن پس از اطلاع از این عمل شن او را طرد کرده و شن قول می دهد که بازگردد؛ اما این بار با قدرتی که همه را مطیع کند و حتی چین و شاید تمام جهان را تحت سیطره خودش قرار دهد.
“پو” پاندای کونگ فو کار، که در قسمت قبلی توانست تا به مقام “جنگجوی اژدها”برسد و حالا به عنوان محافظ دهکده از دست راهزنان و برای برقراری عدالت مبارزه میکند ناگهان درگیر این ماجرا میشود و برای نجات چین به جنگ با طاووس می رود و در کش و قوس این مبارزه در مییابد که پدر و مادرش توسط ارباب شن کشته شدهاند و… و در نهایت ارباب شن را از بین میبرد.
قصه توراتی و انیمیشن کودکان
رواج داستان های توراتی در هالیوود و تولیدات آن چیز عجیبی نیست و واقعیتی مسبوق به سابقه است؛ اما اشاراتی به این اندازه روشن و صریح در آثار کودکان که تا به این وسعت در جهان به جذب مخاطب می پردازد و به نوعی جنس آخرالزمانی دارد شاید تا به امروز سابقه نداشته است.
بودهاند آثاری که به ضرب و زور تشبیه ها یا استعاره های پیچیده به تفکرات یهودی نسبت داده شدهاند و گاه این استعاره ها و نسبت ها آنقدر دور و گنگ بودهاند که کمتر از سوی مخاطبین مورد قبول قرار میگرفتند؛ اما داستان پاندای کونگفو کار آن قدر به داستان پیامبران در تورات شبیه است که نیاز زیادی به توضیح و تفسیر ندارد.
فرمانروایی قدرت طلب و ظالم و پیشگویی درباره کودکی که در آینده ظلم او را بر می اندازد و شباهت فراتر از آن یعنی اقدام فرمانروا به قتل عام همه کسانی که به پیشگویی شباهت دارند، شباهت فراوانی به داستان های تورات یا بهتر بگوییم – معاذ الله- به موضوع تاریخ انبیاءالهی دارد. البته این گونه تشبیهات نا متجانس که شان انبیا الهی در آن رعایت نمیشود کم و بیش توسط صهیونیست هایی که زمام امور را در کمپانی های فیلم سازی در دست دارند، پیش از این هم اتفاق افتاده است.
پاندای کونگفو کار در هیبات منجی جهان از دست شر و بدی طاووس وارد عمل میشود و جهان و چین را از دست این فرمانروای ظالم که حالا به سلاح مخوفی نیز مسلح شده است نجات می دهد و به صورت ناخودآگاه در ته زمینه فکر مخاطب، چه کودک باشد و چه بزرگسال آن مشابهت را با قهرمانان داستان های یهودی رسوب میکند قهرمانانی که در تمام دنیا نه به عنوان پیامبران اوالعزم الهی که به عنوان قهرمانان یهود آن هم به روایت خودشان و با ویژگی های توصیفی چون آنچه در “ده فرمان” از موسی(ع) نقل میشوند.
از آن سوی ماجرا نبرد بین خیر و شر و پیدا شدن منجی در همین فیلم به ظاهر کودکانه نماد سازی میشود.
نمادسازی خیر و شر و سلاح هسته ای
روایت فیلم پاندای کونگفو کار ۲ از ارباب شن تصویری را به نمایش میگذارد که در آن این فرمانروای قدرت طلب به دنبال این است که از قدرت لوازم آتش بازی که نور به ارمغان می آورد استقاده شیطانی و قدرت طلبانه ای کند و از آن سلاحی بسازد- دقیقا وسیله ای که” شن” می سازد با کلمه سلاح در فیلم شناخته میشود که نوعی توپ است- و علیه مردم و برای ایجاد رعب استفاده کند.
ارباب شن دقیقا نماد آن دسته از رهبران قدرت طلب دنیا هستند که می خواهند تا از انرژی هسته ای به عنوان سلاح استفاده کنند. در بخشی از این انیمیشن رهبران شهر چینی در جواب “پو” که از آنها می خواهد تا از زندان فرار کرده و علیه ارباب شن بجنگند، میگویند که ارباب شن تهدید کرده که این سلاح ها را علیه مردم و شهر استفاده میکنند و آنها با تسلیم شدنشان در حقیقت از مردم دفاع میکنند. تصمیمیکه البته قهرمان داستان یعنی “پو”آن را بر نمی تابد. این انیمیشن در حقیقت در عین نماد سازی در حال آموزش سیاست بین الملل ابرقدرت ها به زبان ساده در مبارزه با کشورهایی است که متهم به تلاش برای دستیابی به سلاح هسته ای هستند. کودکی این انیمیشن را میبیند، کمیبعد و در ابتدای جوانی به راحتی در مقابل ساده ترین استدلال های دولتمردان غربی منقاد می شود و اگر این اتفاق رخ دهد یکی از بزرگترین اهداف تامین میشود و آن اغناء افکار عمومی است و از آن مهم تر تعمیق سیاست های کلان در ذهن و روح نسل آینده است.
کافی است تا این انیمیشن و نمادهای خیر و شر و روایت حوادثی که برای آنها پیش می آید را با دقت بیشتر از یک مخاطب کودک مشاهده، مقایسه و تحلیل کرد تا بسیاری از اشارات بدون اینکه نیازی به موشکافی چندانی داشته باشد رخ نمایند. استفاده سیاسی و ایدئولوژیک از فرهنگ و عجیب تر از همه تولیداتی با مخاطبین کودک و نوجوان کاری است که اگر توسط ابرکمپانی های غربی صورت نمیگرفت به سرعت توسط اصحاب رسانه غرب و خصوصا وابستگان جهان سومی روشنفکر آنها تقبیح میشد و حتی برچسب تروریسم هم بر آنها متصور بود. اما وقتی با این ظرافت، هر چند در برخی موارد صریح از سوی کمپانی های غربی خصوصا آمریکایی رخ می دهد، همه سکوت میکنند. حتی اگر این میدان جنگ ذهن و فکر و روح کودکان باشد.