روژه گارودی و آینده جهان

و امّا در مورد پایان دنیا چیزی برای گفتن ندارم؛ زیرا نمی‌دانم چه وقت وظیفه‌ای که خداوند بر روی زمین به عهدۀ ما گذارده و ما را خلیفه‌های خود قرار داده است، پایان می‌یابد و او ما را ارزیابی و داوری می‌کند. قرآن به ما می‌گوید: «إِنَّهُ یَبْدَأُ الْخَلْقَ ثُمَّ یُعِیدُهُ»۳ و «لاَ تَأْخُذُهُ سِنَۀٌ وَلاَ نَوْمٌ؛ او را نه نیمه خواب باشد و نه تمام خواب»۴ و «او در هر پدیدۀ تازه‌ای حضور دارد.»۶.۵

روژه گارودی: در مورد آیندۀ بشریّت، اوّلاً فکر می‌کنم که آینده چیزی نیست که بدون ما وجود داشته باشد و در قبال آن مسئولیّتی متوجّه ما نباشد. آینده در گرو عملکرد ماست، پیشاپیش پیروزی حاصل نمی‌گردد؛ ولی هدف چرا. تمامی پیامبران ملکوت خداوند۱ را به ما یادآوری کرده‌اند، ایجاد دنیایی واحد آن چنان‌که خداوند آن را آفریده است. بنابراین فعلاً ما در دنیایی چند پاره زندگی می‌کنیم؛ بعد از قرن‌ها استعمار، امروز تحت استیلای ایالات متّحدۀ آمریکا که استعمار جدید و یک پارچه‌ای را پدید آورده است؛ یعنی آنچه آمریکایی‌ها جهان شمولی یا جهانی کردن می‌نامند.
این استعمار نوین، همانند قبلی، جهان را به دو پارچه تقسیم کرده است. امروز در حالی که ۸۰% منابع طبیعی در منطقه‌ای قرار دارد که جهان سوم نامیده می‌شود؛ امّا تنها ۲۰% از جمعیّت دنیا آن را کنترل و مصرف می‌کنند. نتیجه اینکه، همه ساله ۴۵ میلیون انسان، از جمله ۵/۱۳ میلیون کودک، از گرسنگی و سوءتغذیه می‌میرند.۲ از لحاظ معنوی، فرهنگ، دین و ایمان آنها توسط استعمار نو انکار یا نابود می‌گردند. به همین دلیل وقتی از آیندۀ بشریّت صحبت می‌کنیم، نخستین مسئله ـ که باید، به اعتقاد من، مدّ نظر قرار گیرد ـ مسئولیّت ما، به عنوان انسان‌های اهل ایمان، اعمّ از مسلمان، مسیحی، بودایی یا پیرو هر آیین دیگر، در پایان دادن به این چند پارگی جهان و ساختن وحدت آن، یعنی زمینه‌سازی استقرار ملکوت خداوند می‌باشد. قرآن هماره چنین مسئولیّت خلیفـۀ الّلهی را به ما یادآور می‌شود.
بنابراین اگر خدا برای خلقت خود پایانی قائل نبوده و ما را به عنوان خلفای خود در این امر شرکت می‌دهد، چگونه بی‌پروا خواهیم توانست به خود حق داده و به جای او بگوییم که پایان دنیا کی و چگونه خواهد بود؟
تنها می‌دانم که او به ما امر کرده است تا برای دنیایی یک‌پارچه، همان‌طور که خداوند خلق کرده است، تلاش و مبارزه کنیم. «کَانَ النَّاسُ أُمَّۀً وَاحِدَۀً؛ ۷ انسان‌ها امّتی واحد بودند.» و مادام که من برای تحقّق این امر با تلاش و مجاهدت خود فرمانبردار نبوده‌ام، نمی‌توانم نسبت به آنچه فقط ارادۀ خداوند در آن راه دارد، بیهوده تأمّل کنم و به تنبلی متوقّف شوم، حال آنکه خداوند بی‌وقفه در حال خلق است و نیز نمی‌توانم منتظر بمانم تا یک منجی بیاید و با نشان دادن راه تعالی یا طریق مستقیم مأموریّتی را که خدا بر عهدۀ ما گذارده است، به جای من انجام دهد.

ماهنامه موعود شماره ۱۲۷

پی‌نوشت‌ها:
۱. منظور حکومت خداوند است.
۲. یعنی نتیجۀ شیوۀ رشد به شکل آمریکایی برای «جهان سوم» هر روز معادل تعداد کشته‌های یک هیروشیما می‌باشد.
۳. سورۀ یونس (۱۰)، آیۀ ۴.
۴. سورۀ بقره (۲)، آیۀ ۲۵۵.
۵. ترجمۀ فوق معادل دقیق عبارت گارودی است، گرچه مغایر با مفهوم متداول متن قرآنی است. ترجمۀ صحیح آیه چنین است: «هر زمان او درکاری است.»
۶. سورۀ الرّحمن (۵۵)، آیۀ ۲۹.
۷. سورۀ بقره (۲)، آیۀ ۲۱۳.
منبع: خطّ امان پژوهشی در موعود ادیان، ج ۲، ص ۵۰.