راههای تسلط شیطان بر مردم (قسمت دوم: پیامبر ستیزی و ولی گریزی)

پیامبران و ائمه علیهم السلام پاکترین و برترین انسانهای هر دوره از حیات بشریت بوده‌اند که توفیق ابلاغ پیامهای خداوند را به مردم یافته‌اند. اگر پیامبران را فرماندهان سپاه دشمنان شیطان در هر دوره بنامیم سخن به گزاف نگفته ایم. ۱ بدیهی است هرآنکه از فرمانده سپاه جدا شود یک نفر از دشمنان شیطان کم شده و هرآنکه با این فرمانده دشمن شود هم یک نفر از سپاه دشمنان کاسته شده هم یک نفر به سپاه دوستان و همراهان شیطان افزوده گشته و این حالت ثمر و نتیجه بهتر و بیشتری برای شیطان و همراهانش دارد.

راههای تسلط شیطان بر مردم
قسمت دوم: پیامبر ستیزی و ولی گریزی
محمود مطهری نیا
پیامبران و ائمه علیهم السلام پاکترین و برترین انسانهای هر دوره از حیات بشریت بوده‌اند که توفیق ابلاغ پیامهای خداوند را به مردم یافته‌اند. اگر پیامبران را فرماندهان سپاه دشمنان شیطان در هر دوره بنامیم سخن به گزاف نگفته ایم. ۱ بدیهی است هرآنکه از فرمانده سپاه جدا شود یک نفر از دشمنان شیطان کم شده و هرآنکه با این فرمانده دشمن شود هم یک نفر از سپاه دشمنان کاسته شده هم یک نفر به سپاه دوستان و همراهان شیطان افزوده گشته و این حالت ثمر و نتیجه بهتر و بیشتری برای شیطان و همراهانش دارد. قرآن کریم در این رابطه می فرماید:
«وَ کَذلِکَ جَعَلْنا لِکُلِّ نَبِیٍّ عَدُوًّا شَیاطینَ الْإِنْسِ وَ الْجِنِّ یُوحی‏ بَعْضُهُمْ إِلى‏ بَعْضٍ زُخْرُفَ الْقَوْلِ غُرُوراً وَ لَوْ شاءَ رَبُّکَ ما فَعَلُوهُ فَذَرْهُمْ وَ ما یَفْتَرُونَ ۲
و بدین گونه براى هر پیامبرى دشمنى از شیطانهاى انس و جن برگماشتیم. بعضى از آنها به بعضى، براى فریب [یکدیگر]، سخنان آراسته القا مى‌‏کنند و اگر پروردگار تو مى‌‏خواست چنین نمى‏کردند. پس آنان را با آنچه به دروغ مى‏‌سازند واگذار.»
پیامبر ستیزی و ولی گریزی
شیطان با استفاده از سپاهیانی انسی خود در جریان ولایت ستیزی از ابزارها و روشهای مختلفی استفاده می‌کند. ۳ به استناد آیات قرآن کریم برخی از آنها عبارتند از:

ایجاد تردید در حقانیت رهبری
تاریخ حیات و فعالیتهای انبیا آکنده از شبهه پراکنی های عجیب و غریب مخالفانی است که برای رهایی خود از قید ولایت و اطاعت رهبران الهی مردم را درباره حقانیت آنان دچار تردید می‌کردند. گاه می‌گفتند: «چرا این پیامبر غذا مى‏خورد و در بازارها راه مى‌‏رود؟! (نه سنّت فرشتگان را دارد و نه روش شاهان را!) چرا فرشته‏اى بر او نازل نشده که همراه وى مردم را انذار کند(و گواه صدق دعوى او باشد)؟! یا گنجى(از آسمان) براى او فرستاده شود، یا باغى داشته باشد که از(میوه) آن بخورد(و امرار معاش کند)؟!» و ستمگران گفتند: «شما تنها از مردى مجنون پیروى مى‌‏کنید!» ۴ گاه بانگ برمی آوردند که آیا بشرى متصدی امر هدایت ما شده است. ۵ سران قوم صالح علیه السلام وقتی در برابر معجزه او احساس عجز و ناتوانی کردند که استکبار مى‌‏ورزیدند، به مستضعفانى که ایمان آورده بودند، گفتند: «آیا یقین دارید که صالح از طرف پروردگارش فرستاده شده است؟ ۶ این جریان تا زمان رسول خدا صلی الله علیه و آله نیز ادامه یافت و صراحتاً به ایشان گستاخانه می‌گفتند: تو رسول خدا نیستی. ۷
توجه داشته باشیم این روند در سالها و قرون پس از آن حضرت هرگز دچار توقف نشد و این انگشت اتهام و افترا هماره به سمت اولیای دین اشاره رفته است تا جایی که امروز می‌بینیم میلیونها نفر به رغم مسلمان بودن جریان اصیل ولایت و امامت را الهی نادانسته و به اهواء و آراء افرادی دست یازیده‌اند که سالها پس از رسول خدا صلی الله علیه و آله در مقام عالم دینی خود را نشانده‌اند. از آن بدتر اینکه در میان خود شیعیان نیز هرچند دستوراتی درباره جریان نیابت عام و خاص ائمه علیهم السلام به دست ما رسیده باز چه در دوره غیبت صغری و غیبت کبری شاهد موضع گیریهای عجیب افراد بوده ایم و این موضع گیریها تا این روزها ادامه داشته و افراد فاقد صلاحیت در جریان فتنه ها و آسیبها برای توجیه سوء رفتارها و اعتقادات خود مبانی الهی جریان ولایت و رهبری را مورد تشکیک قرار می دهند با اینکه سالها از پاسخ به شبهات آنان درباره این مبانی گذشته همچنان شاهد این شبهه پراکنی ها و تردیدسازی‌ها هستیم.

