مشرق: حضرت سلطان علی بن محمد(ع) امامزاده واجب التعظیم که مزارش در مشهد اردهال در ۴۰ کیلومتری شهر کاشان قرار دارد به رغم برخورداری از جایگاهی رفیع در میان اهل بیت(ع)، در میان مردم، تنها با مراسم قالی شویان شناخته میشود و کمتر کسی از جایگاه او به عنوان کسی که از جانب پدرش امام پنجم شیعیان به رهبری ایرانیان برگزیده شده و سه سال مرجع علی الاطلاق عراق عجم و مردم قم، کاشان و خاوه بوده است، خبر دارد.
در میان فرزندان اهل بیت(ع) کمتر کسی را می توان یافت که از جانب دو امام معصوم یعنی امام باقر(ع) و امام صادق(ع)، رسماً به عنوان “نائب الامام” و ولی مردم برگزیده شده باشد، اما حضرت سلطان علی بن محمد(ع)، از این ویژگی مهم برخوردار است.
امام صادق(ع) درباره مقام این امامزاده بزرگوار فرموده است: «مَن زارَ أخی سُلطان علی بِأردهال کمَن زارَ جدّی سَیدَالشُهداءِ بِکَربلاء.» یعنی «هرکس برادرم علی بن باقر(ع) را در اردهال زیارت کند مانند کسی است که جدم حسین(ع) را در کربلا زیارت کرده باشد.» و افزودند: «هر که توان زیارت اجدادم را ندارد به “باریکَرَسف” رود و برادرم سلطانعلی را زیارت کند.»
امام ششم شیعیان همچنین فرمودهاند: «هر که شب های جمعه و شب های متبرکه را در مزار برادرم به سر برد و به عبادت و تلاوت قرآن بگذراند بی گمان در روز قیامت با ما اهل بیت(ع) محشور خواهد شد.» و در جای دیگری فرمودهاند: «حائر مزار برادرم مانند حائر جدم امام حسین(ع) است و هر که را در حائر او دفن کنند از عذاب الهی ایمن خواهد بود.»
در میان فرزندان اهل بیت(ع) کمتر کسی را می توان یافت که از جانب دو امام معصوم یعنی امام باقر(ع) و امام صادق(ع)، رسماً به عنوان “نائب الامام” و ولی مردم برگزیده شده باشد، اما حضرت سلطان علی بن محمد(ع)، از این ویژگی مهم برخوردار است.
امام صادق(ع) درباره مقام این امامزاده بزرگوار فرموده است: «مَن زارَ أخی سُلطان علی بِأردهال کمَن زارَ جدّی سَیدَالشُهداءِ بِکَربلاء.» یعنی «هرکس برادرم علی بن باقر(ع) را در اردهال زیارت کند مانند کسی است که جدم حسین(ع) را در کربلا زیارت کرده باشد.» و افزودند: «هر که توان زیارت اجدادم را ندارد به “باریکَرَسف” رود و برادرم سلطانعلی را زیارت کند.»
امام ششم شیعیان همچنین فرمودهاند: «هر که شب های جمعه و شب های متبرکه را در مزار برادرم به سر برد و به عبادت و تلاوت قرآن بگذراند بی گمان در روز قیامت با ما اهل بیت(ع) محشور خواهد شد.» و در جای دیگری فرمودهاند: «حائر مزار برادرم مانند حائر جدم امام حسین(ع) است و هر که را در حائر او دفن کنند از عذاب الهی ایمن خواهد بود.»
۱ – امام محمد باقرعلیه السلام دارای فرزندی به نام علی بوده است
۲ – این امام زاده معروف به سلطانعلی در محلی مقدس به نام مشهد اردهال در چهل و پنج کیلومتری شهرستان کاشان مدفون است
علی ابن محمد الباقر یکی از چهار امامزاده ی معلوم النسب و لازم التعظیم در ایران است. آنچه در مورد این بزرگوار حائز اهمیت است این نکته است که اهل بیت پیامبر حضورشان در ایران دو علت داشته است: یا اختناق دوره ی اموی در مدینه بوده است که باعث هجرت به ایران شده و یا اینکه در دوره ی حضور امام رضا برای دیدار با ایشان به ایران آمدهاند. اما علی ابن باقر (ع) بنا بر دعوت مردم ولایت مدار کاشان و فین برای امر ارشاد و تبلیغ دین و احکام شریعت نبوی حسب الامر پدر بزرگوارشان امام باقر تشریف آوردهاند و به تعبیر اهل قلم( سفیر ولایت) در ایران بودهاند. و امام صادق هم بر این سفارت تاکید داشتهاند و در جمله ای کوتاه شهید اردهال سفیر دو امام به مدت سه سال(۱۱۳ تا ۱۱۶ هجری قمری )در ایران مرکزی بودهاند.
