روز گذشته رئیس جمهور آمریکا رسما و این بار با صدای بلند از مشاوران امنیت ملی و سیاست خارجی خود خواسته تا گزینه های جدیدی برای مواجهه با بحران سوریه ارائه کنند.
به گزارش موعود روزنامه خراسان مطلبی را با عنوان«آیا آمریکا به دنبال احیای “گزینه نظامی” در سوریه است؟»در رابطه با بحران سوریه نوشته شده توسط علیرضا رضاخواه به چاپ رساند:
حدودا یک هفته پیش بود که جان مک کین و لیندسی گراهام دو سناتور بانفوذ آمریکایی از قول جان کری وزیر خارجه ایالات متحده، خبر «شکست سیاست سوریه» و «لزوم تغییر» آن را به روزنامه های آمریکایی از جمله «دیلی بیست»، «واشنگتن پست» و «بلومبرگ ویو» دادند.
خبری که خیلی زود توسط دستگاه دیپلماسی آمریکا تکذیب شد. جن پساکی، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، آن را سوء برداشت از اظهارات جان کری دانست. با این حال روز گذشته رئیس جمهور آمریکا رسما و این بار با صدای بلند از مشاوران امنیت ملی و سیاست خارجی خود خواسته تا گزینه های جدیدی برای مواجهه با بحران سوریه ارائه کنند. جان کری گفته، رئیس جمهور آمریکا درخواست خود مبنی بر پیشنهاد گزینه های جدید را ارائه کرده، اما هنوز گزینه های مشخصی به کاخ سفید ارائه نشده است. به گفته او، اوباما از تیم سیاست خارجی خود خواسته “به همه گزینه های موجود و ناموجود ممکن فکر کنند” و نتایج آن را ارائه دهند. اذعان به شکست سیاست سوریه در آمریکا در حالی است که روز گذشته دور دوم مذاکرات برای حل بحران سوریه تنها چند دقیقه پس از شروع خاتمه یافت. اخضر ابراهیمی، نماینده ویژه سازمان ملل در امور سوریه هم با اذعان به شکست این مذاکرات از مردم عذر خواهی کرد.
شکست مذاکرات ژنو، اذعان کاخ سفید با ناکامی استراتژی اش در سوریه، آغاز بر رشته ملاقات های اوباما با سران کشورهای متحد آمریکا در منطقه خاور میانه با ملک عبدالله، پادشاه اردن شروع شده است و همزمانی سفر اولاند رئیس جمهور فرانسه به آمریکا با این تحولات باعث شده که برخی از رسانه ها و تحلیل گران سیاسی از احتمال اتخاذ سناریوهایی متفاوت در قبال دمشق توسط آمریکا و متحدانش خبر دهند. سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه هم از تلاش ها برای ایجاد منطقه پرواز ممنوع بر فراز سوریه از طریق استقرار سامانه های موشکی پاتریوت و جنگنده های اف ۱۶ در اردن خبر داده است. وزارت دفاع آمریکا اعلام کرده است کشتی ها و هواپیماهای جنگی آمریکا همچنان در دریای مدیترانه در حال آماده باش قرار دارند. سئوال این است که آیا آمریکا به دنبال بازگرداندن گزینه نظامیبه روی میز است؟
در پاسخ باید گفت که شرایط بین المللی چنین اجازه ای را به آمریکا و همپیمانانش نمی دهد. اروپا هنوز گرفتار بحران اقتصادی است، فرانسه به عنوان کشوری که برای احیای نفوذ استعماری خود در سوریه بیش از همه بر استفاده از گزینه نظامی تاکید دارد، هنوز نتوانسته از رکود اقتصادی خارج شود. علاوه بر این پاریس برای حضور محدود خود در آفریقای مرکزی این روزها با بحران تامین مالی مواجه شده است. به همین خاطر الیزه نشینان علی رغم تمایل به جنگ افروزی پولی برای هزینه کردن ندارند. از سوی دیگر اتحادیه اروپا در خرداد ماه شاهد برگزاری انتخابات پارلمان اروپا است. این در حالی است که احزاب ضد یورو در حال قدرت گیری در کشورهای اروپایی هستند. تنها چیزی که سیاستمداران اروپایی این روزها به آن فکر نمیکنند آغاز یک جنگ دیگر در خاورمیانه است.
در کنار همه این موانع هشدارهای دستگاه های امنیتی غربی را نیز این روزها بایستی جدی تلقی کرد. جیمز کلَپِر مدیر سازمان ملی اطلاعات آمریکا، ، اخیرا در گزارش سالیانه خود با عنوان “برآورد تهدیدات جهانی توسط سازمان های اطلاعاتی آمریکا”، در برابر کمیته اطلاعاتی سنا، نسبت به افزایش بی ثباتی و تروریسم در سال ۲۰۱۴ هشدار داده و تصریح کرد جنگ در سوریه “فرصت هایی را برای گروه های افراطی پدید آورده که فضاهایی را که دولت ها بر آن کنترل ندارند تحت اختیار خود گرفته و از آنجا حکومت ها را مورد تهدید قرار دهند و در ضمن به منافع آمریکا نیز حمله کنند”. به عبارت دیگر، تهدید تروریسم در منطقه از حالت بد، به بدتر تبدیل شده است و علت عمده این امر جنگ در سوریه است. بروس ریدل، متخصص تروریسم و مسائل اطلاعاتی در المانیتور می نویسد که القاعده و گروه های وابسته به آن بطور روز افزونی اسرائیل را در محاصره خود قرار می دهند. اواضافه میکند که “رشد القاعده و مکتب فکری مربوطه در نتیجه هرج و مرجی است که در کشورهای عربی ایجاد شده است” .
واقعیت این است که اگر چه هیچگونه علامتی دال بر خروج بشار اسد، چه از طریق مذاکرات ژنو دو و چه از راههای نظامی، از قدرت نیست، دولت اوباما، علیرغم اینکه تا کنون به موفقیتی هم دست نیافته است، طی ۳ سال گذشته بر وادار کردن اسد به ترک قدرت پا فشاری کرده است. از سوی دیگر باز گذاشتن دست کشورهایی چون عربستان، قطر و ترکیه برای ارسال سلاح های مرگبار به سوریه نهایتا منتهی به بدترین شرایط ممکن خواهد شد؛ ادامه جنگ، سیل بی خانمانی و پناهندگی، و بالاخره توسعه “فضا های فاقد حکومت” که نهایتا به اقتدار هر چه بیشتر گروه های تروریستی خواهد انجامید، چیزی که کلپر هم در سخنانش به آن اشاره کرده است. شاید به همین خاطر است که اوباما در کنفرانس خبری در کنار همتای فرانسوی خود تصریح کرد که «در شرایط کنونی نمی توان راه حل نظامیبرای این مساله تجویز کرد.» جان کربی، از سخنگویان وزارت دفاع آمریکا هم در گفت وگو با رویترز گفته است: «کاخ سفید برای متحول کردن مساله سوریه نیازمند گزینه های دیگر است و این لزوما به معنی بهره گیری از گزینه های نظامی نیست.» با این حال در عالم سیاست هیچ چیز قابل پیش بینی نیست همان گونه که حمله نظامیبه سوریه در دقیقه ۹۰ متوقف شد، آغاز یک جنگ دیگر در خاورمیانه هم می تواند به همان اندازه غیر منتظره باشد.