تطمیع رهبران
آنان که برای مطامع نفسانی و مادی اقدام به فعالیتهایی مانند جمع مرید و پیرو می‌کنند اگر سود بیشتری به آنان پیشنهاد شود با عقل محاسبه گر خود از پیشنهاد تازه کاملاً استقبال می‌کنند. شاید این یکی از شاخصهای خوب برای تمییز میان مردان خدا و سپاهیان شیطان و مدعیان دروغین باشد. بارزترین و جدی ترین تطمیعها را در دوره رسول خدا صلی الله علیه و آله می توان دید که کفار و مشرکان از هیچ پیشنهادی اعم از مالی، اعتباری و غیر مادی دریغ نکردند. ۸

تهدید رهبران
اقدام بعدی در مسیر محدود کردن مردان خدا در مسیر تبلیغ و جذب نیروها تهدید و تهاجم است. تهدید به زندانی شدن۹، تبعید و اخراج از خانه و دیار۱۰، شکنجه۱۱، قتل و ترور۱۲ و… از جمله تهدیدهایی است که عموم انبیای الهی در طول حیات خود تجربه کرده‌اند.

شکستن قداست رهبران با استفاده از حربه تهمت و افترا
ردای ولایت و رهبری الهی تنها بر تن کسانی ساز می آید رنگ و بوی خدایی داشته۱۳ دیگران حتی با تماشای آنان به یاد خداوند بیفتند ۱۴ اما الزاماً این طور نیست که این اوصاف از ابتدا بر همگان آشکار و عیان باشد و گاه به مرور زمان نیاز است تا این مطلب برای مخاطبان اثبات شود. تهمت و افترا به انبیا، اولیا و رهبرای الهی همواره یکی از مهمترین ابزارهای شیطان برای قداست شکنی آنان بوده است.
آن زمان که مخاطبان به نوعی خاص از سبک زندگی خوگرفته بودند و فرهنگ عمومی، عُرف و اطرافیان شاخص حق و حقانیت شوند فرعونها فریاد می زنند: «مرا بگذارید تا موسى را بکشم تا پروردگارش را بخواند. من مى‏ترسم آیین شما را تغییر دهد یا در این سرزمین فساد کند.»۱۵ و آنان که منافع خود را در خطر می‌بینند همانند زرسالاران و ثروتمندان دوره موسی به فرعون زمان خویش با هراس می‌گویند: «آیا موسى و قومش را رها مى‏‌کنى تا در این سرزمین فساد کنند و [موسى‏] تو و خدایانت را رها کند؟» تا از او جواب بشنوند: «به زودى پسرانشان را مى‏کُشیم و زنانشان را زنده نگاه مى‏داریم و ما بر آنان مسلطیم.» ۱۶
افراد بی منطق که در برابر حرف حساب مردان خدا جواب ندارند آنان را همانند آنچه درباره رسول خدا صلی الله علیه و آله گفتند، مجنون ۱۷، شاعر دیوانه ۱۸، ساحر آشکار و مسلّم ۱۹، دروغگوی۲۰ هوسباز ۲۱، می خوانند و این روال برای همه انبیا وجود داشته ۲۲ و پس از آنان نیز قاعدتاً ادامه خواهد یافت.
آنان که در گمراهی غوطه ور بودند عالم را وارون دیده و مردان خدا را به گمراهی آشکار!۲۳ خطاب می‌کردند و آنان را سرچشمه تمام ناکامی ها و بدبختی های جامعه خود معرفی می‌کردند که نحوست و بدیُمنی آنان دامنگیر مردم شده است. ۲۴
اگر کسی اهل رانت خواری، شیطنت و سوء رفتار و مدیریت نباشد ضعیف! است ۲۵ و مایه زیان و ورشکستگی جامعه و مردم خواهد بود.۲۶ مردان خدا را اجانب و انسانهایی چونان خودشان خط می دهند۲۷ تا مردم را با حرفهای توخالی و بی اساس ۲۸ و فریب و تزویر خود سرگرم سازند. ۲۹

