با وجود افزایش امید به زندگی در جهان، مردم دنیا سالهای طولانیتری را در بیماری سپری میکنند
به گزارش «موعود»، روز گذشته در حالی معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت اعلام کرد که میتوان امید به زندگی را در ایران از ۷۵ سال کنونی به ۸۰ سال افزایش داد که نتیجه بررسیهای جهانی که به تازگی منتشر شده نشان میدهد با وجود افزایش امید به زندگی، مردم سالهای طولانیتری را با بیماری سپری میکنند. افزایش امید به زندگی یکی از شاخصهای رفاه اجتماعی به حساب میآید با وجود این زمانی میتوان ادعا کرد عمر بیشتر به معنای بالا رفتن سطح رفاه یک جامعه است که از سالهای طولانی بیماری افراد کاسته شود.
در گذشته پیری و کهنسالی برای مردم از سنین ۵۰ سالگی آغاز میشد و رسیدن به ۸۰ سالگی و مرگ در این سن شانس بزرگی بود که نصیب هر کسی نمیشد. انسانها در زمانی نه چندان دور (کمتر از صد سال در دنیا و کمتر از پنجاه سال در ایران) از لحظه تولد تا زمان مرگ مخاطرات مختلفی را پشت سر میگذاشتند و همه آنها موفق نمیشدند با بیماری، قحطی، جنگ و هزاران بلای طبیعی و غیر طبیعی دیگر مبارزه کرده و از این جدال موفق بیرون بیایند. در حدود یک قرن پیش اما با وقوع انقلاب صنعتی وضعیت زندگی افراد بهطور کامل متحول شد. ابتدا با رشد شهرنشینی و صنعت در نتیجه انقلاب صنعتی شهرها پیشرفتهتر شدند و به دنبال آن امکانات رفاهی و بهداشتی نیز رشد کرد.
افزایش امید به زندگی در ایران
از سال ۵۷ و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی تا امروز که ۳۷ سال از این تاریخ میگذرد شاخصهای رفاه و توسعه در کشور ما در حال صعود است. در سال ۵۷ شاخصهای توسعه در ایران وضعیت مناسبی نداشت و بیشترین دلیل افول این فاکتورها بالا بودن سطح مرگ ومیر افراد و امید به زندگی بین ۵۵ تا ۶۵ سالی بود که هر ایرانی عمر میکرد و این با مقیاس جهانی و در مقایسه با کشورهای توسعه یافته مانند سوئد که متوسط امید به زندگی در آن ۸۵ سال بود قابلقیاس نبود. با این وجود به تدریج نه تنها در زمینه میزان مرگ و میر افراد در کهنسالی بلکه در تعداد نوزادانی که متولد میشوند نیز با رشد بهداشت و درمان شاهد کم شدن مرگ و میر و افزایش متوسط طول عمر افراد بودیم. آمارها حاکی از آن است که در دهه ۷۰ در ایران امید به زندگی به ۷۰ سال رسید و بعد از آن در سالهای انتهایی دهه ۸۰ و ابتدای سالهای ۹۰ وزارت بهداشت اعلام کرد، شاخص امید به زندگی در ایران به ۷۵ سال رسیده است. با این وجود هنوز تا رسیدن به سطح آرمانی و حتی خوب فاصله زیادی داریم و به همین دلیل هم روز گذشته معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت گفت: با اهمیت به تحقیقات میتوان علاوه بر کاهش مرگ و میر و کاهش ابتلا به بیماریها امید به زندگی را در کشور از ۷۵ سال کنونی به ۸۰ سال افزایش داد. به گزارش ایلنا، رضا ملکزاده افزود: یکی از اولویتهای مهم ما پیشگیری از بیماریهای غیرمزمن و واگیر است که میتوان با تحقیق و پژوهش ۸۰ درصد این مرگ و میرها را عقب بیندازیم.