به علت سانسور خبری دوره ی بنی امیه و مشکلات خبر رسانی اطلاعاتی آن گونه که باید و شاید از ورود و حضور و شهادت آن حضرت در تاریخ مکتوب به چشم نمی خورد اما در قدیمی تریت ماخذ تاریخی که به سال ۹۳۳ هجری قمری تالیف شده و ملاعبدالرسول مدنی کاشانی هم آن را به سال ۱۲۸۰ با مقدمه ی خویش به چاپ رسانده است اشاراتی به این نکات داردو شرح بیشتر این تاریخ سراسر عشق و حماسه سینه به سینه تا به امروز رسیده است که عدم اختلاف آنچنانی اقوال بهترین دلیل بر درستی این ماجرای تاریخ است.
مردم فین و کاشان و روستای خاوه ی اردهال سهم بسزایی در امر مهم داشتهاند و تاریخ قطور تشیع بر این همه ارادت و محبت به خویش میبالد.
سه سال بر منبر ارشاد از قران و شریعت نبوی و حقیقت علوی گفت و اولین نماز عبادی سیاسی جمعه را در شهر دارمومنین کاشان اقامه فرمود. که شب سیرتان، خورشید را برنتافتند و توطئه ی خاموشی اش را پی ریزی کردند.
اتفاق سرخ شهادت در هفته دوم پائیز سال ۱۱۶ هجری قمری حادثه ی کربلای حسین را تداعی کرد . مردانی از روستای خاوه ی اردهال که پیام غربت حضرت را شنیدند به یاری اش شتافتند و در رکاب عشق حماسه ی حضور آفریدند تا به وصال رسیدند. مزدوران بنی امیه که سپاهشان زیاد بود بعد از شهادت یاران حضرت ایشان را محاصره کردن و در حال سجده چونان جد غریبش امام حسین علیه السلام سر از بدنش جدا کردند . و این گونه سر زمین اردهال کربلایی دیگر شد.
امام صادق در حدیثی با این مضمون فرمودند : هرکس برادرم علی را در اردهال زیارت کند مانند کسی است که جدم حسین را در کربلا زیارت کند.
امیر المومنین بعد از واقعه ی جمل در خطبه ای به نام ملاحم به وقایع آخر الزمان اشاره کرده است که در آن زمان جنگ و خون ریزی به پا میشود و مردم متدین برای رهایی از شدت سختی ها به منطقه ای به نام ( اردهار ) پناه میبرند. این نکته را متجاوز از هشتصد سال پیش علامه سید ابوالرضا راوندی در باره ی عظمت مشهد اردهال بیان کرده است.
وجود نازنین حضرت امام رضا علیه السلام هم به موسی ابن خزرج می فرماید: آیا جایی به نام ( اردهار) میشناسی؟ جواب می دهند: بلی و حضرت سه مرتبه می فرمایند: نعم الموضع ور اردهار
لازم به ذکر است که در گذار زمان بعضی از لغات به جهت سهولت تلفظ تغییر حروف می دهند و این قاعده شامل لفظ اردهار هم شده و در طول تاریخ به (اردهال) تبدیل شده است
اگر نگاهی به نقشه ی جغرافیایی بیاندازید مسافت بین شهرستان کاشان و دلیجان به منطقه ای به نام مشهد اردهال برمی خورید. اینجا همان دیار مقدسی است که امیر المومنین و امام رضا به آن اشاره داشتهاند . جهات مختلف این تقدس بر ما پوشیده است اما یک جهت از این تبرک و تقدس شهیدی است که در آغوش خاک این سرزمین خفته است. طلایه دار مردی از قبیله ی طاها عشیره ی زهرا نبیره کوثر سلاله ی اعطینا حضرت سلطانعلی ابن امام محمد باقر علیه السلام . این بزرگوار یکی از چهار امام زاده ی معلوم النسب و لازم التعظیم در ایران است که در سال ۱۱۳ هجری قمری برای تبلیغ رسالات الله و به دعوت مردم کاشان و فین و به امر امام باقر (ع) به ایران مرکزی آمدند و سه سال سفیر ولایت در این دیار مقدس بودند. اما بر اثر توطئه ی بنی امیه که می خواستند نور ولایت را خاموش کنند در سال ۱۱۶ هجری قمری اوائل فصل پائیز به شهادت رسیدند . حماسه ی دفاع جانانه ی مردم اردهال مخصوصا روستای خاوه و شهادت در رکاب مولایشان شکوه حماسه ی کربلای امام حسین را تازه کرد و حضور عاشقانه ی مردم فین و کمک به تشیع و تدفین شهیدان این حماسه خاطره ارادت قبیله ی بنی اسد و روز سیزدهم محرم را تداعی کرد. اگر بنی اسد پیکر سید الشهدا را در بوریا پیچیدند مردم فین پیکر سلطانعلی را در قالی گذاشتند و تشییع کردند و از آن سال مراسم (قالیشویان) در دومین جمعه ی پائیز برای زنده نگاه داشتن آن خاطره ی ارادت برگزار میگردد. امام صادق در تکریم مقام برادر بزرگوارشان می فرمایند: هر کس برادرم علی را در اردهال زیارت کند مانند کسی است که جدم امام حسین را در کربلا زیارت کند.
البته به خاطر بن بست جغرافیایی و دور بودن از شهرهای بزرگ این دیار مقدس در طول تاریخ غریب واقع شده و آن طور که باید و شاید خدمات عمرانی در شان آن حضرت انجام نشده است.