تحقیر و استهزای رهبران
ناتوانی و ناامیدی در جلب و جذب و محدود کردن رهبری باعث می‌شود که دشمنان به دنبال پراکنده کردن اطرافیان یا کاهش جذب مخاطبان آنان باشند. یکی از مؤثرترین روشهایی که همیشه ۳۰ مورد استفاده دشمنان مردان خدا بوده بهره برداری از ابزار تمسخر و استهزاست. ۳۱ با توجه به استمرار این رفتار از ناحیه پیروان ابلیس باید آن را از جمله ابزارهای مهم و اثرگذار شیطان بدانیم که نیازمند مطالعه و تمهیدات لازم برای مقابله با آن در حتی در دوره کنونی است.

تضعیف دستیاران رهبر و تشکیلات رهبران
بدیهی است وقتی اطراف یک ولیّ خدا خلوت شود در نبرد حق و باطل به نفع شیطان و سپاهیان باطل خواهد بود؛ اگر با حمله روانی به اطرافیان مردان خدا از تعداد آنان کاسته شود یا در نتیجه این حمله افراد کمتری با آنان همراه شوند مایه خوشحالی دشمنان خواهد بود. در همین راستاست که مثلاً یاران نوح نبی علیه السلام را اراذل و اوباش ساده لوح ۳۲ و یاران رسول خدا صلی الله علیه و آله را سفیه و احمق خطاب کرده‌اند.۳۳

بدل سازی و رهبر تراشی
شیطان پس از ناامیدی از تمامی ترفندهای خود برای رویارویی با فرماندهی جبهه حق و جلب پیروان اولیای الهی به سمت خود تلاش می‌کند لااقل تعدادی از افراد را به سمت رهبر، خدا و معبودی جعلی بکشاند. بتها، مدعیان نبوت، امامت، نیابت و … همه و همه در این دسته می‌گنجند که در ادامه مطالب به امید خدا بیشتر به بحث مدعیان خواهیم پرداخت.

1. ر.ک: التبیان فی تفسیر القرآن، ج‏۳، ص: ۵۴.
2. – سوره انعام، آیه۱۱۲.
3. – برای مطالعه تفصیلی در این باره ر.ک: دشمن شناسی از دیدگاه قرآن.
4. – سوره فرقان، آیه۷-۸.
5. – تغابن، آیه۶.
6. – اعراف، آیه۷۵.
7. – رعد، آیه۴۳.
8. – برای نمونه ر.ک: نهج البلاغه، خطبه۲۲۴ و نیز شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید، ج۹-۱۰، ص۴۱۳.
9. – شعرا۲۹.
10. – اعراف۸۸؛ شعرا۱۶۷؛ ابراهیم۱۳.
11. – شعرا۱۱۶، یس۱۸.
12. – قصص۲۰؛ آل عمران۲۱؛ انفال۳۰.
13. – سوره بقره، آیه۱۳۸.
14. – الکافی، ج‏۱، ص ۳۹.
15. – غافر، آیه۲۶.
16. – ر.ک: سوره اعراف، آیه۱۲۷.
17. – حجر، ۶.
18. -صافات۳۶.
19. – یونس۲.
20. – هود۲۷؛ شعرا۱۸۶؛ غافر۳۷؛ ص۴.
21. – قمر۲۵.
22. – ذاریات۵۲.
23. – اعراف۶۰.
24. – اعراف، ۱۳۱؛ نمل۴۷؛ یس۱۸.
25. – هود۹۱.
26. – مومنون۳۴؛ اعراف۹۰.
27. – نحل۱۰۳؛ دخان۱۴.
28. – هود۹۱.
29. – احزاب۱۲.
30. – حجر۱۱؛ یس۳۰؛ زخرف۷.
31. – هود۳۸؛ انبیا۳۶؛ زخرف۵۲.
32. – هود۲۷.
33. – بقره۱۳.