۱۵ سال دیگر با پدیده سالمندی روبهرو میشویم
رئیس دبیرخانه شورای ملی سالمندان درباره بررسی شاخصهای رفاه اجتماعی به «آرمان» میگوید: وضعیت سلامت و ارزیابی فرد از زندگی (که دوپارامتر وجود عواطف مثبت در زندگی و نداشتن عواطف منفی دارد) دو شاخصی هستند که در بررسی سطح امید به زندگی افراد مورد بررسی قرار میگیرد. فرید براتیسده با اشاره به شاخص امید به زندگی، در ادامه گفت: در این سالها با وجود افزایش امید به زندگی شاخص امید به زندگی سالم در جامعه پایین آمده است و آلودگی هوا، وضعیت اقتصادی و… همه در این امر موثر بودهاند. او درباره اهمیت توجه به فاکتورهای امید به زندگی برای سالمندان میافزاید: طبق آمارهایی که از سرشماریهای رسمیکشور از سال ۱۳۳۵به بعد داریم، از دهه ۳۰ تا به امروز آمار سالمندان ما رو به افزایش است. یکی از دلایل پدیدآمدن این موضوع بهبود وضعیت سلامتی در کشور و بالا رفتن امید به زندگی است. عامل دیگر کاهش نرخ زادآوری طی این سالها بهویژه در دو دهه اخیر است که تاثیر مستقیمی در نرخ سالمندی دارد. براتی میافزاید: صندوق جمعیت سازمان مللمتحد سال گذشته با همکاری مرکز آمار ایران تحقیقی درباره پدیده سالمندی و افق آینده آن در کشور تهیه کردهاند که در آن اشاره میکنند وضعیت سالمندی کنونی ایران و اینکه میگویند ما از ۱۵سال دیگر با پدیده سالمندی روبهرو هستیم احتمالا بیشتر مربوط به مسائل پزشکی و افزایش طول عمر در ایران است و بنابراین نیازمند برنامهریزی و بسترسازی در این زمینه هستیم.
سالهای بیشتر با بیماری
بنابر نتایج یک بررسی جدید، با وجود افزایش امید به زندگی در جهان، مردم دنیا سالهای طولانیتری را در بیماری سپری میکنند. طبق این بررسیها در حال حاضر بیماریهای قلبی، عفونت دستگاه تنفسی و سکته مغزی از عمدهترین دلایل افت نرخ سلامتی در جهان هستند. بنابر گزارش «لنست» از بیماریها و آسیبهای جدی در ۱۸۸ کشور مختلف، امروزه مردم سراسر دنیا حتی در فقیرترین کشورها عمر طولانیتری دارند اما با این حال ترکیبی از بیماریهای کشنده و غیرکشنده موجب کاهش سطح سلامت مردم جهان در طیفی وسیع شده است. به گزارش ایسنا، بنابر این گزارش، متوسط نرخ امید به زندگی در سراسر جهان از سال ۱۹۹۰ تا ۲۰۱۳ میلادی برای زنان و مردان، ۲/۶ سال افزایش یافته در حالی که نرخ «طولعمر سالم» – یعنی تعداد سالهایی که میتوان انتظار داشت فردی در شرایط سلامتی سپری کند، در این بازه زمانی ۴/۵ سال رشد داشته است.
کیفیت زندگی مردان در سالمندی بهتر از زنان
یک متخصص سلامت عمومی درباره تفاوتهای طول عمر با طول عمر سالم به «آرمان» میگوید: ما در کشورمان با اصطلاح طول و عرض عمر از این مفهوم استفاده میکنیم و طول زندگی به معنی تعداد سالهایی است که فرد در قید حیات است در حالی که عرض زندگی به کیفیت زندگی و نحوه زنده ماندن فرد توجه دارد و اینکه این زنده بودن به چه شکلی است؟ آیا با سلامتی و آسایش است یا همراه با انواع بیماری و فقر و محرومیتهاست. امیرمحمود حریرچی ادامه میدهد: بررسیها در ایران نشان میدهد با وجود افزایش طول عمر افراد و رسیدن شاخص امید به زندگی به ۷۵ سال، کیفیت زندگی سالم رشدی نداشته است. این مددکار اجتماعی میافزاید: برای افزایش عرض زندگی باید قبل از اینکه افراد وارد پروسه پیری شوند برای سالم وارد شدن آنها و کیفیت گذران زندگی در دوران پیری برنامهریزی شود. حریرچی عنوان میکند: در آینده نزدیک یک سوم از جمیعت کشور را سالمندان تشکیل خواهند داد.
منبع: تابناک