به گزارش موعود به نقل از نکته نیوز نشریه «اسپکتیتور ورلد» در یادداشت تازه خود، با بررسی موارد چین، ایران و ونزوئلا، به این موضوع پرداخت که دولت بایدن در طی ده ماه گذشته همان مسیر سیاست خارجی ترامپ را طی کرده است.
بهگزارش مرکز مطالعات راهبردی سورین، نشریه اسپکتیتور ورلد در یادداشت تازه خود بهقلم « دانیل دپتریس» نوشت:
وقتی که ترامپ توافق تجاری با چین را در ۲۰۲۰ و پس از سالها افزایش تعرفهها امضاء کرد، «جو بایدن» -نامزد وقت انتخابات ریاست جمهوری- آن توافقنامه را به باد انتقاد گرفت. بایدن پس از نهایی شدن این توافق گفت: «چین برنده بزرگ توافق تجاری «یکجانبه» ترامپ با پکن است».
او تنها نبود و بسیاری از کارشناسان تجاری در آن زمان معتقد بودند که اهداف خریدی که برای پکن منظور شده، به شدت غیر واقعی هستند. قطعاً، پایبندی چین به آن توافق واقعی نبوده است. به گفته موسسه اقتصاد بینالملل پیترسون، چین تا دو ماه باقیمانده تقریبا ۷۰ درصد راه را رفته است.
با وجود اظهارات قبلی بایدن در مورد این توافق، وی حاضر نشده آن را به طور کامل کنار بگذارد و در مورد اینکه تعرفهها باعث انعقاد این قرارداد شدند، حرفی نمیزند. گرچه «کاترین تای» -نماینده تجاری آمریکا- این هفته گفت که امکان دارد برخی استثنائات در مورد شرکتهایی اعمال شود که در فرایند تولید و فروش دچار مشکل شدهاند، اماتعرفهها به ارزش ۳۲۵ میلیارد دلار بر کالاهای چینی همچنان تا آینده نزدیک اعمال میشوند. این بسیار دورتر از حرفهایی است که بایدن در ۲۰۱۹ میزد و همین افزایش تعرفهها را باعث بالا رفتن هزینههای مصرف کنندگان آمریکایی میدانست.
این نخستین باری نیست که برخلاف تصور بسیاری از افراد، بایدن نسبت به دولت قبل پایبند مانده است. در واقع، سیاست خارجی بایدن در قبال برخی از مسائل مهم، شبیه به ترامپ است.
برای مثال، بایدن در جریان کارزار انتخاباتی و موضوعات مرتبط با ایران، تصمیم ترامپ مبنی بر خروج آمریکا از برجام و وضع مجدد تحریمها اقتصادی بر این کشور را به درستی مورد انتقاد قرار میداد. گرچه ایرانیها دهها میلیارد دلار از درآمدهای نفتی خود را از دست دادهاند، اما این تاکتیکها فقط برنامه هستهای جمهوری اسلامی را خطرناکتر کرده است.
برخلاف تصوری که «مایک پمپئو» و «جان بولتون» داشتند، ایران حاضر به تسلیم در برابر خواستههای آمریکا نشد. ایران به جای این کار، سانتریفیوژهای سریعتر را نصب کرد، قدرت ناظران هستهای بینالمللی را از کار انداخت و میزان ذخایر اروانیوم غنی شده خود را تا ۱۰ برابر افزایش داد. سیاست خارجی جمهوری اسلامی نیز به نحو قابل توجهی ستیزهجویانه شد؛ کشتیهای باری در خلیج فارس به واسطه مینها دچار خسارت شده، موشکها به زیرساختهای نفتی عربستان شلیک شدند و شبه نظامیان شیعی مورد حمایت ایران در عراق، سربازان آمریکایی را با موشکها و پهپادها مورد هدف قرار دادند.
با این حال، استراتژی فشار حداکثری ترامپ هنوز هم تاثیر خود را داشت. گرچه آمریکا در گفتگوهای خود با تهران در تلاش بود تا ترتیب بازگشت دو طرف به برجام را دهد، اما حتی یکی از تحریمهای اعمال شده در دوره ترامپ هم لغو نشد. هنوز هم انجام تراکنشهای مالی با بخشهای تولیدی، بانکی، انرژی، معدن، خودرو و ساخت و ساز ممنوع است و هر کشوری که بخواهد در این زمینهها اقدامی ترتیب دهد، با تحریمها مجازات میشود.
ونزوئلا نیز یکی دیگر از اهداف کارزار فشار حداکثری دولت ترامپ بود. ترامپ بین سالهای ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۰، با هدف اعمال فشار برای کنار گذاشتن نیکلاس مادوروی قدرتمند، برخی محدودیتهای اقتصادی قویتر را بر اقتصاد ونزوئلا وضع کرد. این تحریمها شامل هر چیزی میشد: از مسدود کردن داراییهای دولت ونزوئلا در حوزه قضایی آمریکا گرفته تا مجازات هر نهادی که در حمل و نقل، خرید، واردات یا تجارت نفت و صنایع طلای این کشور دست داشته باشد. ترامپ در سال ۲۰۱۹ تمام تلاش خود را به کار گرفت تا مادورو را غیر قانونی اعلام کرده و نقش نمایندگی مشروع ونزوئلا را به خوان گوایدو، رییس مجلس ملی، بدهد.
اعمال کارزار فشار حداکثری بر ونزوئلا نیز یک شکست عظیم و بزرگ بود. مادورو جای خود را در کاراکاس محکم کرده، در حالی که مخالفان در ونزوئلا دچار تفرقه شدهاند. دولت بایدن علی رغم این شکستها دقیقا همین استراتژی را دنبال میکند.
حدود ۱۰ ماه از دوره ریاست جمهوری بایدن میگذرد، اما مطلقاً هیچ کاری انجام نشده است. شاید طرفداران سرسخت دولت بایدن نخواهند این موضوع را بپذیرند، اما سیاست خارجی سال ۲۰۲۱ کاملا شبیه به سال ۲۰۲۰ است. تغییرات انجام شده در بهترین حالت حاشیهای بودند.