موعود پایگاه اینترنتی موعود
ابن حماد از عبد الله بن عمرو عاص آورده است که پیامبر فرمود : محبوب ترین افراد نزد خداوند، غریبان هستند ! پرسیده شد : غریبان چه کسانى هستند؟ پاسخ داد : کسانى که براى حفظ دینشان مهاجرت مى کنند وپیرامون عیسى بن مریم(علیه السلام) گرد مى آیند.
تاریخ بخارى آورده است : کسانى که براى دینشان مهاجرت مى کنند و روز قیامت پیرامون عیسى بن مریم گرد مى آیند .
حلیه الاولیاء روایت کرده است : کسانى که براى حفظ دینشان فرار مى کنند، خداوند در روز قیامت، با عیسى بن مریم(علیه السلام) آنها را محشور مى کند .
احمد از سعد بن ابى وقاص نقل مى کند که شنیدم رسول خدا فرمود : ایمان غریبانه آغاز شد و چنان که آغاز گشت (در زمان ظهور مهدى) برخواهد گشت . خوشا به حال غریبان، وقتى که مردم فاسد شوند! سوگند به آنکه جان ابوالقاسم در دست اوست! همانگونه که مار در سوراخش مى خزد، ایمان هم در این دو مسجد (مکه و مدینه )جمع مى شود .
احمد از ابن مسعود آورده است که از رسول خدا پرسیدند : غریبان چه کسانى هستند ؟ فرمود: غریبان کسانى هستند که از قبیله ها مهاجرت مى کنند .
و از ابن عمرو عاص آمده است : پیغمبر درباره غریبان فرمود : گروهى صالح و شایسته میان مردمى نااهل و بدکردار . کسانى که نافرمانى آنها را مى کنند بیش از کسانى هستند که از آنان پیروى مى کنند .
احمد از عبدالرحمن بن سنه آورده است که پیامبر در معناى غربا فرمود : کسانى هستند که هنگام فاسد شدن مردم، اصلاح مى کنند . سوگند به خدایى که جانم دست اوست ! ایمان مانند سیل، به مدینه رو خواهد آورد . قَسَم به آن که جانم دست اوست ! اسلام میان دو مسجد(مکه و مدینه)جمع خواهد شد مانند مارى که در لانه اش جمع مى شود .
احادیثى در منابع شیعى در خصوص غربت اسلام روایت شده است . در این مورد جعفریات به نقل از امام على(علیه السلام) از پیامبر(صلى الله علیه وآله) آورده است : « اسلام غریبانه آغاز شد و غریبانه باز مى گردد، خوشا به غریبان » ! پرسیدند : اى رسول خدا ! غریبان کیانند؟ فرمود : کسانى که وقتى مردم فساد مى کنند، اصلاح مى نمایند . مؤمن، وحشت و غربتى ندارد . هر مؤمنى که در غربت بمیرد و گریه کنندگانش اندک باشند، فرشتگان جهت رحمت او خواهند گریست، وگرنه در قبرش نورى گسترده مى شود که از جایى که دفن شده تا زادگاهش خواهد درخشید .
کمال الدین در آغاز به نقل از على(علیه السلام) سه روایت آورده و گفته است : طبق فرمایش امام، اسلام غریبانه در آخر الزمان زنده مى شود، آنچنان که آغاز شده بود . و با ظهور ولى و حجت خدا توانمند مى شود، چنان که با نبى و رسول خدا توانمند شد . بنابراین چشم منتظران و معتقدان به امامتِ « حجت الله » روشن مى گردد، چنان که چشم منتظران و عارفان به رسول الله(صلى الله علیه وآله) پس از ظهور ایشان، روشن شد . خداوند وعده هاى خود به اولیائش را عملى مى کند، دینش را کمال مى بخشد و نورش را تمام و کامل خواهد کرد، حتى اگر مشرکان خوش نداشته باشند .
شرح الاخبار آورده است که ابو بصیر از امام صادق خواست که حدیث (بالا )را برایش شرح دهد و مى گوید : یابن رسول الله ! فدایت شَوَم ! حدیث را برایم شرح بده، فرمود : امامى از میان ما، دعوت جدیدى مانند دعوت رسول خدا آغاز مى کند . و آن مهدى(علیه السلام) است که دعوتى نو به سوى خدا را شروع مى نماید . این اتفاق زمانى مى افتد که سنت ها تغییر یافته، بدعت ها زیاد شده، پیشوایان گمراهى بر مردم چیره شده و نام و یاد پیشوایان هدایت، کهنه شود، پیشوایانى که خدا اطاعتشان را بر بندگان واجب کرده و آنها را برانگیخته تا مردم را به سوى خدا بخوانند و با آیات و نشانه هایش، مردم را به سوى او راهنمایى کنند . اما به سبب غلبه پیشوایان ستمگر بر پیشوایان، نامشان از یاد رفته و از سخنانشان خبرى نیست . پس وقتى که خداوند بخواهد وعده اى را که به امامان براى دعوت به دین داده، عملى کند، یعنى مهدى ظهور نماید، نیاز به شیوه و روش جدیدى دارد که مردم را دعوت نماید، چنان که رسول خدا با فراخواندن مردم آغاز کرد.
ارشاد محمد بن عجلان از ابى عبدالله(علیه السلام) نقل مى کند : وقتى قائم(علیه السلام) قیام کند، مردم را به اسلام جدیدى فرا مى خواند که کهنه شده و همه از آن گمراه شده بودند . از آن رو قائم را مهدى نامیده‌اند که به امرى که از آن گمراه شده بودند، هدایت مى کند . قائم نامیده شد، چون در راه حق قیام مى کند .
نعمانى از ابن عطاء مکى از شیخى از فقیهان یعنى اباعبدالله(علیه السلام) مى گوید: از ایشان پرسیدم : سیره مهدى چگونه است ؟ فرمود : مانند رسول خدا، عمل مى کند، چنانکه رسول الله جاهلیت را از بین برد،(سنت هاى) پیشین را از بین مى بَرَد و اسلامى جدید را آغاز مى کند .
در کافى از ابوخدیجه روایت مى کند که از ابوعبدالله(علیه السلام) درباره قائم(علیه السلام)پرسیدند، پاسخ داد : همه ما، یکى پس از دیگرى، قائم به امر خداییم، تا هنگامى که دارنده شمشیر بیاید . وقتى صاحب شمشیر آمد، وضعى غیر از آنچه بوده است، مى آورد .
مقصود از غربت اسلام، غربت در اجرا و عمل است که صدوق(رحمه الله)به آن تصریح کرده و به ظهور مهدى(علیه السلام) مربوط دانسته است . در منابع سُنى ها سعى شده حدیث را به درگیرى میان اهالى حجاز و شام ربط دهند، همانطور که حدیث « گروه پیروز » را به سود اهالى شام و بنى امیه به کار گرفته‌اند .
معناى « ایمان یا علم در مدینه و مکه جمع مى گردد » آن است که آگاهى دینى از بین مى رود و مکه و مدینه، مرکزى براى احیاى اسلام و آغاز دوباره آن به دست امام مهدى(علیه السلام) در آخر الزمان خواهد بود، چنان که مرکزى براى شروع اسلام توسط جدش خاتم النبیین بود .
